Anwar Sadat: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k →Buitelandse eerbewyse: Verwyder sjabloon |
Besig om verwysings van enwiki oor te skuif |
||
Lyn 1:
{{nog besig}}
{{Ampsbekleër Inligtingraampie
Line 28 ⟶ 29:
'''Mohammed Anwar el-Sadat''' (محمد أنور السادات) ''Muḥammad as Anwar-Sādāt'', <small>Egipties</small> <small></small>[muħæmmæd ˈʔɑnwɑɾ essæˈdæːt] (25 Desember 1918 – 6 Oktober 1981) was die derde President van Egipte, 'n amp wat hy vanaf 15 Oktober 1970 tot en met sy moord deur fundamentalistiese offisiere op 6 Oktober 1981 beklee het. Sadat was 'n senior lid van die Vrye Offisiere-beweging wat Koning Farouk in die Egiptiese Revolusie van 1952 onttroon het, en 'n vertroueling van President [[Gamal Abdel Nasser]], onder wie hy tweekeer as Vise-President gedien het, en wie hy in 1970 as President opgevolg het.
In sy elf jaar as president, het hy [[Egipte]] se koers verander, deur uit baie van die politieke en ekonomiese beginsels van Nasserisme terug te trek, na 'n veelparty-demokrasie terug te keer, en die Infitah ekonomiese beleid van stapel te stuur. As President, het hy Egipte in die Joom Kippoer Oorlog van 1973 gelei om Egipte se [[Sinai|Sinai Skiereiland]] te herwin, wat [[Israel]] sedert die Ses-Dag Oorlog van 1967 beset het. Dit het van hom 'n held in Egipte en, vir 'n tyd, die res van die Arabiese Wêreld gemaak. Daarna het hy onderhandelinge met Israel begin, wat tot die Egipte–Israel Vredesverdrag gelei het; hy en die Israeliese Eerste Minister, [[Menachem Begin]], het daarvoor die [[Nobelprys vir Vrede]] gekry. Daardeur het Sadat die eerste [[Islam|Moslem]] nobelpryswenner geword. Alhoewel Egiptiese reaksie op die verdrag, wat Sinai as Egiptiese gebied bevestig het, oor die algemeen gunstig was,<ref name=constu>[http://countrystudies.us/egypt/44.htm Peace with Israel]</ref> is dit deur die se Moslem-Broederskap verwerp, wat gevoel het dat Sadat pogings om 'n [[Staat Palestina|Palestynse]] staat te verseker, laat vaar het.<ref name=constu /> Met die uitsondering van Soedan, was die Arabiese wêreld en die [[Palestynse Bevrydingsorganisasie]] (PBO) sterk gekant teen Sadat se pogings om 'n aparte vrede met Israel te maak sonder om dit vooraf met die Arabiese state te bespreek.<ref name=constu /> Sy weiering om met hulle te versoen oor die Palestynse kwessie het daartoe gelei dat Egipte se lidmaatskap in die [[Arabiese Liga]] tussen 1979 en 1989 opgeskort is.<ref>{{cite news |url=http://www.huffingtonpost.com/2010/08/21/middle-east-peace-talks-i_n_690008.html |title=Middle East Peace Talks: Israel, Palestinian Negotiations More Hopeless Than Ever |work=The Huffington Post |date=21 August 2010|accessdate=2 February 2011|first=Nick|last=Graham}}</ref><ref>Vatikiotis, P. J. (1992). ''The History of Modern Egypt'' (4th edition ed.). Baltimore: Johns Hopkins University. p. 443.</ref><ref>{{cite web|url=http://textus.diplomacy.edu/thina/TxGetXdoc.asp?IDconv=2848|title=The Failure at Camp David - Part III Possibilities and pitfalls for further negotiations|publisher=Textus|accessdate=2 February 2011}}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/big/0326.html|work=The New York Times|title=Egypt and Israel Sign Formal Treaty, Ending a State of War After 30 Years; Sadat and Begin Praise Carter's Role}}</ref> Die vredesverdrag was ook een van die hooffaktore wat gelei het tot sy moord.
== Vroeë lewe en revolusionêre aktiwiteite ==
Anwar Sadat is gebore op 25 Desember 1918 in Mit Abu El Kom, Monufia, Egipte, in 'n arm Nubiese familie, een van 13 broers en susters.<ref>{{cite news |url=http://www.aljazeera.com/focus/2009/03/20093266460706634.html |title=Profile: Anwar Sadat The former Egyptian president believed a peace deal with Israel was vital to end wars. |publisher=Al Jazeera|accessdate=14 May 2013|date=25 January 2010}}</ref> Een van sy broers, Atef Sadat, het later'n vlieënier geword, en het tydens die Oktoberoorlog van 1973 gesneuwel.<ref>[https://aad.archives.gov/aad/createpdf?rid=58045&dt=2474&dl=1345 US diplomatic cable about Atef Sadat's funeral]</ref> Sy vader, Anwar Mohammed El Sadat was van Bo-Egipte, en sy moeder, Sit Al-Berain, se vader was Soedanees.<ref name=Wet2006>{{cite book|author=C. J. De Wet|title=Development-induced Displacement: Problems, Policies, and People|url=https://books.google.com/books?id=1SQpTIxa63MC&pg=PA198|accessdate=31 January 2013|year=2006|publisher=Berghahn Books|isbn=978-1-84545-095-3|pages=198}}</ref><ref>[http://www.masress.com/almesryoon/23704 Sadat's Wife autobiography]</ref> Sy teenstaanders het gesê dat sy ma nie "Egipties genoeg" gelyk het nie, en sommige het hom "Nasser se swart poedel" genoem.<ref name=racismdivide>{{cite news | url = http://www.npr.org/2011/02/07/133562448/the-root-egypts-race-problem | title = The Root: Race And Racism Divide Egypt | first = Sunni M. | last = Khalid |date = February 7, 2011 | work = npr.org | accessdate = March 3, 2011}}</ref>
Hy het van die Koninklike Militêre Akademie in [[Kaïro]] in 1938 gegradueer, en is aangestel in die seinkorps. Hy het sy weermagloopbaan as 'n onderluitenant begin, en is in Soedan geplaas, wat op daardie tyd deel van Egipte was. Daar het hy [[Gamal Abdel Nasser]] ontmoet, en saam met 'n paar ander onderoffisiers, het hulle het die geheime beweging "Vrye Offisiere" gestig om Egipte en Soedan van Britse oorheersing en koninklike korrupsie te bevry.
Gedurende die [[Tweede Wêreldoorlog]] is hy deur die Britte in hegtenis geneem vir sy pogings om hulp van die [[Spilmoondhede]] te kry om die Britse besettingsmagte te verdryf. Anwar Sadat was aktief in baie politieke bewegings, insluitend die Moslem-Broederskap, die fascistiese Jong Egipte, die pro-koninklike Yster Garde van Egipte, en die geheime militêre groep genaamd die Vrye Offisiere.<ref>{{cite web|publisher=The Washington Institute|author=Jon B. Alterman|date=April 1998|url=http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/sadat-and-his-legacy-egypt-and-the-world-1977-1997|title=Sadat and His Legacy: Egypt and the World, 1977-1997}}</ref> Sadat het deelgeneem in die militêre staatsgreep deur die Vrye Offisiere wat die Egiptiese Revolusie van 1952 ontlont het, waarin Koning Farouk op 23 Julie onttroon is. Sadat is aangewys om die nuus van die rewolusie oor die radionetwerke aan die Egiptiese volk aan te kondig.
== Tydens Nasser se presidentskap ==
|