N.P. van Wyk Louw: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
→Lewe en werk: Skakel |
→Lewe en werk: Skakel |
||
Lyn 37:
Na sy matrikulasie in die eerste klas aan die einde van 1922 studeer hy vanaf 1923 aan die [[Universiteit van Kaapstad]]. Aan die begin van 1924 is hy (slegs sewentien jaar oud) vir ’n kwartaal onderwyser in die plaasskool op Soetwater, waar Anna M. Louw se moeder die onderwyseres was en vir hierdie kwartaal kraamverlof geneem het. In 1925 behaal hy die B.A.-graad met Duits, Afrikaans-Nederlands en [[Latyn]] as hoofvakke. Ander vakke wat hy neem sluit in Dierkunde, Psigologie, Engels en Etiek. Hy word in 1926 aangestel as tydelike assistent vir Afrikaans-Nederlands terwyl hy die M.A.-graad in [[Duitse masels|Duits]] en Afrikaans-Nederlands volg. Hy word in hierdie jaar ’n lid van die toneelvereniging van die universiteit. Aan die einde van die jaar skryf hy egter slegs die eksamens in Duits om die M.A.-graad te behaal. In 1927 gee hy onderwys in Duits en [[Engels]] aan die Paul Kruger Hoërskool op Steynsburg in Noordoos-Kaapland en speel hier ’n hoofrol in die opvoering van die komedie ''Die stoplap'' van Walter Spiethoff. In 1928 keer hy terug na Kaapstad om die B.Ed.-graad te voltooi. Om te voldoen aan die vereistes van hierdie graad lewer hy ook ’n skripsie in oor ''The development of agricultural, industrial and technical education for Europeans in South Africa''. In hierdie tyd leer hy ook [[Frans]] aan, sodat hy ’n goeie leeskennis van hierdie taal opbou. In 1929 word hy tydelike en die jaar daarop permanente lektor in Opvoedkunde aan die [[Universiteit van Kaapstad]], ’n betrekking wat hy tot einde 1949 beklee. Izak van der Merwe (Boerneef), M.I. Murray, Marthinus Versfeld, J. du P. Scholtz en I.D. du Plessis is van sy kollegas by die universiteit.
Op skool in Sutherland het hy ’n hegte verhouding met Ella Vlok en hy sit die verhouding voort en korrespondeer nog met haar vir baie jare nadat hy uit die dorp weg is. In sy briewe aan haar sluit hy ook van sy eerste digpogings in. Hierdie verhouding word in Junie 1925 verbreek. Hierna knoop hy ’n verhouding aan met Ella van der Merwe van [[Murraysburg]] en hy spandeer die Desembervakansie van 1925 saam met haar en haar familie. Hierdie verhouding verbreek hy in Desember 1926. In September 1926 ontmoet hy vir Joan Isabeau Wessels (gebore 5 Augustus 1906). Sy is oorspronklik van [[Ermelo]] en [[Standerton]], waarna die gesin in Augustus 1919 na [[Suidwes-Afrika]] verhuis. Van Wyk en Joan trou op 18 September 1930 in die [[Groote Kerk]] in Kaapstad. Hulle vestig hulle eers in [[Seepunt]] en later in hulle eie huis in [[Vredehoek]] in Kaapstad. Uit hierdie huwelik word twee kinders gebore, die dogters Maria Johanna (Ria) wat met professor doktor A.D. Muller van die [[Universiteit van Fort Hare]] getroud is en in 1964 oorlede is, en Anna Cornelia (Nakkie), wat later met die uitgewer [[Koos Human]] getroud is.
Hy raak in die vroeë jare dertig toenemend geïnteresseerd in die filosofie van Hegel en oorweeg ’n doktorale verhandeling oor die Duitse opvoedkundige teoretikus Theodor Litt. In hierdie stadium leer hy sy broer W.E.G. Louw beter ken, vir wie hy ekstra klasse in Duits gee, en op laasgenoemde se inisiatief begin hy weer skryf en dig. Hy raak ook bevriend met Hettie Smit, Fred le Roux en sy kollegas I.W. van der Merwe (Boerneef) en J. du P. Scholtz, wat almal groot belangstelling in en waardering vir sy werk toon. Hierdie vriendskappe lei in 1935 tot die stigting van die Vereniging vir die Vrye Boek (VVB), waarvan Van Wyk Louw as sekretaris optree. Die ander bestuurslede is sy broer W.E.G. Louw, Boerneef, J. du P. Scholtz, F.E.J. Malherbe en Abraham H. Jonker. Die doel van die VVB is om goeie letterkundige werke te publiseer en sodoende die grense te verskuif en die Afrikaanse letterkundige landskap te verruim. Eindelik publiseer hulle net twee oorspronklik Afrikaanse werke, naamlik Louw se ''Die halwe kring'' en Hettie Smit se ''Sy kom met die sekelmaan'', wat albei klassieke status in die Afrikaanse letterkunde verwerf. F.E.J. Malherbe staan in sy keurverslag van ''Sy kom met die sekelmaan'' van Hettie Smit egter negatief teenoor die teks, sodanig dat dit duidelik word dat hy nie die doelstellings van die VVB deel nie en hy op 30 April 1937 by ’n vergadering gedwing word om uit die VVB te bedank. Jonker bedank dan uit simpatie saam met hom. Vir die VVB vertaal Louw die drama ''Aimee'' uit die Frans van Paul Géraldy in Afrikaans as ''Helène''. Dit is in hierdie tyd wat Van Wyk Louw hom vestig as die leier van die Dertigers en deur sy essays (gebundel in ''Lojale verset'' en ''Berigte te velde'') pertinente politieke en gemeenskaplike probleme aanraak op ’n baanbrekersmanier. Hy verwoord veral die strewe van die nuwe Afrikaanse poësie op ’n skerpsinnige en helder wyse, deur die bloot lokale kuns te verwerp ter wille van ’n verhewe literatuur waarin die mens volledig gestalte kan vind, ’n kuns wat streng selftug van die skrywer vereis en waar geen wette behalwe as skoonheid en letterkundige meriete geld nie.
|