Silikaatminerale: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
FFouche (besprekings | bydraes)
No edit summary
FFouche (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 15:
=== Tekto-silikate ===
* Kwarts groep
** [[Kwarts]] – SiO<sub>2</sub>
** [[Tridymiet]] – SiO<sub>2</sub>
** [[Cristobaliet]] – SiO<sub>2</sub>
** [[Coesiet]] – SiO<sub>2</sub>
** [[Stishoviet]] – SiO<sub>2</sub>
** [[Moganiet]] - SiO<sub>2</sub>
** [[Kalsedoon]] - SiO<sub>2</sub>
* [[Veldspaat familie]]
** [[Alkali Veldspate]] ([[Kaliun Veldspate]])
*** [[Microklien]] – KAlSi<sub>3</sub>O<sub>8</sub>
*** [[Orthoklaas]] – KAlSi<sub>3</sub>O<sub>8</sub>
*** [[Anorthoklaas]] – (Na,K)AlSi<sub>3</sub>O<sub>8</sub>
*** [[Sanidien]] – KAlSi<sub>3</sub>O<sub>8</sub>
** [[Plagioklaas Veldspate]]
*** [[Albiet]] – NaAlSi<sub>3</sub>O<sub>8</sub>
*** [[Oligoklaas]] – (Na,Ca)(Si,Al)<sub>4</sub>O<sub>8</sub> (Na:Ca 4:1)
*** [[Andesien]] – (Na,Ca)(Si,Al)<sub>4</sub>O<sub>8</sub> (Na:Ca 3:2)
*** [[Labradoriet]] – (Ca,Na)(Si,Al)<sub>4</sub>O<sub>8</sub> (Na:Ca 2:3)
*** [[Bytowniet]] – (Ca,Na)(Si,Al)<sub>4</sub>O<sub>8</sub> (Na:Ca 1:4)
*** [[Anorthiet]] – CaAl<sub>2</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>8</sub>
* [[Veldspatoid familie]]
** [[Nosean]] – Na<sub>8</sub>Al<sub>6</sub>Si<sub>6</sub>O<sub>24</sub>(SO<sub>4</sub>)
** [[Cancriniet]] – Na<sub>6</sub>Ca<sub>2</sub>(CO<sub>3</sub>,Al<sub>6</sub>Si<sub>6</sub>O<sub>24</sub>).2H<sub>2</sub>O
** [[Leuciet]] – KAlSi<sub>2</sub>O<sub>6</sub>
** [[Nephelien]] – (Na,K)AlSiO<sub>4</sub>
** [[Sodaliet]] – Na<sub>8</sub>(AlSiO<sub>4</sub>)<sub>6</sub>Cl<sub>2</sub>
*** [[Hauyne]] – (Na,Ca)<sub>4–8</sub>Al<sub>6</sub>Si<sub>6</sub>(O,S)24(SO<sub>4</sub>,Cl)<sub>1–2</sub>
** [[Lazuriet]] – (Na,Ca)<sub>8</sub>(AlSiO<sub>4</sub>)<sub>6</sub>(SO<sub>4</sub>,S,Cl)<sub>2</sub>
* [[Petaliet]] – LiAlSi<sub>4</sub>O<sub>10</sub>
* [[Scapoliet]] groep
** [[Marialiet]] – Na<sub>4</sub>(AlSi<sub>3</sub>O<sub>8</sub>)<sub>3</sub>(Cl<sub>2</sub>,CO<sub>3</sub>,SO<sub>4</sub>)
** Meionitte – Ca<sub>4</sub>(Al<sub>2</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>8</sub>)<sub>3</sub>(Cl<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>,SO<sub>4</sub>)
* [[Analcime]] – NaAlSi<sub>2</sub>O<sub>6</sub>·H<sub>2</sub>O
* [[Zeoliet]] familie
