Fridtjof Nansen: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Alias (besprekings | bydraes) k komma tussen werkwoorde |
→Die ys in: Skakel |
||
Lyn 102:
=== Die ys in ===
[[Lêer:Nansen Fram Map af.svg|duimnael|400px|links|Roetes wat gedurende Nansen se ''Fram''-ekspedisie van 1893–1896 gevolg is: {{legend|red|Fram se roete ooswaarts van Vardø na die Siberiese kus, draai noordwaarts by die Nieu-Siberiese Eilande om die pakys te betree. Julie – September 1893}}{{legend|blue|Hoe die ''Fram'' van die Nieu-Siberiese Eilande in die ys gedryf het, noord en wes na Spitsbergen, September 1893 – Augustus 1896}}{{legend|green|Nansen en Johansen se aantog na die Verste Noord, 80°20’N, en hul gevolglike terugtrek na Kaap Flora in [[Franz
''Fram'' het op 24 Junie 1893 uit Christiania vertrek en is deur duisende welgesindes afgesien.<ref>Huntford, pp. 206–207</ref> Na ’n stadige reis om die kus was [[Vardø]] in die verre-ooste van Noorweë die finale aanloophawe.<ref name="Huntford222" /> ''Fram'' het op 21 Julie vanuit Vardø vertrek op die [[Noordoostelike deurvaart]] wat Nordenskiöld in 1878–1879 vir die eerste keer bevaar het, langs die noordelike kus van Siberië. Voortgang is vertraag deur mis en ystoestande in die grootliks onopgetekende seë.<ref>Scott, pp. 128–135</ref> Die bemanning het ook die doodwaterfenomeen beleef, waar ’n skip se voortgang teengewerk word deur ’n laag varswater wat op die swaarder soutwater lê.<ref>Huntford, pp. 234–237</ref> [[Kaap Tsjeljoeskin]], die mees noordelike punt van die Eurasiese kontinentale massa, is egter op 10 September bereik. Toe die ''Fram'' tien dae later die area bereik het waarin ''Jeannette'' verpletter is, is swaar pakys gesien op die 78°N-breedtegraad. Nansen het die lyn van die pakys noordwaarts gevolg na ’n posisie wat aangeteken is as 78°49’N, 132°53’O, voordat hy opdrag gegee het dat die enjins afgeskakel moes word en die roer opgelig moes word. ''Fram'' se dryftog het op hierdie punt begin.<ref>Huntford, pp. 238–240</ref>
Die eerste weke in die ys was frustrerend omdat die dryfys onvoorspelbaar beweeg het, soms noord, soms suid; teen 19 November was ''Fram'' meer suid was toe sy die ys betree het.<ref>Huntford, p. 246</ref> Dit was eers vanaf die nuwe jaar, Januarie 1894, wat 'n noordelike rigting volgehou is; die 80°-merk is uiteindelik op 22 Maart oorgesteek.<ref>Nansen (1897), Vol. I p. 378</ref> Nansen het bereken dat dit hulle, teen hierdie tempo, vyf jaar sou neem om die pool te bereik.<ref name="Huntford257" /> Namate die skip noordwaarts gevorder het teen ’n snelheid van ongeveer 1,6 km per dag het Nansen ander planne begin oorweeg — ’n rit per hondeslee na die pool.<ref name="Huntford257">Huntford, pp. 257–258</ref> Met hierdie gedagte voor oë het hy begin oefen om ’n [[slee]] te beheer en het hy talle eksperimentele ritte oor die ys gedoen. In November het Nansen sy plan bekendgemaak: wanneer die skip 83° oorsteek sou hy en Hjalmar Johansen die skip verlaat en met die honde na die pool vertrek terwyl ''Fram'', onder Sverdrup se leiding, sou aanhou dryf totdat dit die ys in die Noord-Atlantiese Oseaan sou verlaat. Nadat hulle die pool bereik het sou Nansen en Johansen na die naaste grondgebied, die onlangs ontdekte en sketsmatig aangetekende
Die bemanning het die res van die winter van 1894–1895 klere en toerusting voorberei vir die opkomende sleerit. Kajakke is gebou om op die sleë te dra totdat die oop water oorgesteek sou moes word.<ref>Fleming, pp. 246–247</ref> Die voorbereidings is onderbreek toe geweldige trillings die skip vroeg in Januarie getref het. Die bemanning het die skip ontruim omdat hulle gevrees het dat dit verpletter sou word. ''Fram'' het egter baie goed gehou. Op 8 Januarie 1895 was die skip se posisie 83°34’N, bo Greely se vorige rekord van 83°24’N as die verste punt noord.<ref>Huntford, pp. 275–278</ref>{{Ref label|A|Nota 2|none}}
| |||