Anwar Sadat: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Slashme (besprekings | bydraes)
Besig om verwysings van enwiki oor te skuif
Slashme (besprekings | bydraes)
Besig om verwysings van enwiki oor te skuif
Lyn 95:
Al hierdie aksies het nog bygedra aan die persoonlike vriendskap tussen Sadat en die Shah van Iran. Die Shah se eerste vrou was Prinses Fawzia van Egipte, die oudste dogter van die Sultan Fuad I van Egipte en Soedan (later Koning Fuad I) en sy tweede vrou Nazli Sabri.
 
Na sy onttroning, het die afgesette Shah die laaste maande van sy lewe in ballingskap in Egipte deurgebring. Na die Shah se dood, het Sadat beveel dat hy 'n staatsbegrafnis kry, en by die Al-Rifa'i Moskee in Kaïro begrawe word, waar ook die Egiptiese Khedive Ismael Pasha, sy moeder Khushyar Hanım, en talle ander lede van die koninklike familie van Egipte en Soedan begrawe is.<ref>An Ideology of Martyrdom - TIME</ref>
 
=== Moord ===
Die laaste maande van Sadat se presidentskap is deur interne opstand gekenmerk.<ref name="nytimes.com" /> Sadat het bewerings verwerp dat die onluste deur binnelandse gebeure aangevuur is, en het geglo dat die Sowjet-Unie deur sy bondgenote in Libië en Sirië 'n opstand aanvuur om hom uiteindelik uit sy amp te dwing.<ref name="nytimes.com" /> Na 'n mislukte militêre staatsgreep in Junie 1981 het Sadat 'n sterp ingryping beveel waarby talle figure van die opposisie gearresteer is.<ref name="nytimes.com" /> Alhoewel Sadat steeds in Egipte baie gewild was, word beweer dat hy op die hoogtepunt van sy ongewildheid vermoor is.<ref>''Le prophète et Pharaon'' by Kepel, p. 192</ref>
 
Vroeër in sy presidentskap het Islamiete voordeel getrek uit die "regstellende rewolusie" en die vrylating van aktiviste wat onder Nasser toegesluit is,<ref name="Pharaon' p.74"/> maar Sadat se Sinai verdrag met Israel het Islamiete woedend gemaak, veral die radikale Egiptiese Islamitiese Jihad. Volgens onderhoude en inligting wat versamel is deur die joernalis Lawrence Wright, was die groep besig om militêre offisiere te werf en wapens te versamel, en het gewag vir die regte oomblik om die bestaande orde in Egipte omver te werp. Die hoof strateeg van El-Jihad was Abbud al-Zumar, 'n kolonel in die militêre intelligensie wie se plan was om die belangrikste leiers van die land dood te maak, beslag te lê op die hoofkwartier van die leër en sekuriteitsmagte, die telefoonsentrale gebou, asook die uitsaai gebou, waar die nuus van die Islamitiese revolusie dan uitgesaai sou word, wat volgens sy verwagting 'n populêr opstand teen sekulêre gesag oor die hele land sou ontlont.<ref>Wright, 2006, p. 49</ref>
 
In Februarie 1981 het die Egiptiese owerhede deur die arrestasie van 'n lid van El-Jihad wat kritieke inligting gedra het, bewus geraak van die planne. In September het Sadat 'n baie ongewilde aksie beveel waar meer as 1500 mense gearresteer is, insluitend baie Jihad lede, maar ook die Koptiese Pous en ander Koptiese geestelikes, intellektuele en aktiviste van verskeie ideologië.<ref>'Cracking Down', ''[[Time (magazine)|Time]]'', 14 September 1981</ref> Alle nie-regerings pers is ook verban.<ref>''Le prophète et Pharaon'' by Kepel, pp. 103–4</ref> Die aksie het egter 'n sel van die Jihad in die weermag onder leiding van Luitenant Khalid Islambouli gemis, wat die sluipmoord op Anwar Sadat in Oktober sou uitvoer.<ref>Wright, 2006, p. 50</ref>
 
Tala'at Qasim, 'n vorige hoof van die Gama'a Islamiyya, het in 'n onderhoud met die ''Middle-East Report'' beweer dat dit nie die Islamitiese Jihad was nie, maar eerder sy organisasie, bekend in Engels as die "Islamic Group", wat die sluipmoord georganiseer het en die moordenaar, Islambouli, gewerf het. Lede van die Groep se 'Majlis el-Shura' ('Raadgewende Raad') – onder leiding van die berugte "blinde shaykh' – is twee weke voor die moord in hegtenis geneem, maar hulle het nie hulle planne openbaar nie, en Islambouli het die sluipmoord op Sadat deurgevoer.<ref>For an account that uses this version of events, look at Middle East Report's January–March 1996 issue, specifically Hisham Mubarak's interview with ? On pages 42–43 Qasim deals specifically with rumors of Jihad Group involvement in the assassination, and denies them entirely.</ref>
 
