Chemiese element: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
No edit summary
Lyn 1:
'n '''Chemiese element''', ook dikwels eenvoudig na verwys as 'n '''element''', is 'n stof wat nie verder verdeel kan word met gewone [[chemie|chemiese]] metodes om ander stowwe te lewer nie. Die kleinste partikel van so 'n element is 'n [[atoom]], wat bestaan uit [[elektron]]e wat om 'n [[atoomkern|kern]] van [[proton]]e en [[neutron]]e wentel.
 
Die [[atoomgetal]] van 'n element, "Z", is gelyk aan die aantal protone in die atoom van die element. [[Koolstof]] byvoorbeeld, is die element met die atoomgetal 6 en bevat 6 protone in sy kern. Alle atome van 'n element het dieselfde atoomgetal en bevat dieselfde aantal protone. Atome van dieselfde element kan egter verskillende hoeveelhede neutrone bevat en sulke verskillende atome staan as [[isotoop|isotope]] van die element bekend. Die [[atoommassa]] van 'n element, ''A'', word gemeet in [[atoom massa atoommassa-eenheid|atoom massa atoommassa-eenhede]] (ame) en is rofweg gelyk aan die som van die aantal protone en neutrone in die atoom van die element. 'n Aantal elemente is [[radioaktief]] en verander na 'n ander element deur 'n proses van [[radioaktiewe verval]].
 
Die ligste elemente is [[waterstof]] en [[helium]] wat die eerste elemente was om tydens die [[Oerknal]] gevorm te word. Alle swaarder elemente word natuurlik of kunsmatig geskep deur verskeie [[nukleosintese|nukleosintetiese]] prosesse.
 
Daar was met ingang van [[20042014]], 116118 bekende elemente, waarvan slegs 91 natuurlik op die [[Aarde]] slegs 91 natuurlik voorkom. Die oorblywende 2527 elemente is mensgemaak; waarvan die eerste sodanige element, [[Tegnesium]], in 1937 gemaak is. Alle mensgemaakte elemente is radioaktief met kort [[halfleeftyd|halfleeftye]] en enige sodanige element wat in die aardkors teenwoordig sou wees met die vorming van die aarde sou dus al lankal verval het. Van dié elemente kom egter in sommige sterre natuurlik voor, omrede hulle daar deur nukleosintese gevorm word.
 
Die volgende gerangskikte lyste is beskikbaar vir die elemente: