Ligurië: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k opdateer
k + skakel
Lyn 30:
|}
 
'''Ligurië''' ([[Italiaans]]: ''Liguria'') is 'n kusstreek in Noordwes-[[Italië]] en die derde kleinste van die Italiaanse administratiewe gebiede. Sy hoofstad is [[Genua]]. Ligurië grens aan [[Frankryk]] in die weste, [[Piëmont]] in die noorde en Emilia-Romagna en Toskana in die ooste. Die [[Liguriese See]], wat deel uitmaak van die [[Tirreense See]] (of noordelike [[Middellandse See]]) vorm sy natuurlike suidelike grens.
 
Ligurië het 'n oppervlakte van 5 420.,24 vierkante kilometer met 'n bevolking van sowat 1,6 miljoen.
 
== Geografie ==
[[Lêer:Regione Liguria.jpg|thumbduimnael|left|250pxlinks|Die setel van die gewestelike regering in Genua]]
Die huidige gewes Ligurië bestaan in administratiewe opsig uit vier provinsies: Genua, La Spezia, Imperia en Savona.
 
Die kuslyn van meer as 300 kilometer word verdeel in die Riviera di Ponente (die westelike deel van Genua tot by die Franse grens (wat ook die "Kus van die opgaande son" genoem word) en die Riviera di Levante (die oostelike deel van Genua tot by La Spezia of die "Kus van die ondergaande son").
Lyn 45:
 
== Klimaat ==
 
In vergelyking met die halfkontinale klimaat van die Povallei, wat slegs enkele kilometer ten noorde van Ligurië lê, word die Liguriese kusgebied deur 'n milde seeklimaat gekenmerk. Genua het in Januarie 'n gemiddelde temperatuur van 8-10 °C. Slegs in die bergagtige binnelande daal temperature in die winter soms benede die vriespunt. Die somers is warm met gemiddelde temperature van 24-25 °C. Die bergagtige omgewing het 'n orografiese effek op die reënval in die kusgebied, sodat Genua meer as 2 000 mm reën per jaar kry - baie meer as die gemiddelde 500 tot 800 mm in ander Mediterreense streke.
 
== Geskiedenis ==
[[Lêer:Spezia vernazza.jpg|thumbduimnael|left|250pxlinks|Ligurië: Cinque Terre - Vernazza]]
Die streek het reeds in die [[Romeinse Ryk]] bekend gestaan as ''Liguria''. Die naam is afgelei van die historiese volk van die [[Liguriërs]], wat oorspronklik die Mediterreense kusgebiede tussen die [[Rhône]]rivier in die huidige [[Frankryk]] en die Arno in Italië bewoon het. Met die aankoms van [[Kelte|Keltiese]] setlaars het 'n gemengde Liguries-Galliese beskawing begin ontwikkel.
 
In die [[2de eeu v.C.]] het die gebied onder Romeinse heerskappy gekom en in die tydperk van [[Augustus Octavianus|Augustus]] onder meer die noordelike hellings van die Appenyne en die gebied van die [[Seealpe]] tussen Trebia en die [[Po (rivier)|Porivier]] ingesluit.
 
Slegs 'n klein aantal nedersettings is in die bergagtige en beboste gebied gestig. Naas Dertona, die enigste kolonie in die antieke Ligurië, was Alba Pompeia, Augusta Bagiennorum (naby Bene Vagienna), Pollentia (wat vandag deel uitmaak van Bra), Hasta, Aquae Statiellae en Genua die belangrikste stede in die Romeinse tydperk, terwyl die meerderheid van die Liguriërs in plattelandse dorpe gekonsentreer was.
Line 58 ⟶ 57:
Die aanvanklike administratiewe verdeling, wat deur Augustus ingevoer is, is eers deur keiser [[Diocletianus]] gewysig. Onder sy heerskappy is die twee Alpeprovinsies ontbind en die waterskeiding as die grenslyn tussen Italië en [[Gallië]] vasgelê. Die naam Ligurië het in die laat antieke tydperk na 'n gebied verwys wat tot by [[Milaan]] gestrek het. In die 6de eeu is Ligurië weer van Milaan geskei om onder die Langobardiese heerskappy die vyfde Italiaanse provinsie, Alpes Cottiae, te vorm.
 
Tydens die [[middeleeueMiddeleeue]] is die gebied in 'n aantal stadstate opgedeel, waarvan die Republiek van Genua die bekendste was. Teen die laat [[14de eeu]] het Genua die grootse deel van Ligurië oorheers, en die gebied het slegs vir kort tydperke onder Milaanse en Franse heerskappy gekom.
 
As gevolg van die [[Franse Rewolusie]] en Frankryk se uitbreiding na Italië het [[Napoléon Bonaparte]] in [[1797]] die Liguriese Republiek as 'n Franse satellietstaat gevestig. In [[1805]] is Ligurië by Frankryk ingelyf. Ná die einde van die [[Napoleontiese Oorloë]] is die gebied in [[1815]] deur die Koninkryk van Sardinië geannekseer, wat in [[1861]] hernoem is na Koninkryk van Italië.