Organiese chemie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes)
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 1:
{{Kombi-beeld
|title=Koolstofkettings
|1=2-méthyltétratriacontane3D.png
|caption1=metieltetratriakontaan
|width=800px
|align=left
}}<br clear="all" />
{{Kombi-beeld
|2=Decane-3D-balls-B.png
Line 11 ⟶ 4:
|caption1=4-metielheptaan
|caption2=dekaan
|align=leftright
|width=200px}}
'''Organiese chemie''' is die [[wetenskap]]like studie van die struktuur, eienskappe, samestelling, [[chemiese reaksie|reaksies]] en sintese van [[organiese verbinding]]s, oftewel chemiese verbindings wat '''''[[koolstof]]''''' bevat. Daar is egter koolstofverbindings wat 'n uitsondering vorm, soos [[karbonaat|karbonate]], karbiede, [[oksied]]e, [[sianied]]e, [[koolstofdioksied]] (CO<sub>2</sub>) en [[koolstofmonoksied]] CO. Hulle word tradisioneel nie tot die organiese verbindings gereken nie.<ref>Organic and Biological Chemistry {{Outeur|CTI Reviews}} Cram101 Textbook Reviews, 2016, ISBN 1-4970-2525-7, ISBN 978-1-4970-2525-7</ref>
Line 52 ⟶ 45:
==Stereochemie==
Tetraëders het egter nog 'n belangrike eienskap. Indien die vier nabure van ‘n koolstofatoom verskillend is, kan hulle op twee maniere gerangskik word wat mekaar se spieëlbeeld is. Dit maak hierdie twee weergawes so verskillend van mekaar as 'n regter skoen van 'n linker. Hulle is molekule van twee ''[[isomeer|isomere]]'': twee stowwe wat baie op mekaar lyk en uit dieselfde atome bestaan, maar nie dieselfde is nie. Hierdie spesiale soort spieëlbeeldisomere word ''enantiomere'' genoem. In 'n organies-chemiese reaksie word dikwels eweveel van die regter molekuul as van die linker een gemaak. Sulke lukrake mengsels word ''[[rasemiese mengsel|rasemies]]'' genoem.<ref>Organic Chemistry, Fourth Edition: Structure and Function {{Outeur|K. Peter C. Vollhardt, Neil E. Schore}} Macmillan, 2003, ISBN 0-7167-4374-4, ISBN 978-0-7167-4374-3, Chapter 5</ref> In die biochemie is dit dikwels andersom. Lewende organismes maak dikwels net die een en nie die ander een nie. In die organiese chemie is ook metodes ontwikkel om die stereo-isomere te skei, of net een daarvan te laat vorm.
{{Kombi-beeld
 
|title=Koolstofkettings
|1=2-méthyltétratriacontane3D.png
|caption1=metieltetratriakontaan
|width=800px
|align=left
}}<br clear="all" />
== Kenmerke en binding van organiese stowwe ==
[[Lêer:2-bromopropane-2D-Lewis.png|duimnael|'n Eenvoudige weergawe van die Lewis-struktuur van 2-bromo-propaan]]