Marcel Pagnol: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
k Robot: sjabloon by weesbladsy gevoeg; kosmetiese veranderinge
Lyn 1:
{{Weesbladsy|datum=Augustus 2017}}
{{Inligtingskas Akteur
| Naam = Marcel Pagnol
Line 21 ⟶ 22:
 
== Lewensgeskiedenis ==
[[ImageLêer:Massif du garlaban aubagne.JPG|thumb|left|Die Garlaban berg. Pagnol se outobiografie begin met die sin "Ek is in die dorpie Aubagne gebore, in die skadu van die Garlaban, bekroon met bokke, ten tyde van die laaste bokherders". ]]
 
Pagnol is op 28 Februarie 1895 gebore in [[Aubagne]], 'n klein plattelandse dorpie in die omgewing van [[Marseille]]. Hy was die oudste seun van Joseph Pagnol en Augustine Lansot. Sy pa was 'n plaaslike skoolmeester, 'n beroep wat destyds hoog geag is, terwyl sy ma 'n naaldwerkster was. Marcel het twee jonger broers gehad, Paul en René, sowel as 'n jonger suster Germaine.
 
Die gesin het in 1904 toe Marcel 9 was 'n vakansiehuis ''La Bastide Neuve'' in die naburige dorpie La Treille gehuur, waar hulle die somervakansies saam met sy oom se gesin deurgebring het. Pagnol het tydens hierdie vakansies in die berge rondgedwaal, die omgewing verken, gejag, lokvalle vir voëls gestel en 'n liefde vir die plaaslike natuurlewe ontwikkel. Van hierdie wedervaringe is later opgeneem in sy nostalgiese jeug-autobiografieë ''La gloire de mon pere'', ''Le chateau de ma mere'' en ''Les temps des secrets''. Hy is diep deur sy ma se vroegtydige dood in 1910 getref, toe sy aan 'n longinfeksie oorlede is. Pagnol het sy hoërskoolopleiding in Marseille voltooi deur sy baccalaurette in filosfie in 1913 te behaal. Oor hierdie tydperk het hy later die boek ''Les temps des amours'' geskryf wat saam met die drie ander outobiografieë die reeks ''Souvenirs d'enfance'' vorm.
Line 29 ⟶ 30:
Hy begin sy studies in literatuur aan die Universiteit van [[Aix-en-Provence]], maar moes dit onderbreek weens die uitbreek van die [[Eerste Wereldoorlog]] toe hy opgeroep is as voetsoldaat. In Januarie 1915 word hy egter weens sy slegte gestel (''faiblesse de constitution'') ontslaan, en kon hy sy studies voortsit. Hy het met Simone Colin in Maart 1916 getrou en in November het hy met 'n graad in [[Engels]] gegradueer. Hierna het hy as Engelse onderwyser by verskillende hoërskole in Marseille klasgegee. Hy het in 1922 na [[Parys]] verhuis waar hy aanvanklik as Engelse onderwyser werk voordat hy in 1927 bedank om hom op toneelskrywery toe te spits.
 
[[FileLêer:Maison natale marcel pagnol.JPG|thumb|regs|Pagnol se geboortehuis. Dit huisves deesdae 'n museum.]]
 
Hy en sy vrou Simone Collin woon sedert 1926 apart (hulle skei eers in 1941) en hy ontmoet en begin 'n verhouding met Kitty Murphy, 'n jong Engelse danseres. Hulle seun, Jacques Pagnol, word in 1930 gebore en het later sy pa se assistent geword. Hy woon later saam met Orane Demazis, wat as die inspirasie vir die karakter ''Fanny'' in sy toneelstukke dien. Hulle kry 'n seun Jean-Pierre Burgart in 1933, alhoewel Pagnol hom nie erken nie. Later, in 1936 word sy nuwe medewerkster Yvonne Pouperon swanger, en kry hulle 'n dogtertjie Francine Pagnol saam. Onmiddelik nadat hy en sy regte vrou in 1941 geskei is begin hy om saam met die aktriese Josette Day te woon. Hierdie verhouding hou net tot aan die einde van die [[Tweede Wêreldoorlog]]. In 1945 trou hy vir die tweede keer, met die aktriese Jacqueline Pagnol. Hulle het twee kinders, Frédéric (1946) en Estelle (1949), en sy bly tot en met sy dood in 1974 sy "bron van poësie en deernis".
Line 36 ⟶ 37:
In Parys was hy 'n lid van 'n groep jong skrywers, en het saam met 'n medelid, Paul Nivoix, die toneelstuk ''Marchands de gloire'' geskryf wat in 1925 opgevoer is. Hierdie stuk, asook sy tweede poging, ''Jazz'', in 1926, het egter nie veel opslae verwek nie. Sy eerste deurbraak was in 1928 met die satiriese komedie ''Topaze'' wat uiteindelik meer as 800 keer in Parys opgevoer sou word.
 
