Wikipedia

Indië: Verskil tussen weergawes

Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
Bygewerk
Lyn 1:
{{Inligtingskas Land
|noem_naam = '''भारत गणराज्य'''<br />'''Bhārat Gaṇarājya''' <small>([[Hindi]])</small><br />'''Republic of India''' <small>([[Engels]])</small>
|volle_naam = '''Republiek van Indië'''
|algemene_naam = Indië
|beeld_vlag = Flag of India.svg
Lyn 8:
|beeld_kaart = India (orthographic projection).svg
|leuse = ''Satyameva Jayate''<br /><small>''([[Sanskrit]] vir: "Die waarheid alleen triomfeer")''</small>
|volkslied = ''[[Jana Gana Mana]]''<ref name="india.gov.in">{{en}} {{cite web|url=http://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=925 AugustusJulie 20142017}}</ref><br /><small>''(Sanskrit vir: "Heerser oor die gees van die mense")''</small><br /><center>[[Lêer:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]</center><br />''Nasionale lied: [[Vande Mataram]]''<ref name="india.gov.in"/><br /><small>''(Sanskrit vir: "Ek buig vir jou, Moeder")''</small>
|amptelike_tale = [[Hindi]] en [[Engels]]<ref name="india.gov.in2">{{en}} {{cite web|url=http://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |accessdate=925 AugustusJulie 20142017}}</ref>{{smallsup|a}}
|hoofstad = [[Nieu-Delhi]]
{{Koördinate|28|37|N|77|13|O}}
Lyn 18:
|longm = 13
|longEW = O
|grootste_stad = [[MoembaaiMumbai]]
{{Koördinate|18|58|N|72|49|O}}
|regeringsvorm = Federale parlementêre<br />grondwetlike [[republiek]]
|leiertitels = <br />• [[President]]<br />• [[Vise-PresidentAdjunkpresident]]<br />• [[Eerste Ministerminister]]
|leiername = [[PranabRam MukherjeeNath Kovind]]<br />[[Mohammad Hamid Ansari]]<br />[[Narendra Modi]]
|oppervlak_rang = 7<sup>de</sup>
|oppervlak_grootte =
|oppervlak = 3&nbsp;287&nbsp;590263<ref>{{en}} [http://name="india.gov.inin2"/india-glance/profile Profile | National Portal of India]</ref>
|oppervlakmi² = 1&nbsp;269&nbsp;346219
|persent_water = 9,6
|bevolking_skatting = 1&nbsp;326&nbsp;572&nbsp;000<ref>{{en}} {{cite web|title=IMF Population estimates|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=31&pr.y=1&sy=2015&ey=2020&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=LP&grp=0&a=|publisher=[[Internasionale Monetêre Fonds]]|accessdate=25 Julie 2017}}</ref>
|bevolking_skatting =
|bevolking_skatting_jaar = 2017
|bevolking_rang = 2<sup>de</sup>
|bevolking_sensus = 1&nbsp;210&nbsp;193854&nbsp;444977
|bevolking_sensus_jaar = 2011
|bevolkingsdigtheid = 379,1393
|bevolkingsdigtheidmi² = 9811&nbsp;017,89
|bevolkingsdigtheidrang = 31<sup>ste</sup>
|BBP_PPP = $59&nbsp;425489&nbsp;miljard<ref name = imf2>{{en}} {{cite web|title=World Economic Outlook Database, April 2017 – Report for Selected Countries and Subjects|url=httphttps://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/20142017/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=6631&pr.y=713&sy=20142016&ey=20142020&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Report for Selected Countries and Subjects |publisher=World Economic Outlook Database, [[Internasionale Monetêre Fonds]] |date=9 April 2014 |accessdate=925 AugustusJulie 20142017}}</ref>
|BBP_PPP_rang = 3<sup>de</sup>
|BBP_PPP_jaar = 20142017
|BBP_PPP_per_kapita = $47&nbsp;307153<ref name=imf2 />
|BBP_PPP_per_kapita_rang = 133122<sup>ste</sup>
|BBP = $12&nbsp;996454&nbsp;miljard<ref name=imf2 />
|BBP_rang = 107<sup>de</sup>
|BBP_jaar = 20142017
|BBP_per_kapita = $1&nbsp;584850<ref name=imf2 />
|BBP_per_kapita_rang = 143141<sup>ste</sup>
|onafhanklikheidstipe = Onafhanklikheid
|onafhanklikheidsgebeure = • Dominium<br />• Republiek
|onafhanklikheidsdatums = <br />van die [[Verenigde Koninkryk]]<br />[[15 Augustus]] [[1947]]<br />[[26 Januarie]] [[1950]]
|MOI = {{bestendigwens}} 0,586624<ref name="UN">{{en}} {{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-summary-en2016_human_development_report.pdf|title=Human Development Report 20142016 Summary|publisher=[[Verenigde Nasies]] |accessdate=925 AugustusJulie 20142017}}</ref>
|MOI_rang = 135131<sup>ste</sup>
|MOI_jaar = 20132015
|MOI_kategorie = {{kleur|#fc0|medium}}
|Gini = 33,9<ref name="wb-gini">{{en}} {{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://datahdr.worldbankundp.org/indicatoren/SI.POV.GINIcontent/ income-gini-coefficient|titlewebsite=GiniUnited Index |publisher =Nations [[Wêreldbank]]Development Program|accessdate=925 AugustusJulie 20142017}}</ref>
|Gini_rang = 79<sup>ste</sup>
|Gini_jaar = 20102013
|Gini_kategorie = {{kleur|#fc0|medium}}
|geldeenheid = [[Indiese roepee|Roepee]] (₹)
Line 68 ⟶ 69:
}}
 
