Marthinus Theunis Steyn: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
JCBrand (besprekings | bydraes)
Lyn 57:
[[Lêer:Martinus Theunis Steyn, Vanity Fair, 1900-08-09.jpg|duimnael|links|220px|Karikatuur van M.T. Steyn met die onderskif: "ex President Steyn".]]
 
President Steyn het op 22 September 1899 aan die Vrystaatse volksraad gesê: ''"Hulle [die Britte] wil die twee republieke, waar die Afrikanergees lewend gehou word, uitwis en sodoende die Afrikanervolk vernietig en indien moontlik uitroei. Kan die een Afrikaner neutraal bly terwyl die ander vir Afrika sterf? Ek weet wat dit vir twee swakke republieke is om te stry teen die magtigste ryk wat die wêreld ooit geken het, maar ek weet dat indien dit tot oorlog mag kom, ons nie stry vir die stemreg nie, maar vir die bestaan van die Afrikanervolk".''<ref>{{Boekverwysing|Titel='n Bittereinder aan die woord|Outeur=M.C.E. van Schoor|Jaar=1997|Uitgewer=Oorlogsmuseum van die Boererepublieke, Bloemfontein|Bladysye=152-165|ID=9781874979050}}</ref>
Met die uitbreek van die [[Tweede Vryheidsoorlog]] in 1899 het Steyn geen keuse gehad om die ZAR se oorlogsverklaring teen Brittanje te steun nie. As hoof van 'n regering moes hy vlug nadat Bloemfontein deur die Britse troepe oorgeneem is, maar het steeds as reisende regering die oorlog teen die Britte aan die gang gehou. Hy was versetlik gekant teen oorgawe aan Brittanje. Hy is landuit nadat die [[Vrede van Vereeniging]] onderteken is, maar keer in 1904 terug na Suid-Afrika, om weer toe te tree tot die aktiewe politiek.
 
Voor die uitbreek van die [[Tweede Vryheidsoorlog]] op 11 Oktober 1899, het Steyn alles in sy vermoë gedoen om dit te verhoed. Nadat dit wel uitgebreek het, het hy egter geweier om in te gee.<ref name=":0">{{Boekverwysing|Outeur=J.C. Steun|Titel=Ons gaan 'n taal maak. Afrikaans sedert die patriotjare.|ID=978-0-9870256-9-2|Uitgewer=Kraal Uitgewers}}</ref> Hy was versetlik gekant teen oorgawe aan Brittanje en het het pogings van die Transvaalse kant om dit te doen teengestaan. <ref name=":0" />
 
As hoof van die regering moes hy vlug nadat Bloemfontein deur Britse troepe oorgeneem is, maar het steeds as reisende regeringshoof die oorlog aan die gang gehou.
 
Steyn het verskeie noue ontkomings gehad en dit is merkwaardig dat hy in 2 jaar se gevegte nooit gevange geneem is nie. Hy moet gedurig tussen, of met die vlugkommandos rondgeswerf, om nie meer as een nag op dieselfde plek te vertoef nie. Soms was hy teen twee-uur snags al weer in die saal om die vyand se spioene te mislei. Hy het selde onderdak geslaap, en eerder met sy stewels aan onder 'n seil gelê, met sy perdesaal of 'n klipsteen as kopkussing.<ref name=":0" />
 
Met sy terugkeer uit Transvaal, na 'n ontmoeting met President Kruger, het 'n britse mag sy slapende kommando naby Bothaville oorval. Steyn se perd was gelukkig byderhand, en met die hulp van sy lyfwag, Cornelis du Preez kon hy ongedeerd uitjaag.<ref name=":0" />
 
[[Louis Botha|Generaal Botha]] en ander het hom die ''"siel van die vryheidstryd"'' genoem.<ref name=":0" /> Hy is landuit nadat die [[Vrede van Vereeniging]] onderteken is, maar keer in 1904 terug na Suid-Afrika, om weer toe te tree tot die aktiewe politiek. Ná die oorlog was sy aansien as staatsman groot, en het sy woorde gewig gedra, ook in die taalpolitiek. <ref name=":0" />
 
== Dood van President Steyn ==