|
[[Lêer:13-04-05-Skoda Museum Mladá Boleslav by RalfR-009.jpg|duimnael]]
'n '''Veer''' is 'n buigsame [[elastisiteit|elastiese]] voorwerp wat gebruik word om meganiese [[energie]] te stoor. Vere word tipies uit [[staal]] of [[geelkoper]] vervaardig.
== Tipe vere ==
Die mees algemene tipe vere is:
* die [[spiraalveer|spiraal- of krulveer]] (wat gemaak word deur 'n draad rondom 'n silinder te draai) – dit is 'n tipe [[wringveer]], omdat die draad self vervorm word wanneer die veer saamgedruk of uitgerek word. (Neem kennis dat die gebruiklike term hier streng tegnies gesproke nie korrek is nie aangesien die veer eerder in die vorm van 'n heliks is).
* die [[bladveer]] (plat veerkragtige plaat, wat veral in [[veringstelsel]]s, elektriese [[skakelaar]]s en [[boog (wapen)|boë]] gebruik word)
* die plat spiraalveer (soos gebruik in [[horlosie]]s en [[galvanometer]]sgalvanometers)
Ander tipies sluit in:
* die [[Belleville-wasser|Belleville-veer]], 'n skyfvormige veer wat gewoonlik gebruik word om spanning op 'n voorwerp uit te oefen asook in die ontstekingsmeganismes van drukgeaktiveerde [[landmyn]]e.
* die veer[[wasser]]veerwasser, wat gebruik word om 'n konstante trekspanning teen die as van 'n [[sluitstuk]] af toe te pas.
* die [[wringveer]] (enige veer wat ontwerp is om gedraai/vervorm te word eerder as om gerek of saamgepers te word)
* die [[gasveer]], 'n volume gas wat saamgepers word
* [[Rek]], 'n spanveer waar die energie gestoor word deur die materiaal uit te rek.
== Teorie ==
In klassieke [[fisika]] word 'n veer gesien as 'n toestel wat [[potensiële energie]] stoor deur die bindings tussen atome van 'n [[elestisiteit|elastiese]] materiaal aan spanning te onderwerp.
[[Hooke se wet]] van [[teorie van elastisiteit|elastisiteit]] bepaal dat die verlenging van 'n elastiese staaf (die uitgerekte lengte minus die lengte van die ontspanne staaf) lineêr eweredig is aan die [[trekspanning]], die [[krag]] wat gebruik word om dit uit te rek. Soortgelyk is die krimping (negatiewe verlenging) eweredig aan die [[saampersing]] (negatiewe trekspanning).
Hierdie wet is egter gewoonlik net geldig wanneer die vervorming (verlenging of krimping), klein is in vergelyking met die staaf se lengte. Vir groot vervormings word die atoombindings gebreek of herrangskik en kan die staaf breek, buig of permanent vervorm word. Selfs as daardie limiet nie oorskry word nie, kan die krag heelwat van Hooke se wet afwyk.
Hooke se wet is eintlik 'n wiskundige gevolg van die feit dat die potensiële energie van die staaf 'n minimum is wanneer dit by die ontspanne lengte is. Enige gladde funksie van een veranderlike kan benader word deur 'n [[kwadraties]]ekwadratiese funksie wanneer dit naby aan die minimumpunt evalueer word; daarom kan die krag — wat die [[afgeleide]] van energie is met betrekking tot die verplasing — deur 'n [[lineêre funksie]] benader word.
<!--Must explain how torsion and bending springs work, i.e. how they can be analyzed in terms of infinitesimal rod springs, and that they too satisfy Hooke's law. Must also note that a helical spring is a torsion spring, not a simple rod spring. -->
== Verwysings ==
: ''[[:en:Spring (device)|Artikel in die Engelse Wikipedia]]''
| 