'''Indië''', amptelik die '''Republiek van Indië''' ([[Hindi]]: '''भारत गणराज्य''', ''BharatBhārat Gaṇarājya'', [[Engels]]: ''Republic of India''), is 'n land[[republiek]] in [[Suid-Asië]]. Met 'n bevolking van 1&nbsp;210326&nbsp;193572&nbsp;444000 (20112017) inwoners is dit die tweede mees bevolkte land ter wêreld, ná die [[Volksrepubliek van SjinaChina]].
 
[[Lêer:India satellite image.png|duimnael|links|[[Nasa]]-Satellietbeeld van Indië]]
Indië is op die [[Indiese Subkontinent]] geleë en is vir die grootste deel 'n [[skiereiland]], wat in die weste aan die [[Arabiese See]], in die suide aan die [[Indiese Oseaan]] en in die ooste aan die [[Golf van Bengale]] grens. In die noorde grens die land (van wes na oos) aan [[Pakistan]], die [[Volksrepubliek van Sjina]] ([[Tibet]]), [[Nepal]], [[Bhoetan]], [[Mianmar]] en [[Bangladesj]]. Ten suidooste van Indië in die Indiese Oseaan is die eilandstaat [[Sri Lanka]] en ten suidweste is die [[Maledive]] geleë.▼
[[Lêer:India Geographic Map.jpg|duimnael|links|Topografiese kaart van Indië]]
▲Indië is op die [[Indiese Subkontinent]] geleë en is vir die grootste deel 'n [[skiereiland]], wat in die weste aan die [[Arabiese See]], in die suide aan die [[Indiese Oseaan]] en in die ooste aan die [[Golf van Bengale]] grens. In die noorde grens die land (van wes na oos) aan [[Pakistan]], die [[Volksrepubliek van SjinaChina]] ([[Tibet]]), [[Nepal]], [[Bhoetan]], [[Mianmar]] en [[Bangladesj]]. Ten suidooste van Indië in die Indiese Oseaan is die eilandstaat[[eilandnasie]] [[Sri Lanka]] en ten suidweste is die [[Maledive]] geleë.
 