** [[Natroliet]] – Na<sub>2</sub>Al<sub>2</sub>Si<sub>3</sub>O<sub>10</sub>·2H<sub>2</sub>O
** [[Erioniet]] – (Na<sub>2</sub>,K<sub>2</sub>,Ca)<sub>2</sub>Al<sub>4</sub>Si<sub>14</sub>O<sub>36</sub>·15H<sub>2</sub>O
** [[Chabaziet]] – CaAl<sub>2</sub>Si<sub>4</sub>O<sub>12</sub>·6H<sub>2</sub>O
** [[Heulandiet]] – CaAl<sub>2</sub>Si<sub>7</sub>O<sub>18</sub>·6H<sub>2</sub>O
** [[Stilbiet]] – NaCa<sub>2</sub>Al<sub>5</sub>Si<sub>13</sub>O<sub>36</sub>·17H<sub>2</sub>O
** [[Scoleciet]] – CaAl<sub>2</sub>Si<sub>3</sub>O<sub>10</sub>·3H<sub>2</sub>O
** [[Mordeniet]] – (Ca,Na<sub>2</sub>,K<sub>2</sub>)Al<sub>2</sub>Si<sub>10</sub>O<sub>24</sub>·7H<sub>2</sub>O
 
=== Neso-silikate ===
 
[[Phenakiet groep]]
Phenakite group
* [[Phenakiet]] – Be<sub>2</sub>SiO<sub>4</sub>
* [[Willemiet]] – Zn<sub>2</sub>SiO<sub>4</sub>
* [[Olivien group]]
** [[Forsteriet]] – Mg<sub>2</sub>SiO<sub>4</sub>
** [[Fayaliet]] – Fe<sub>2</sub>SiO<sub>4</sub>
** Tephroiet[[Tefroiet]] – Mn<sub>2</sub>SiO<sub>4</sub>
* Garnet[[Granaat group]]
** [[Piroop]] – Mg<sub>3</sub>Al<sub>2</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>
** [[Almandiet]] – Fe<sub>3</sub>Al<sub>2</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>
** [[Spessartiet]] – Mn<sub>3</sub>Al<sub>2</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>
** [[Grossulariet]] – Ca<sub>3</sub>Al<sub>2</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>
** [[Andradiet]] – Ca<sub>3</sub>Fe<sub>2</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>
** [[Uvaroviet]] – Ca<sub>3</sub>Cr<sub>2</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>
** [[Hydrogrossulariet]] – Ca<sub>3</sub>Al<sub>2</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>8</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>3−''m''</sub>(OH)<sub>4''m''</sub>
* [[Zirkoon groupgroep]]
** [[Zirkoon]] – ZrSiO<sub>4</sub>
** [[Thoriet]] – (Th,U)SiO<sub>4</sub>
** [[Hafnon]] - (Hf,Zr)SiO<sub>4</sub>
[[Kyaniet kristalle]] (onbekende skaal)
Kyanite crystals (unknown scale)
* Al<sub>2</sub>SiO<sub>5</sub> group
** [[Andalusiet]] – Al<sub>2</sub>SiO<sub>5</sub>
** [[Kyaniet]] – Al<sub>2</sub>SiO<sub>5</sub>
** [[Sillimaniet]] – Al<sub>2</sub>SiO<sub>5</sub>
** [[Dumortieriet]] – Al<sub>6.5–7</sub>BO<sub>3</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>(O,OH)<sub>3</sub>
** [[Topaas]] – Al<sub>2</sub>SiO<sub>4</sub>(F,OH)<sub>2</sub>
** [[Stauroliet]] – Fe<sub>2</sub>Al<sub>9</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>4</sub>(O,OH)<sub>2</sub>
* [[Humiet groupgroep]] – (Mg,Fe)<sub>7</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>(F,OH)<sub>2</sub>
