Ys: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes)
Lyn 20:
Die teenwoordigheid van water op die planeet aarde bepaal die lewe, ook die mense se lewe. Ongeveer 10% van die planeet se landoppervlakte is tans met ys bedek, maar in die planeet se lang geskiedenis het dit anders gewees. In die [[Eoseen]] was daar dalk hoegenaamd geen landys nie, in die [[Kriogenium]] het dit amper die hele planeet bedek. Daar is tans ook -afhanklik van die seisoen- ongeveer 5% van die see se oppervlak met ys bedek rondom die twee pole. Hoeveel ys die planeet het, hang van twee ewewigte af. <ref name="Petrenko"/>
 
Die eerste ewewig is die balans tussen die hoeveelheid straling wat die son ontvang en die hoeveelheid wat dit weerkaats. Die teenwoordigheid van ys self beïnvloed dit, omdat ys 'n hoë ''albedo'' (weerkaatsingsvermoë) het. Die albedo van die [[oseaan]] is ongeveer 0,06, terwyl ys ongeveer 'n albedo van 0,5 tot 0,7 het. Dit beteken dat 50% tot 70% van die invallende energie weerkaats word pleks van 6%.<ref>{{webaanhaling|url=https://nsidc.org/cryosphere/seaice/processes/albedo.html|titel=national snow & ice data center}}</ref>
 
Die tweede ewewig is die verdamping van water van die oseaan wat as sneeu op die poolgebiede val en die vloei van die gletserys terug na die oseaan. Indien die pool in die midde van 'n kontinent lê, soos [[Antarktika]] vandag, kan daar groot hoeveelhede ys opgehoop word.<ref name="Petrenko">Physics of Ice {{Outeur|Victor F. Petrenko, Robert W. Whitworth}}, OUP Oxford, 1999, ISBN 0-19-158134-8, ISBN 978-0-19-158134-2</ref> Vanweë die [[plaattektoniek]] het dit nogtans gewissel in die aarde se geskiedenis.