Die [[hoofstad]] van Indië is [[Nieu-Delhi]] en die grootste stad van die land is [[MoembaaiMumbai]]. Indië is 'n federale republiek verdeel in 28 deelstate, 6 uniegebiede en 1 nasionale hoofstadgebied. Indië is 'n multi-etniese land en die grootste demokrasie ter wêreld.
 
== Naam ==
Die Vedanta het geen naam gegee vir Indië nie. Die naam Indië is afgelei van Sindhu, die plaaslike naam vir die rivier [[Indus]] (van die Sanskrit stam ind: druppel). Die ou Ariërs het die land āryāvarta (आर्यावर्त) genoem, wat ook [[Sentraal-Asië]] ingesluit het. Die Sanskrit-woord Arya beteken 'respek almal' en in later tye 'iemand van die eerste drie kaste' (in tegenoverstelling tot 'śūdra'). Omgekeerd beteken anārya 'iemand van die oorspronklike donkerkleurige bevolking' wat ook DASA of dasyu genoem. (Die [[Rig Veda]] doen daar enigsins denigrerend oor maar dit oorspronklike volk is vanuit die ou Sumerië[[Sumer]]ië met meluhha of mleccha aangedui, wat verwys na die Indusbeschaving[[Indusvalleibeskawing]].) Die woord Varta beteken in Sanskrit 'verplaatsingsgebied', 'land', 'verblyf', 'kostwinning' of 'bestaansmiddel'. Die afkorting Varta is tot Barta verbaster en later tot 'Bharat'Bhārat'' ([ˈbʱaːrət̪] {{Audio|Hi-Bharat.ogg|luister}}.
 
Die Perse[[Persiërs]] het ('n deel van) die land ''Hindoestan'' ([ɦɪnd̪ʊˈst̪aːn] {{Audio|Hindustan.ogg|luister}}), die land van die Indus, genoem. Dit is deur die [[Grieke]] tot Indië (ινδιη) gewysifgewysig. Die verskillende politieke partye het wel ander voorkeursnamenvoorkeursname vir die land soos Hindoestan, Hindu Rashtra en Bharat. Die naam Bharat sou afstam van twee ou konings wat Bharata genoem word. Die naam Hindoestan word amptelik opgegee na die onafhanklikheid op 15 Augustus 1947. Die naam word nog wel gebruik in die daaglikse spraakgebruik. 'n Gewilde patriotiese lied, geskryf deur 'n Indiëse [[Moslem]], MoehammedMuhammad Iqbal, begin met die sin: "Sare jahaan se acchaa, Hindustan hamaaraa" (Onse Hindoestan is beter as die res van die wêreld ).
 
Die term Indië het veral gebruiklik geword in navolging van die Engelse benaming. Die term Indië is 'n lang tyd gebruiklik in [[België]], maar word na [[Nederlands]] voorbeeld nou ook geleidelik vervang deur India. Indië het in die noorde sinoniem geword vir [[Nederlands-Indië]], wat in werklikheid op [[Indonesië]] dui.
Line 87 ⟶ 90:
==== Amptelike tale (Sentraal administratief) ====
# '''[[Hindi]]'''
# '''[[Engels]]''' (samewerkende [[amptelike taal]])
 