** [[Norbergiet]] – Mg<sub>3</sub>(SiO<sub>4</sub>)(F,OH)<sub>2</sub>
** [[Chondrodiet]] – Mg<sub>5</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>2</sub>(F,OH)<sub>2</sub>
** [[Humiet]] – Mg<sub>7</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>3</sub>(F,OH)<sub>2</sub>
** Clinohumiet[[Klinohumiet]] – Mg<sub>9</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>4</sub>(F,OH)<sub>2</sub>
* [[Datoliet]] – CaBSiO<sub>4</sub>(OH)
* [[Titaniet]] – CaTiSiO<sub>5</sub>
* [[Chloritoid]] – (Fe,Mg,Mn)<sub>2</sub>Al<sub>4</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>10</sub>(OH)<sub>4</sub>
* [[Mulliet]] (aka [[Porcelainiet]]) – Al<sub>6</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>13</sub>
 
=== Soro-silikate ===
* [[Hemimorfiet]] (calamien) – Zn<sub>4</sub>(Si<sub>2</sub>O<sub>7</sub>)(OH)<sub>2</sub>·H<sub>2</sub>O
* [[Lawsoniet]] – CaAl<sub>2</sub>(Si<sub>2</sub>O<sub>7</sub>)(OH)<sub>2</sub>·H<sub>2</sub>O
* [[Axiniet]] – (Ca,Fe,Mn)<sub>3</sub>Al<sub>2</sub>(BO<sub>3</sub>)(Si<sub>4</sub>O<sub>12</sub>)(OH)
* [[Ilvaiet]] – CaFe<sup>II</sup><sub>2</sub>Fe<sup>III</sup>O(Si<sub>2</sub>O<sub>7</sub>)(OH)
* [[Epidoot groep]] (het beide (SiO<sub>4</sub>)<sup>4−</sup> en (Si<sub>2</sub>O<sub>7</sub>)<sup>6−</sup> groepe)
** [[Epidoot]] – Ca<sub>2</sub>(Al,Fe)<sub>3</sub>O(SiO<sub>4</sub>)(Si<sub>2</sub>O<sub>7</sub>)(OH)
** [[Zoisiet]] – Ca<sub>2</sub>Al<sub>3</sub>O(SiO<sub>4</sub>)(Si<sub>2</sub>O<sub>7</sub>)(OH)
*** ''(Zoisiet edelgesteente [[Tanzaniet]] (donkerblou))''
** Clinozoisiet – Ca<sub>2</sub>Al<sub>3</sub>O(SiO<sub>4</sub>)(Si<sub>2</sub>O<sub>7</sub>)(OH)
** [[Allaniet]] – Ca(Ce,La,Y,Ca)Al<sub>2</sub>(Fe<sup>II</sup>,Fe<sup>III</sup>)O(SiO<sub>4</sub>)(Si<sub>2</sub>O<sub>7</sub>)(OH)
** [[Dollaseiet]]-(Ce) – CaCeMg<sub>2</sub>AlSi<sub>3</sub>O<sub>11</sub>F(OH)
* [[Vesuvianiet]] ([[idokraas]]) – Ca<sub>10</sub>(Mg,Fe)<sub>2</sub>Al<sub>4</sub>(SiO<sub>4</sub>)<sub>5</sub>(Si<sub>2</sub>O<sub>7</sub>)<sub>2</sub>(OH)<sub>4</sub>
 
=== Siklo-silikate ===
* 3-lid ring
** [[Benitoiet]] – BaTi(Si<sub>3</sub>O<sub>9</sub>)
* 6-lid ring
** [[Beril]] – Be<sub>3</sub>Al<sub>2</sub>(Si<sub>6</sub>O<sub>18</sub>)
*** ''(Beril edelgesteentes soos [[Smarag]] (groen), [[Heliodoor]] (geel), [[Akwamaryn]] (seegroen))''
** [[Bazziet]] - Be<sub>3</sub>Sc<sub>2</sub>(Si<sub>6</sub>O<sub>18</sub>)
** [[Sugiliet]] – KNa<sub>2</sub>(Fe,Mn,Al)<sub>2</sub>Li<sub>3</sub>Si<sub>12</sub>O<sub>30</sub>
** [[Toermalyn]] – (Na,Ca)(Al,Li,Mg)<sub>3−</sub>(Al,Fe,Mn)<sub>6</sub>(Si<sub>6</sub>O<sub>18</sub>(BO<sub>3</sub>)<sub>3</sub>(OH)<sub>4</sub>
*** ''(Toermalyn semi-edelgesteentes soos [[Rubelliet]] (pienk), [[Elbaiet]] (Groen), [[Draviet]] (bruin, [[Schorliet]] (swart))''
