Termodinamika: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Alias (besprekings | bydraes) k -verdubbelde woord |
totsiens rooi skakels |
||
Lyn 1:
'''Termodinamika''' word vandag beskou as deel van die vak
== Temperatuur en warmte ==
In die [[18de eeu]] is die begrip [[temperatuur]] ontwikkel saam met die ontwikkeling van die [[termometer]] waarmee hierdie grootheid gemeet word. 'n Suksesvolle relatiewe skaal is ontwikkel wat die smeltpunt en kookpunte van water as ykpunte ingespan het (die Celsiusskaal). Dit het later duidelik geword dat dit moontlik is om 'n absolute skaal te definieer. 'n Skaal is toe op so 'n wyse ontwikkel waar die indelings dieselfde grootte as die Celsiusskaal sou hê, maar waar die nulpunt by die [[absolute nulpunt]] sou begin, eerder as by die vriespunt van water. Dit bring mee dat temperatuurverskille wat in [[Kelvin]] en [[Celsius]] bereken word dieselfde numeriese waarde het. Die skaal word die Kelvinskaal genoem en is na [[Lord Kelvin]] vernoem.
Dit het ook duidelik geword dat
Wetenskaplikes het toe uit hulle waarnemings sekere natuurwette waargeneem en daaruit die drie grondliggende ''wette'' van termodinamika neergepen.
== Die eerste wet van Termodinamika: warmte en arbeid ==
Daar is geglo dat warmte 'n soort vloeistof was, wat nie vernietig of geskep kon word nie, maar dit het spoedig geblyk dat dit verkeerd was. Wanneer twee voorwerpe teen mekaar geskuur word, veroorsaak die wrywing byvoorbeeld dat warmte vloei. Daar is toe vasgestel dat die hoeveelheid warmte wat met wrywing vrygestel word ooreenkom met die hoeveelheid
: '''In 'n geslote stelsel bly die Energie U konstant.'''
Later het dit duidelik geword dat daar vele ander vorms van energie, soos bewegingsenergie van 'n motor, die energie van 'n elektriese stroom of die chemiese energie wat in 'n [[plofstof]] opgesluit is, bestaan. Termodinamies kan al hierdie vorme van energie in dieselfde eenhede uitgedruk word (in die [[SI]]-stelsel word die Joule gebruik). Met die koms van Einstein se [[relatiwiteitsteorie]] het dit duidelik geword dat dit selfs geld vir die begrip van massa via E=mc<sup>2</sup> (d.w.s massa kan in energie omgeskakel word en andersom). Energie is 'n
'n Belangrike vorm van energie wat betrekking het op gasse is dié van volume-arbeid. Vir 'n
Daar bestaan 'n ander toestandfunksie naamlik die '''[[Entalpie]]''' H=U+P·V wat dikwels gebruik word. In die praktyk is dit baie makliker om te werk met konstante druk as met konstante volume. Die p·V bepaal dan die verrigte volume-arbeid. Wanneer daar geen gasse by 'n proses betrokke is nie kan die tweede term meestal verwaarloos word.
== Die tweede wet van Termodinamika ==
Oppervlakkig beskou kan daar uit die eerste wet verkeerdelik afgelei word dat alle vorme van energie vryelik uitruilbaar sou wees. Dit is egter nie waar nie. 'n Goeie voorbeeld is wanneer 'n motor gerem word. Dan word die bewegingsenergie (wat uit die chemiese energie van die brandstof verkry is) spontaan omgeskakel na warmte-energie toe. Die motor beweeg egter nie weer spontaan as die rem gelos word nie, aangesien (100%) van die werk in warmte omgesit is ('n proses wat ''dissipasie'' heet), maar die warmte word nie weer teruggeskakel na werk toe nie. Dit is wel moontlik om van die warmte weer terug te skakel na werk toe (deur byvoorbeeld 'n
'''Dit is onmoontlik om 'n kringloopproses op te stel waar die enigste gevolg is dat 'n hoeveelheid<br />warmte uit 'n reservoir omgeskakel word na 'n ooreenkomstige hoeveelheid werk'''
Lyn 33:
: G= H-TS = U+pV-TS
kry 'n mens die toestandsfunksies van A (die '''
'''By konstante druk is 'n proses spontaan as die
(Bostaande is basies 'n herformulering van die tweede wet).<br />
Sien ook:
== Die derde wet van Termodinamika ==
Lyn 53:
== Statistiese termodinamika ==
Klassieke termodinamika is geheel en al 'n verskynselgerigte teorie, wat nie die atomiese struktuur van materie in rekening bring nie. 'n Latere mikroskopiese teorie is ontwikkel, die
== Opsomming ==
|