Aalwyn: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Ai! |
|||
Lyn 16:
|}}
Die '''aalwyn''' of '''aalwee''' (''Aloe'') is 'n eensaadlobbige vetplant. Die Afrikaanse naam is 'n verbastering van die Nederlandse "aloë". Daar is meer as 450 aalwynspesies wat oor [[Afrika]] en nabygeleë eilande soos [[Madagaskar]] versprei is. Sommige spesies word ook op die [[Arabiese Skiereiland]] en eilande in die [[Atlantiese Oseaan]] aangetref.
Aalwyne het groot, dik, blare wat wissel in kleur van grys tot heldergroen. Die blare het 'n wasagtige tekstuur en is goed aangepas vir die dorre klimaat waarin aalwyne aangetref word. Die klein, buisagtige blomme van die aalwyn is geel, oranje of rooi en groei in digte bloeiwyses.
Lyn 28:
[[Lêer:Starr 011104-0040 Aloe vera.jpg|duimnael|links|''Aloe vera'']]
[[Lêer:Aloe aristata.jpg|duimnael|links|Die unieke baardaalwyn, ''Aloe aristata'']]
Die nuutste plantklassifiseringstelsel, die APGII-stelsel van 2003, plaas aalwyne in die familie ''Asphodelaceae'', waar dit in die verlede aan die leliefamilie, ''Liliaceae'', behoort het.
In die 21ste eeu word 'n strenger verdeling op die genus toegepas, sodat vyf nuwe genera benewens die genus ''Aloe'' erken word. Dit is naamlik ''[[Aloiampelos]]'', die sewe rankaalwyne, ''[[Aloidendron]]'', die ses boomaalwyne, ''[[Aristaloe]]'', die enkele baardaalwyn-spesie, ''[[Gonialoe]]'', die drie patrysaalwyne, en genus ''[[Kumara]]'', die twee waaieraalwyne.<ref name=bock>{{cite web |last1=Bock |first1=Gerhard |title=From Aloe to Aloiampelos, Aloidendron, Aristaloe, Gonialoe, Kumara|date = 13 Desember 2014 |url=http://www.succulentsandmore.com/2014/12/goodbye-aloe-hello-aloiampelos.html |website=Succulents and more |accessdate=7 January 2016}}</ref>
:''Sien ook [[Lys van aalwynspesies]]'' (''in die breë sin'')
Lyn 49:
== Habitat en voorkoms ==
Aalwyne word van seevlak tot 2000 m bo seespieël aangetref, dikwels in woestyntoestande waar dit soms vir jare nie reën nie. Dit is dan hoofsaaklik afhanklik van dou en mis wat deur hulle vlak wortels opgeneem word.
Maar hulle aard ook in die somer en winterreënvalstreke met 'n gemiddelde jaarlikse reënval van 1 250 tot 1750
Omdat aalwyne goed aard in hul natuurlike omgewing, pas baie besonder moeilik aan wanneer hulle uit hul natuurlike omgewing verwyder word om in tuine of parke aangeplant te word. Die plant begin dan geleidelik kwyn en gaan uiteindelik dood. Aalwyne wat van saad gekweek word, het 'n groter kans op oorlewing omdat die plantjies hulle van kleins af by ander omstandighede kan aanpas. Elke aalwyn het nogtans spesifieke behoeftes waarvan die kweker kennis behoort te dra.
Lyn 59:
== Sien ook ==
* [[Alfabetiese lys van Suid-Afrikaanse bome]]
* [[Lys van aalwynspesies]]
Line 75 ⟶ 74:
==Galery==
<gallery>
</gallery>
| |||