** [[Pezzottaiet]] - Cs(Be<sub>2</sub>Li)Al<sub>2</sub>Si<sub>6</sub>O<sub>18</sub>
** Milaritte[[Milariet]] - K<sub>2</sub>Ca<sub>4</sub>Al<sub>2</sub>Be<sub>4</sub>(Si<sub>24</sub>O<sub>60</sub>)H<sub>2</sub>O
** [[Osumiliet]] - (K,Na)(Fe,Mg)<sub>2</sub>(Al,Fe)<sub>3</sub>(Si,Al)<sub>12</sub>O<sub>30</sub>
** [[Cordieriet]] - (Mg, Fe)<sub>2</sub>Al<sub>4</sub>Si<sub>5</sub>O<sub>18</sub>
** [[Sekaninaiet]] - (Fe<sup>+2</sup>, Mg)<sub>2</sub>Al<sub>4</sub>Si<sub>5</sub>O<sub>18</sub>
 
=== [[Ino-silikate]] ===
Die Ino-silikate word verdeel in die enkel- en dubbelketting Ino-silkate.
 
==== Enkel ketting[[Enkelketting Ino-silikate]] ====
* [[Pyrokseen groep]]
* Pyroseen group
** [[Enstatiet]][[orthoferrosiliet reeks]]
*** [[Enstatiet]] – MgSiO<sub>3</sub>
*** [[Ferrosiliet]] – FeSiO<sub>3</sub>
** [[Pigeoniet]] – Ca<sub>0.25</sub>(Mg,Fe)<sub>1.75</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>6</sub>
** [[Diopsied]][[Hedenbergiet reeks]]
*** [[Diopsied]] – CaMgSi<sub>2</sub>O<sub>6</sub>
*** [[Hedenbergiet]] – CaFeSi<sub>2</sub>O<sub>6</sub>
*** [[Augiet]] – (Ca,Na)(Mg,Fe,Al)(Si,Al)<sub>2</sub>O<sub>6</sub>
** Natriun[[Natrium pyroseenpirokseen reeks]]
*** [[Jadeiet]] – NaAlSi<sub>2</sub>O<sub>6</sub>
*** [[Aegirien]] ([[Acmiet]]) – NaFe<sup>III</sup>Si<sub>2</sub>O<sub>6</sub>
** [[Spodumeen]] – LiAlSi<sub>2</sub>O<sub>6</sub>
* [[Pyrosenoied]] groep
** [[Wollastoniet]] – CaSiO<sub>3</sub>
** [[Rhodoniet]] – MnSiO<sub>3</sub>
** [[Pektoliet]] – NaCa<sub>2</sub>(Si<sub>3</sub>O<sub>8</sub>)(OH)
 
==== [[Dubbel ketting Ino-silikate]] ====
[[Amfibool groep]]
* [[Anthophylliet]] – (Mg,Fe)<sub>7</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub>
* [[Cummingtoniet reeks]]
** [[Cummingtoniet]] – Fe<sub>2</sub>Mg<sub>5</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub>
** [[Gruneriet]] – Fe<sub>7</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub>
* [[Tremoliet reeks]]
** [[Tremoliet]] – Ca<sub>2</sub>Mg<sub>5</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub>
** [[Aktinoliet]] – Ca<sub>2</sub>(Mg,Fe)<sub>5</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub>
* [[Hornblende]] – (Ca,Na)<sub>2–3</sub>(Mg,Fe,Al)<sub>5</sub>Si<sub>6</sub>(Al,Si)<sub>2</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub>
* [[Natrium amphiboleamfibool groep]]
** [[Glaukofaan]] – Na<sub>2</sub>Mg<sub>3</sub>Al<sub>2</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub>
** [[Riebeckiet]] (asbes) – Na<sub>2</sub>Fe<sup>II</sup><sub>3</sub>Fe<sup>III</sup><sub>2</sub>Si<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub>
** [[Arfvedsoniet]] – Na<sub>3</sub>(Fe,Mg)<sub>4</sub>FeSi<sub>8</sub>O<sub>22</sub>(OH)<sub>2</sub>
 
=== [[Filo-silikate]] ===
