Plato: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Sobaka (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 49:
 
Op latere leeftyd het Plato gereis. Ongeveer in 387 v.C. gaan hy na suid-[[Italië]] waar hy in kontak kom met [[Pythagoras]]-georiënteerde filosowe, onder wie Archytas. Ruim twintig jaar later (na 367 v.C.) het hy twee keer na [[Sisilië]] gegaan in 'n poging om Dionysios II daarvan te oortuig dat hy sy politiek op die platoniese lees moet skoei. Dit was nie suksesvol nie, maar is tog 'n aanduiding dat praktiese politiek vir Plato belangrik was. Van blywende invloed was sy stigting van die Akademie van Athene gewees. Van die daaglikse gebeure daar is weinig bekend, maar daar word aangeneem dat daar filosofiese ondersoek gedoen word, en dat onder andere die geskrifte van Plato bespreek word. Ook word lede van die akademie op versoek na buitelandse owerhede gestuur as politieke adviseurs. Die akademie het deur die eeue heen weliswaar die nagedagtenis aan Plato in ere gehou, maar het verskeie kere van filosofiese oriëntasie verander. Na sy dood word Plato aan die akademie opgevolg deur sy neef Speusippos. In 529 n.C. verbied die [[Bisantynse Ryk]] keiser [[Justinianus I]] die verspreiding van heidense denkbeelde, waarmee ook 'n praktiese einde kom aan die akademie van Plato. 'n Aantal filosowe vertrek daarop na die Akademie van Gondesjapoer, die intellektuele sentrum van die Sasandidiese ryk wat toe geregeer word deur Khusro I (501–579), 'n groot liefhebber van sowel westerse as oosterse filosofie. Na die [[islam]]itiese verowering van [[Persië]] (636–654) vind die Griekse filosofie onder meer so sy weg na die islamitiese wêreld.
 
==Literêre styl==
Plato was 'n bekwame stilis en sy werk vorm een van die onbetwiste hoogtepunte uit die wêreldliteratuur. Hoewel hy homself in sy tekste herhaaldelik skepties uitlaat oor die waarde van die geskrewe woord, is sy dialoë in sierlike en versorgde taal geskryf. Plato spreek nooit in sy eie naam nie, maar laat altyd ander persone optree in sy dialoë. Dit word aanvaar dat in sy werk, Sokrates se standpunte gedeeltelik ooreenkom met die van Plato self. Die ander persoonlikhede in die dialoë wissel, maar gereeld is dit persone wat bestaan, veral individue bekend in Athene van sy tyd.
 
Plato onderskei homself van die vroeëre denkers deur die skepping van dialoë, waarin mense met mekaar gedagte wissel na aanleiding van 'n praktiese situasie. Die dialoë is gewoonlik vernoem na een van hierdie gespreksvenote. Plato verkies die dialoogvorm om die lewendigheid van sy werk te verhoog, maar ook om 'n eg filosofiese gesprek na te boots, waarin verskillende standpunte aan die lig kan kom. Die teensy van hierdie benadering is dat Plato se eie insigte meestal nie ondubbelsinnig bepaal kan word nie.
Kenmerkend van sy werke is die [[dialektiek]]e metode wat hy gebruik het as 'n soort voorloper van die [[logika]]. Drogredenasies kom ook in sy werk na vore, naamlik argumente wat nie korrek is nie, maar wel aanvaarbaar lyk. Hy skyf drogredenasies veral toe aan die sofiste wat daarvan gebruikmaak in gesprekke met Sokrates. In die konteks dien Sokrates as 'n pleitbesorger vir skerpsinnig en beredeneerde uitsprake oor die afbakening van die gehanteerde begrippe. Die oudste bekende teks oor die onderwerp drogredenasies is Plato se dialoog ''Euthydemus''. Later sou sy leerling [[Aristoteles]] dit in sy werk ''De sophisticis elenchis'' verder ontleed.
 
== Sien ook ==