==== Erkende nasionale tale van Indië (Geskeduleerde lys vir amptelike gebruik) ====
# '''[[Assamees]]''' (amptelike taal van [[Assam]])
# '''[[Bengaals]]''' (amptelike taal van [[Tripura]] en [[Wes-Bengale]])
# '''[[Bodo]]''' (amptelike taal van [[Assam]])
# '''[[GujaratiDogri]]''' (amptelike taal van Dadra[[Jammu en Nagar Haveli, Daman en Diu en GujaratKasjmir]])▼
# '''[[Engels]]''' (amptelike taal van [[Nagaland]])
# '''[[DogriGujarati]]''' (amptelike taal van Jammu[[Dadra en KasjmirNagar Haveli]], [[Daman en Diu]] en [[Gujarat]])
# '''[[Hindi]]''' (amptelike taal van [[Arunachal Pradesh]], [[Andaman- en die Nicobar Eilande-eilande]], [[Bihar]], [[Chandigarh]], [[Chhattisgarh]], [[Delhi]], [[Haryana]], [[Himachal Pradesh]], [[Jharkhand]], [[Madhya Pradesh]], [[Rajasthan]], [[Uttar Pradesh]] en [[Uttaranchal]])▼
▲# '''[[Gujarati]]''' (amptelike taal van Dadra en Nagar Haveli, Daman en Diu en Gujarat)
▲# '''[[Hindi]]''' (amptelike taal van Arunachal Pradesh, Andaman en die Nicobar Eilande, [[Bihar]], [[Chandigarh]], Chhattisgarh, [[Delhi]], Haryana, Himachal Pradesh, Jharkhand, Madhya Pradesh, Rajasthan, [[Uttar Pradesh]] en Uttaranchal)
# '''[[Kannada]]''' (amptelike taal van [[Karnataka]])
# '''[[Kasjmiri]]''' (amptelike taal van JammoeJammu en Kasjmir)
# '''[[Konkani]]''' (amptelike taal van [[Goa]])
# '''[[Maithili]]''' (amptelike taal van [[Bihar]])
# '''[[Malayalam]]''' (amptelike taal van [[Kerala]] en [[Lakshadweep]])
# '''[[Manipuri]]''' '''(Meithei)''' (amptelike taal van [[Manipur]])
# '''[[Marathi]]''' (amptelike taal van [[Maharashtra]])
# '''[[NepaleesNepali]]''' (amptelike taal van [[Sikkim]])
# '''[[Oerdoe]]''' (amptelike taal van Jammoe[[Jammu en KashmirKasjmir]], en ook sommige distrikte in [[Andhra Pradesh]], [[Delhi]] en [[Uttar Pradesh]])▼
# '''[[Oriya]]''' (amptelike taal van [[Orissa]])
# '''[[Pandjabi]]''' (amptelike taal van [[Pundjab]], tweede amptelike taal van [[Delhi]])
# '''[[Sanskrit]]'''
# '''[[Santali]]'''
# '''[[Sindhi]]'''
# '''[[Tamil]]''' (amptelike taal van [[Tamil NadoeNadu]] en [[Pondicherry]])
# '''[[Telugu]]''' (amptelike taal van [[Andhra Pradesh]])
▲# '''[[Oerdoe]]''' (amptelike taal van Jammoe en Kashmir, en ook sommige distrikte in Andhra Pradesh, [[Delhi]] en [[Uttar Pradesh]])
 
=== Religie ===
{| class="wikitable sortable" style="margin:auto;"
|- style="text-align: center;"
! Religie<br />groep
! Bevolking<br />% '''1961'''
! Bevolking<br />% '''1971'''
Line 127 ⟶ 130:
| 83,45% || 82,73% || 82,30% || 81,53% || 80,46%
|-
! style="background:#bdbf97;"| [[Islam|MoslemMoslems]]
| 10,69% || 11,21% || 11,75% || 12,61% || 13,43%
|-
! style="background:#a69a8e;"| [[Christendom|Christen]]
| 2,44% || 2,60% || 2,44% || 2,32% || 2,34%
|-
! | [[Sikhisme|Sikh]]
| 1,79% || 1,89% || 1,92% || 1,94% || 1,87%
|-
! style="background:#f6e4a0;"| [[Boeddhisme|Boeddhiste]]
| 0,74% || 0,70% || 0,70% || 0,77% || 0,77%
|-
! style="background:#b4a28e;"| [[Animisme|Animiste]], andersander
| 0,43% || 0,41% || 0,42% || 0,44% || 0,72%
|-
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/wiki/Indië"