* [[Serpentyn subgroep]]
** [[Antigoriet]] – Mg<sub>3</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>5</sub>(OH)<sub>4</sub>
** [[Chrysotiel]] – Mg<sub>3</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>5</sub>(OH)<sub>4</sub>
** [[Lizardiet]] – Mg<sub>3</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>5</sub>(OH)<sub>4</sub>
* [[Kleiminerale groep]]
** [[Halloysiet]] – Al<sub>2</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>5</sub>(OH)<sub>4</sub>
** [[Kaoliniet]] – Al<sub>2</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>5</sub>(OH)<sub>4</sub>
** [[Illiet]] – (K,H<sub>3</sub>O)(Al,Mg,Fe)<sub>2</sub>(Si,Al)<sub>4</sub>O<sub>10</sub>[(OH)<sub>2</sub>,(H<sub>2</sub>O)]
** [[Montmorilloniet]] – (Na,Ca)<sub>0.33</sub>(Al,Mg)<sub>2</sub>Si<sub>4</sub>O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>·''n''H<sub>2</sub>O
** [[Vermikuliet]] – (MgFe,Al)<sub>3</sub>(Al,Si)<sub>4</sub>O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>·4H<sub>2</sub>O
** [[Talk]] – Mg<sub>3</sub>Si<sub>4</sub>O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>
** [[Sepioliet]] – Mg<sub>4</sub>Si<sub>6</sub>O<sub>15</sub>(OH)<sub>2</sub>·6H<sub>2</sub>O
** Palygorskitte[[Palygorskiet]] (orof attapulgtteattapulgiet) – (Mg,Al)<sub>2</sub>Si<sub>4</sub>O<sub>10</sub>(OH)·4(H<sub>2</sub>O)
** [[Pyrophylliet]] – Al<sub>2</sub>Si<sub>4</sub>O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>
* [[Mika groupgroep]]
** [[Biotiet]] – K(Mg,Fe)<sub>3</sub>(AlSi<sub>3</sub>)O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>
** [[Fuchsiet]] - K(Al,Cr)<sub>2</sub>(AlSi<sub>3</sub>O<sub>10</sub>)(OH)<sub>2</sub>
** [[Muscoviet]] – KAl<sub>2</sub>(AlSi<sub>3</sub>)O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>
** [[Flogopiet]] – KMg<sub>3</sub>(AlSi<sub>3</sub>)O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>
** [[Lepidoliet]] – K(Li,Al)<sub>2–3</sub>(AlSi<sub>3</sub>)O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>
** [[Margariet]] – CaAl<sub>2</sub>(Al<sub>2</sub>Si<sub>2</sub>)O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>
** [[Glauconiet]] – (K,Na)(Al,Mg,Fe)<sub>2</sub>(Si,Al)<sub>4</sub>O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>
* [[Chloriet groep]]
** [[Chloriet]] – (Mg,Fe)<sub>3</sub>(Si,Al)<sub>4</sub>O<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>·(Mg,Fe)<sub>3</sub>(OH)<sub>6</sub>