Op 6 Oktober 1981 is Sadat vermoor, tydens die jaarlikse oorwinningsparade in Kaïro om Egipte se kruising van die Suez-Kanaal te vier.<ref>{{cite news|title=1981 Year in Review|url=http://www.upi.com/Audio/Year_in_Review/Events-of-1981/Anwar-Sadat-Killed/12311754163167-5/|accessdate=22 December 2012|newspaper=UPI|year=1981}}</ref> Islambouli het sy aanvalsgeweer in Sadat se liggaam leeggevuur terwyl hy voor in die hoofpawiljoen was, en daardeur die President asook elf ander mense doodgeskiet, insluitend die [[Kuba|Kubaanse]] ambassadeur, 'n [[Oman|Omani]] generaal, 'n [[Kopties-Ortodokse Kerk|Kopties-Ortodokse]] biskop en Samir Helmy, die hoof van Egipte se Sentrale Ouditkunde Agentskap (CAA).<ref>{{cite news|url=http://weekly.ahram.org.eg/2005/734/profile.htm|title=Taher Helmi: Feats of circumstance|publisher=Al Ahram Weekly|date=23 March 2005|accessdate=22 December 2012}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ys47hQQ45y0|title=Taher Helmy's Speech at the AUC Commencement Ceremony 2008|publisher=YouTube|accessdate=22 December 2012}}</ref> Agt-en-twintig mense is gewond, insluitende Vise-President [[Hosni Mubarak]], die Ierse Minister van Verdediging James Tully, en vier militêre skakelingsbeamptes van die VSA.
 
Die moordspan is gelei deur Luitenant Khalid Islambouli nadat 'n fatwā van Omar Abdel-Rahman verkry is waarin hy die moord goedgekeur het.<ref name="Dickovick2012">{{cite book|author=J. Tyler Dickovick|title=Africa 2012|url=https://books.google.com/books?id=NdyYjQxd7uEC&pg=PA41|accessdate=22 December 2012|date=9 August 2012|publisher=Stryker Post|isbn=978-1-61048-882-2|pages=41–}}</ref> Islambouli is verhoor en skuldig bevind. 'n doodsvonnis is teen hom gevel, en hy is deur 'n vuurpeloton in April 1982 tereggestel.
 
== Nasleep ==
Sadat is opgevolg deur sy vise-president Hosni Mubarak, wat tydens die aanval in die hand beseer is. Sadat se begrafnis is deur 'n rekord aantal hoogwaardigheidsbekleërs van regoor die wêreld bygewoon, insluitend 'n ongewone gelyktydige bywoning deur drie voormalige Amerikaanse presidente: [[Gerald Ford]], [[Jimmy Carter]] en [[Richard Nixon]]. [[Soedan|Soedanese]] President Gaafar Nimeiry was die enigste Arabiese staatshoof om die begrafnis by te woon. Slegs 3 van 24 lande in die [[Arabiese Liga]] het hoegenaamd verteenwoordigers gestuur: Oman, Somalië en Soedan.<ref>Tuhoy, William (11 October 1981). [https://news.google.com/newspapers?nid=1314&dat=19811011&id=-OgRAAAAIBAJ&sjid=yu4DAAAAIBAJ&pg=7152,4062424 Most of Arab world ignores Sadat funeral]. ''[[The Spokesman-Review]]''.</ref> Israel se eerste minister, [[Menachem Begin]], het Sadat as 'n persoonlike vriend beskou en het daarop aangedring om die begrafnis by te woon. Begin het selfs die hele begrafnis optog te voet deurgemaak om nie die Sabbat te verbreek nie.<ref>Avner, Yehuda (2010-07-24). The Prime Ministers (p. 575). The Toby Press, LLC. Kindle Edition.</ref> Sadat is begrawe in die gedenkteken vir die onbekende soldaat in Kaïro, oorkant die straat waar hy vermoor is.
 
Meer as drie honderd Islamitiese radikale is aangekla in die verhoor van Khalid Islambouli, insluitend die toekomstige leier van [[Al-Kaïda|al-Qaeda]], [[Ayman al-Zawahiri]], Omar Abdel-Rahman en Abd al-Hamid Kishk. Die verhoor is deur die internasionale pers gedek, en Zawahiri se kennis van Engels het hom die de facto woordvoerder vir die verweerders gemaak. Zawahiri is in 1984 uit die tronk vrygelaat. Abboud al-Zomor en Tareq al-Zomor, twee Islamitiese Jihad leiers wat in verband met die moord in hegtenis geneem is, is op 11 Maart 2011 vrygestel.<ref>[https://www.nytimes.com/2011/03/18/world/middleeast/18egypt.html Egypt Releases Brother of Al Qaeda's No. 2], Liam Stack, ''[[The New York Times]]'', 17 March 2011</ref>
 
Ten spyte van hierdie feite, het Sadat se neef, Talaat Sadat, beweer dat die moord 'n internasionale sameswering was. Op 31 Oktober 2006 is hy tot 'n jaar tronkstraf gevonnis weens laster teen Egipte se weermag, minder as 'n maand nadat hy het die onderhoud gegee het waar hy Egiptiese generaals daarvan beskuldig het dat hulle sy oom se moord beplan het. In 'n onderhoud met 'n Saoedi televisiekanaal, het hy ook beweer dat beide die Verenigde State en Israel betrokke was. Hy het beweer dat geen lid van die spesiale persoonlike beskermingsgroep 'n enkele skoot tydens die aanval afgevuur het nie, en nie een van hulle verhoor is nie.<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/6064146.stm Sadat nephew in court appearance]. [[BBC News]]. 18 October 2006.</ref>
 
== Media uitbeeldings van Anwar Sadat ==