Wopko Jensma: Verskil tussen weergawes

Vanaf die sestigerjare stuur hy gedigte na letterkundige tydskrifte soos ''Sestiger'', ''Wurm'', ''Ophir'', ''Standpunte'' en ''Donga'' en raak sodoende bekend. Hy ontwerp ook omslae vir sommige van hierdie tydskrifte en boekomslae (onder andere vir skrywers soos John Miles, Phil du Plessis, Sheila Fugard en Oswald Mtshali), wat baie gewild was. Tussen 1967 en 1976 word meer as sewentig van sy gedigte in ''Ophir'' geplaas. Die redakteur van hierdie tydskrif, Peter Horn, is so beïndruk met sy digkuns dat hy in 1971 ’n spesiale uitgawe met tien van Jensma se gedigte uitgee onder die titel “''Sing for our execution''”, wat later ook die titel word van sy debuut digbundel. Hy identifiseer in so ’n mate met al die mense van die land dat resensente wonder of hy wit of swart is. Sy werk is dan ook ’n unieke vermenging van kulture en style, waarin jazz en die kulture van Europa en Afrika sterk figureer. Sy gedigte kombineer hierdie baie diverse kulture op so ’n wyse dat dit nie wit of swart, Engels of Afrikaans is nie en hy maak ook baie gebruik van tsotsi-taal en die swart Afrika-tale. Hy kan getipeer word as die eerste werklik geïntegreerde Suid-Afrikaner. Terwyl hy in Mosambiek is, skryf hy sy eerste manuskrip van gedigte onder die titel “''Blood and more blood''”, wat nooit gepubliseer is nie, waarskynlik oor die uitgesproke politieke aard daarvan. Sommige van die gedigte is wel in sy debuutbundel, “''Sing for our execution''”, opgeneem. Sy assosiasie met verdrukking is so aangrypend dat dit spreek van universele lyding eerder as net van ’n bepaalde groep mense.<ref>Brink, André P. “Rapport” 2 Maart 1975</ref> “''Where white is the colour where black is the number''” <ref>Clayton, Cherry “Beeld” 10 Februarie 1975</ref>se titel kom uit die lied van Bob Dylan, “''A hard rain’s gonna fall''”. Die toonaard van die bundel pas dan ook goed aan by die verdriet en bitterheid wat so eie is aan Neger-sang van blues en soulmusiek. Verskeie gedigte is in Afrikaans, waar hy ruim gebruik maak van Kaaps en fonetiese taal om vanuit die rou emosie en ervaring van die gewone mens hulle perspektief weer te gee. Politieke gedigte in Afrikaans sluit in “''Bram Fischer gasink''” (in Kaaps) en “''Halte Calvyn''”. Hier gebruik hy juis die Calvinisme en die politieke heerser se eie idiome en simbole om die satire skerper te maak. Die Afrikaner word in sy werk byna sonder uitsondering uitgebeeld as versukkeld en word verkleineer as die boelie wat oor die afgrond sal stort. Die bundel maak ruim gebruik van die geskrewe woord, foto’s en collages en selfs koerantverslae om die visuele aanbieding aktueel te maak. Onder die streng sensuurwette van die tyd word hierdie digbundel kort na publikasie verbied.<ref>[[Marianne de Jong |De Jong, Marianne]] “Standpunte” Nuwe reeks 180, Desember 1985</ref> “''I must show you my clippings''” sit sy eksperimentering met vorm en woorde voort in sy verset teen die gemeenskap se begrip van betekenis en orde. Die “clippings” van die titel illustreer die fragmentering en eklektiese aard van die gedigte, waar soos met ’n collage verskeie brokkies taal, aanhalings en visuele uitbeelding geskommel word. Hy slaag meermale daarin om die fondamente van die establishment te skud met ’n verbasend oorspronklike en kreatiewe perspektief, wat op ongewone wyse visueel aangebied word. Op unieke wyse gee sy poësie ook in die verskeurdheid daarvan, beide intellektueel en visueel, ’n beeld en suggestie van die verskeurde samelewing waaruit dit ontstaan het. In 1977 publiseer Peter Horn ’n besonder insiggewende artikel oor Jensma se digkuns in die publikasie “''Quarry ‘77''”, waarin hy onder andere die mening lug dat Jensma se unieke vermoë om te identifiseer met die lyding en gebrek aan inspraak van verdruktes grootliks toegeskryf kan word aan sy eie ervarings. Sy ongepubliseerde manuskrip “''To face the music''” (gedateer 1977) word by die National English Literary Museum in Grahamstad bewaar. Sy gedigte word in verskeie versamelbundels opgeneem, insluitende “''Groot verseboek''” en “''Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte''”.