Émile Durkheim: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
+ Inligtingskas & Kategorie |
Sobaka (besprekings | bydraes) No edit summary |
||
Lyn 46:
Durkheim maak in dié werk onderskeid tussen twee vorme van solidariteit. Enersyds vermeld hy die meganiese solidariteit, so genoem omdat dit 'n min of meer outomatiese produk is van gelykheid tussen mense. In die pre-moderne [[samelewing]]s, aldus Durkheim, was daar weinig sprake van sosiale arbeidsverdeling. Die kollektiewe bewussyn, was sterk ontwikkel en dien as basis vir die samehang van elk samelewingsverband. In die moderne samenlewings moet die meganiese solidariteit plek maak vir 'n ander tipe solidariteit, wat deur Durkheim organiese solidariteit genoem word. Dit is gebaseer op die afhanklikheid wat tussen mense ontstaan wanneer die sosiale arbeidsdeling so ver gedryf word, dat mense onderling van mekaar afhanklik word vir die vervulling van verskillende take. Die proses waardeur dit gebeur noem mens in die sosiologie taakdifferensiasie. Hierdie arbeidsverdeling sorg egter nie noodwendig vir outomatiese solidariteit nie volgens Durkheim. Immers, wanneer hierdie te ver gedryf word, ontstaan daar teenproduktiewe vorme van differensiasie. Dit noem hy anomiese arbeidsverdeling. Verder onderskei hy ook nog afgedwonge arbeidsverdeling, 'n term wat dui op die bemagtiging van 'n bepaalde arbeidsvlak op basis van sosiale posisie, deur iemand wat volgens sy vermoeëns geen aanspraak daarop kan maak nie.
===Selfmoord===
Ten tye van die oorgang van die pre-moderne na die moderne samelewing, wat onder meer aangedui word deur die [[Franse Rewolusie]], heers daar in byna in die hele [[Wes-Europa]] 'n angs dat die samelewing gaan ineenstort. 'n Goeie aanduider daarvoor word gesien in die hoë aantal [[selfmoord]]e wat plaasvind. Ook by Durkheim fokus op die verskynsel.
In [[1897]] publiseer hy ''Le suicide, étude de sociologie''. In dié boek stel hy dat iets wat so besonders persoonlik is soos om ‘n besluit te neem om 'n einde te maak aan jou lewe, kan beskou word as 'n sosiale fenomeen en dus vanuit 'n sosiologiese gesigspunt bestudeer word. Durkheim beskou die verskynsel selfmoord as 'n eienskap van 'n bepaalde kollektiwiteit, en wil statistieke wat hy hoofsaaklik van ander ondersoekers bekom het, nou in suiwer sosiologiese sin verklaar.
Durkheim onderskei twee faktore wat volgens hom die selfmoordsyfer grootliks bepaal:
• die mate van regulering; en
• die mate van sosiale kohesie.
Selfmoorde wat te wyte is aan die te sterk verankerde teenwoordigheid van norme en waardes in die individu (te sterk regulering), noem hy fatalistiese selfmoorde. Wat egter meer in die moderne samelewing voorkom beskou hy egter as die anomiese selfmoord. Dit kom voor weens 'n gebrek aan die verankering van die waardes en norme in die persoonlikheid van individue. Volgens Durkheim is anomie 'n totale staat van normloosheid.
Voorts onderskei Durkheim:
• altruïstiese selfmoorde, te wyte aan 'n te sterk sosiale kohesie (ekstreme trou aan die gemeenskap) versus
• egoïstiese selfmoorde, te wyte aan die verbrokkeling van die sosiale kohesie.
Opnuut meen hy dat laasgenoemde soort selfmoord meer gereeld voorkom in moderne samelewings.
Durkheim het met dié werk ook 'n morele doelwit en skryf dit met 'n vraag in sy agterkop wat gedoen kan word om die hoë selfmoordsyfers te verminder. Deels beskou hy dit as die donker kant van ontwikkeling wat die mensdom wil hê (modernisering) maar aan die andere kant kan die syfer volgens hom ook verminder word deur egoïsme en anomie terug te dryf. Laasgenoemde kan gedoen word deur die ontwikkeling van nuwe sosiale entiteite (hy stel 'n soort beroepsorganisasies voor wat hy "korporasies" noem).
== Literatuur ==
| |||