Terwyl hy in Parys was het hy na sy geboortestad terug verlang en was hy van plan om 'n Marseillese toneelstuk te skryf, maar sy vriende het hom hiervan afgeraai. Parys en haar kultuurlewe het destyds [[Frankryk]] oorheers en hy was skrikkerig om te veel as 'n skrywer van plaaslike, nie-universieële, verhale gesien te word. Dit was egter nadat hy die [[Brussel|Brusselse]]se opvoering van 'n plaaslike stuk ''Le Mariage de mademoiselle Beulemans'' bygewoon het dat hy besef: "'n Werk wat plaaslik is, maar diep opreg en oorspronklik, kan partykeer deel van 'n hele land se letterkunde word, en wêreldwyd waardeer word". Hierna het hy ''Marius'', 'n verhaal wat in die hawe van Marseille afspeel, geskryf en dit word in 1929 in Parys opgevoer waar dit enorme sukses behaal, en hom landswye bekendheid besorg.
 
== Filmregisseur ==
Line 44 ⟶ 45:
 
== Skrywer ==
[[ImageLêer:Bastide-neuve76.jpg|thumb|links|Die ''Bastide neuve'' waar die Pagnol gesin hulle vakansies deurgebring het.]]
 
Pagnol het in 1945 vir die tweede keer getrou, toe hy met die aktriese Jacqueline Pagnol in die huwelik tree. Hulle het twee kinders gehad, Frédéric (1946) en Estelle (1949). Hy is swaar getref toe Estelle op driejarige ouderdom oorlede is, en het van die Suide af teruggevlug Parys toe. Hy het weer toneelstukke begin skryf, maar hulle is nie goed ontvang nie. Hy het hom dus na die skryf van 'n reeks outobiografiese verhale gewend – ''Souvenirs d'enfance'' – gebasseer op sy jeug in [[Provence]].
Line 52 ⟶ 53:
In die tussentyd het Pagnol aan 'n tweede reeks – ''L'Eau des Collines'' – begin werk. Die tweeledige reeks het uit die boeke ''Jean de Florette'' en ''Manon des Sources'' bestaan wat in 1960 gepubliseer is. Die inspirasie vir hierdie reeks was die rolprent ''Manon des Sources'' wat Pagnol in 1952 met sy vrou Jacqueline in die hoofrol vervaardig het.
 
[[ImageLêer:SteMarguerite Mural1.jpg|thumb|regs|Eerbetoon aan Pagnol]]
 
== Tydlyn ==
* 1869 Geboorte van Joseph, sy pa
* 1873 Geboorte van d'Augustine Lansot, sy ma
* 1889 Sy pa Joseph Pagnol as onderwyser in Aubagne aangestel
Line 74 ⟶ 75:
* 1916 Trou op 2 Maarts met Simone Collin.
* 1917 Gee klas in Engels by die hoërskool in Pamiers en dan by lycée Mignet d'Aix-en-Provence.
* 1918 Sterfde van « Lili des Bellons » (David Magnan) op 23 Julie by die front te Vrigny (Marne).
* 1920 Onderwyser by lycée Saint-Charles (Marseille). Skryf ''Catulle'', 'n versdrama.
* 1922 Engelse ondrwyser by lycée Condorcet in Parys.
Line 80 ⟶ 81:
* 1926 Woon apart van sy vrou Simone (hulle is eers in 1941 amptelik geskei).
* 1930 Ontmoet Kitty Murphy, 'n jong Engelse danseres in Parys.
* 1930 Geboorte van sy en Kitty Murphy se seun Jacques Pagnol.
* 1932 Dood van sy broer, Paul Maurice Pagnol, by die hospitaal in Krotrijk.
* 1933 Orane Demazis gee geboorte aan hulle seun Jean-Pierre.
Line 113 ⟶ 114:
* 1933 – ''Le Gendre de Monsieur Poirier''
* 1933 – ''Jofroi'' (met Vincent Scotto) (na die novelle ''Jofroi de la Maussan'' van Jean Giono)
* 1934 – ''Angèle'' (met Fernandel) (na die roman ''Un de Baumugnes'' van Jean Giono)
* 1935 – ''Merlusse''
* 1935 – ''Cigalon''