John Rawls: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes) |
Sobaka (besprekings | bydraes) No edit summary |
||
Lyn 51:
===Realistiese utopie===
As politiek filosoof stel Rawls aan homself die vraag oor hoe stabiliteit in die politiek bewerkstellig kan word. Hy ontwikkel 'n deontologiese kontraktualistiese teorie deur te bou op die denke van [[Kant]]. Rawls ondersoek op watter reëls besluit moet word om ons samelewing regverdig te kan noem. In die kontraktualisme van Rawls word die onpartydigheid gekonstrueer deur die fiksie van 'n oorspronklike posisie. Alle betrokkenes verberg hul spesifieke belange en omstandighede agter 'n sluier van onwetendheid. Die idee is dat elkeen sy deel moet doen, waarvolgens die wederkerigheidsnorm sentraal staan. Op hierdie manier definieer hy hoe 'n [[demokratiese]] samelewing onder gunstige haalbare omstandighede hierruit sou kon baat vind. Rawls noem hierdie grootliks ideale beskrywing van regverdigheid, as "realisties utopies". 'Realisties ' omdat dit afgestem is op dit waartoe mense in die beste geval in staat sal wees, gegewe hul natuurlike aard en onder normale omstandighede. 'Utopies' omdat dit uitgaan van morele en politieke ideale, beginsels en konsepte om 'n regverdige samelewing te skets met vrye en gelyke burgers. Rawls formuleer dit as volg: “Die idée van hierdie gemeenskap is realisties utopies daarin dat dit 'n haalbare sosiale wêreld voorstel wat politieke regte en geregtigheid kombineer vir alle liberale en ordentlike mense in ‘n 'Gemeenskap van Mense'.” Dit is 'n voorsetting van die idee van die sosiale kontrak van [[Jean-Jacques Rousseau]].
===Basisbeginsels van regverdigheid===
Aan die einde van sy loopbaan het Rawls die basisbeginsels van regverdigheid as volg beskryf:
• Elke mens het 'n gelyke aanspraak op 'n volwaardig basispakket van regte en vryhede. Hierdie regte en vryhede is nie in teenstelling met die regte en vryhede van andere nie. Die politieke owerheid moet hierdie basisregte en vryhede waarborg.
• Sosiale en ekonomiese ongelykheid is slegs geregverdig as dit verbind word aan posisies wat beskikbaar is vir iedereen en/of as die minste bevoordeelde in die samelewing daardeur bevoordeel word.
Die eerste beginsel staan vir die bestryding van verskynsels soos [[slawerny]], [[lyfeienskap]] en [[diktatuur]]. Regte en vryhede vir almal is veel minder vanselfsprekend as wat westerlinge geneig is om te dink.
Die tweede beginsel sou kon saamegevat word as: gelyke kanse vir almal. Dit is interessant om te sien dat die “minste bevoordeelde” ofwel “sosiaal swakkere” 'n steeds grotere rol gaan speel in die werk van Rawls. In die begin van sy loopbaan was Rawls in 'n groot mate 'n aanhanger van die liberalisme en die meritokrasie as aan die einde van sy loopbaan, toe hy meer kennis geneem het van ingeburgerde ongelykheid in die gemeenskap.
== Verwysings ==
| |||