Christophorus Columbus: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
AFM (besprekings | bydraes)
No edit summary
No edit summary
Lyn 6:
| onderskrif = Postuum portret van Christophorus Columbus deur Sebastiano del Piombo in 1519. Daar is geen bekende outentieke portrette van Columbus nie.<ref>{{en}} [http://www.vanderkrogt.net/columbus/texts/portrait.html Portraits of Christopher Columbus] – COLUMBUS MONUMENTS PAGES. Vanderkrogt.</ref>
| geboortenaam =
| geboortedatum = tussenTussen [[31 Oktober]] [[1450]] en [[30 Oktober]] [[1451]]
| geboorteplek = [[Genua]], Republiek van Genua (tans [[Italië]])
| dood_datum = [[20 Mei]] [[1506]]
Lyn 29:
}}
 
'''Christophorus Columbus''' ([[Italiaans]]: ''Cristoforo Colombo'', [[Spaans]]: ''Cristóbal Colón'', [[Portugees]]: ''Cristóvão Colombo'', gebore tussen [[31 Oktober]] [[1450]] en [[30 Oktober]] [[1451]] - [[20 Mei]] [[1506]]) was 'n Italiaanse seevaarder, ontdekkingsreisiger en handelaar wat in [[1492]] oor die [[Atlantiese Oseaan]] gevaar het en die [[Amerikas]] bereik het. Met die hulp van [[Spanje]] het hy vier reise onderneem op soek na 'n nuwe seeroete na [[Indië]].
[[Lêer:Christopher Columbus.jpg|duimnael|links|Christophorus Columbus]]
[[Lêer:House of Colon COA (2).svg|duimnael|links|Columbus se [[Wapen (heraldiek)|wapen]], soos uitgebeeld in sy ''Boek van Voorregte'' (1502)]]
'''Christophorus Columbus''' ([[Italiaans]]: ''Cristoforo Colombo'', [[Spaans]]: ''Cristóbal Colón'', [[Portugees]]: ''Cristóvão Colombo'', gebore tussen [[31 Oktober]] [[1450]] en [[30 Oktober]] [[1451]] - [[20 Mei]] [[1506]]) was 'n ontdekkingsreisiger en handelaar wat in [[1492]] oor die [[Atlantiese Oseaan]] gevaar het en die [[Amerikas]] bereik het. Met die hulp van [[Spanje]] het hy vier reise onderneem op soek na 'n nuwe seeroete na [[Indië]].
 
Vroeër, onder die ''Pax Mongolica'' (Mongoolse vrede), was veilige deurgang vanaf [[Christendom|Christelike]] [[Europa]] regdeur tot in [[Sjina]] moontlik. Dit het egter verander toe die [[Ottomaanse Ryk|Ottomaanse Turke]] die [[Mongoolse Ryk]] verslaan het en tot [[Islam]] bekeer het. In breë konteks het Columbus se verhaal nie soseer met 'n individu te doen nie, maar met hoe die Europeërs see toe gedwing is om die gewilde sy en [[spesery]]e van die ooste weer te bekom. [[Portugal]] was op soek na 'n manier rondom [[Afrika]], maar Columbus het 'n ander plan gehad.
 
Columbus was nie die eerste persoon wat die Amerikas bereik het nie - hy het dit bevolk gevind. Hy was ook nie die eerste Europeër wat die kontinent bereik het nie - die [[Wikings]] het Noord-Amerika al in die [[11de eeu]] besoek. Hulle het egter gedink dat hulle bloot nog 'n eiland gevind het, en niks het gekom van hulle ontmoeting met die inwoners nie. Die landing van Columbus het egter gelei tot die botsing van mense van Amerika, Europa en Afrika en die erfenis van [[globalisering]].
 
