Ptolemaeus: Verskil tussen weergawes
Besig om artikel uit te brei
No edit summary |
(Besig om artikel uit te brei) |
||
|
Ptolemaeus was die skrywer van verskeie wetenskaplike verhandelings wat lank van groot belang was vir die latere wetenskap. Wat die [[sterrekunde]] betref, het hy geglo die [[Aarde]] is die middelpunt van die heelal. Hy het ’n handboek oor dié geosentriese teorie geskryf wat die ''[[Almagest]]'' genoem is. Sy sienings het die wetenskap langer as 1 400 jaar oorheers, tot lank ná die [[Middeleeue]].
== Lewe ==
Die groot stad Alexandrië is in die vierde eeu v.C. deur Alexander die Grote gestig en was eeue lank die middelpunt van die Hellenistiese (Griekse) kultuur. Selfs nadat dit in die jaar 80 v.C. onder Romeinse oorheersing gekom het, het dit 'n sentrum vir geleerdheid gebly. Hier, ongeveer tussen die jare 127 n.C. en 145 n.C., het Ptolemaeos, 'n Griek van geboorte, gewerk. Van Ptolemaeos se lewe is baie min bekend. Vermoedelik is hy in die jaar 90 n.C. in Ptolemais Hermii in Griekeland gebore en omstreeks 168 n.C. oorlede. Hy het hoofsaaklik in die studie van die sterrekunde, die wiskunde en die aardrykskunde belang gestel, maar hy het ook belangrike bydraes op die gebied van lig en musiek gelewer.
== Sterrekundige ==
Ptolemaios is hoofsaaklik bekend om die sterre· kundige stelsel wat na horn genoem is. In Ptolemaios se heelal was die aarde die middelpunt en het die son, planete en sterre daarom gedraai. Hierdie opvatting van die heelal was niks nuuts nie, maar Ptolemaios se groot prestasie was dat hy op die vorige opvattinge verbeter het sodat hulle beter toegepas kon word by die waar genome bewegings van die hemelliggame. Om <lit te doen, het hy horn verbeel <lat die sterre en planete, pleks van in gewone sirkels om die aarde te draai, in sirkels oorheenliggend op ander sirkels beweeg. Links is 'n illustrasie daarvan. Sodanige beweging word ''episikliese beweging'' genoem.Hierdie teorie was heeltemal verkeerd, maar dit het so goed by die destydse waarnemings gepas dat dit nie voor die 16de eeu in twyfel getrek is nie.
Benewens hierdie beroemde teorie oor die heelal, het Ptolemaios ook 'n katalogus opgestel van I 0,22 sterre en hul plekke aan die hemel. Hierdie groat boek oor die sterrekunde beet gewoonlik die ''Almagest;'' Arabiese sterrekundiges wat dit in die 9de eeu vertaal het, het die naam daaraan gegee.
== Aardrykskunde ==
Ptolemaios se landkaarte het die wereld getoon soos dit destyds aan die Romeine bekend was en hy het hul opgestel na aanleiding van die inligting wat Romeinse reisigers en handelaars aan horn verskaf het.
Die voorstelling van die Middellandse See-gebied is merkwaardig noukeurig en die grootste deel van Noord Afrika en Europa is ook baie goed geteken.
Oor die streke verder weg is Ptolemaios egter erg mislei. Hy het gedink lndie was deel van 'n eiland en dat die lndiese Oseaan deur 'n landmassa in die suide en die weste ingesluit was. Vanwee sy meetstelsel. wat sowat 30 persent te klein vir die aarde se omtrek was, het sy kaarte, wat tot in die 15de eeu gebruik is, Columbus gesterk in sy oortuiging dat China naby Europa was indien 'n mens weswaarts oor die see sou vaar. In Ptolemaios se wereld was daar geen Amerikaanse vasteland nie.
Sy boek ''Handleiding tot die Aardrykskunde '' is die enigste antieke aardrykskundeboek wat volledig behoue gebly het. Dit was eeue lank die standaardwerk oor die aardrykskunde en is in 1472 vir die eerste keer gedruk. Hoewel dit baie inligting oor plekke verskaf, word hoegenaamd niks van mense, die klimaat, diere en die talle ander dinge wat vandag deel van ons aardrykskundige kennis uitmaak, gemeld nie.
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
== Bronnelys ==
<nowiki>*</nowiki>KENNIS, Volume 1, 1980, bl. 109, ISBN: 0-7981-08237-1{{Saadjie}}
{{DEFAULTSORT:Ptolemaeus, Claudius}}
| |||