[[Lêer:Christopher Columbus.jpg|duimnael|links|Christophorus Columbus]]
Soos vooraf afgespreek met die Spaanse monarge, het Columbus goewerneurskap van die nuwe gebiede verklaar. Alhoewel party hom gesien het as 'n uitstekende [[navigasie|navigator]], het baie van sy tydgenote hom gesien as 'n swak administrateur en hy is in [[1500]] van sy goewerneurspos onthef.
[[Lêer:House of Colon COA (2).svg|duimnael|links|Columbus se [[Wapen (heraldiek)|wapen]], soos uitgebeeld in sy ''Boek van Voorregte'' (1502)]]
 
Soos vooraf afgespreek met die Spaanse monarge, het Columbus goewerneurskap van die nuwe gebiede verklaar. Alhoewel party hom gesien het as 'n uitstekende [[navigasie|navigator]], het baie van sy tydgenote hom gesien as 'n swak administrateur en hy is in [[1500]] van sy goewerneurspos onthef.
 
Columbus bly steeds 'n kontroversiële persoon. Party, soos die Amerikaanse inboorlinge, sien hom as verantwoordelik, direk en indirek, vir die dood van tiene tot honderde duisende inboorlinge, uitbuiting van die Amerikas deur Europa en slawerny in die [[Wes-Indië]]se eilande. Ander vereer hom vir die massiewe hupstoot wat sy loopbaan aan Westerse ontwikkeling en kultuur gegee het. As Columbus dit nie gedoen het nie, sou iemand anders egter een of ander tyd wel die Amerikas ontdek het. Columbus het dit egter eerste gedoen.
Line 45 ⟶ 46:
 
== Ontdekkingsreise ==
Columbus word tradisioneel beskou as die eerste Europeër wat Amerika ontdek het. Hy het in 1492 per ongeluk daar beland terwyl hy in ’n westelike rigting van Spanje af geseil het, op soek na ’n nuwe roete na Asië. Die Spaanse koning en koningin, Ferdinand en Isabella, het sy vaart gefinansier.<ref name="HAT Taal-en-feitegids">HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8</ref>
 
Die kaarte hieronder wys die vier verskillende ontdekkinsreise wat Columbus afgelê het. Die plekname is in Spaans, soos hulle in Columbus se tyd bekend gestaan het.
Line 55 ⟶ 57:
</gallery>
 
== Bibliografie ==
* Swart, Marius J.: Nogtans leiers. Kaapstad: Nasou, 1969.
 
 
== Sien ook ==
* [[Costa Ricaanse colón]] - geldeenheid vernoem na Columbus.
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
* Jack Forbes, ''Columbus and Other Cannibals'', Autonomedia, 1992.
* Samuel Eliot Morison, ''[[Admiral of the Ocean Sea: A Life of Christopher Columbus]]'', Little, Brown and Company, 1991, trade paperback, 680 bladsye, ISBN 0-316-58478-9 (9 ander uitgawes beskikbaar in harde- en sagteband). 'n Biografie wat simpatiek is tenoor Columbus, maar nie blind vir die geweld deur Columbus en sy bemanning nie.
* Brian Fagan: ''Clash of the Cultures'', AltaMira Press 1997. Bied 'n minder gunstige blik.
* Felipe Fernandez-Armesto: ''[[Columbus (boek)|Columbus]]'', Oxford University Press 1991. Wetenskaplike werk, versigtig om alle stellings te staaf met bronne.
* Sherburn Cook en Woodrow Borah: ''Essays in Population History Volume I'', University of California Press, 1971
* John Noble Wilford and Ashbel Green, ''The mysterious history of Columbus: an exploration of the man, the myth, the legacy'', Knopf, 1991, hardeband: ISBN 0-679-40476-7, sagteband: ISBN 0-679-73832-0.
Line 80 ⟶ 81:
* [http://www.insecula.com/contact/A006790.html C''hristopher Columbus : prente'']
 
[[Kategorie{{DEFAULTSORT:Italiaanse ontdekkingsreisigers|Columbus, Christophorus]]}}
[[Kategorie:Italiaanse ontdekkingsreisigers]]
[[Kategorie:Spaanse ontdekkingsreisigers van Noord-Amerika]]