I.W. Schlesinger: Verskil tussen weergawes

'''Isidore Williem Schlesinger''' (Bowery, [[New York]], [[15 September]] [[1871]] – [[Johannesburg]], [[11 Maart]] [[1949]], was ’n sakemagnaat en baanbreker van die [[Suid-Afrika]]anse vermaakbedryf. Hoewel sy bynaam "Little Man" was (hy was net 1,58 m lank), was hy 'n reus in die Suid-Afrikaanse sakewêreld. Met die uitsondering van die mynbou, het hy belange in amper elke ander sektor gehad, selfs die landbou.

Schlesinger was die tweede seun van die 10 kinders van Abraham Schlesinger, ’n [[Hongarye|Hongaars]]-Joodse immigrant. Die Europese tak van die gesin het 'n saagmeule besit in die Patraberge (of die [[Karpate|Karpatiese Gebergte]]) gehad het op die grens van die latere [[Tsjeggo-Slowakye]]. Aangesien die meule nie lewensonderhoud kan bied aan die hele gesin nie, het twee broers, Abraham en Moritz, na [[Verenigde State van Amerika|Amerika]] geëmigreer. Daar het hulle as houtkappers begin werk. Daarna het Abraham tot die sigarehandel toegetree en later ’n bank gestig.

Nadat Schlesinger van die ontdekking van goud aan die Witwatersrand gelees het, vertrek hy in 1894 per skip na Suid-Afrika teen sy familie se wense. In Johannesburg het hy aanvanklik as handelsreisiger Amerikaanse goedere verkoop, maar aangesluit by die Equitable Insurance Company ('n Amerikaanse onderneming) toe hy besef dit sou meer winsgewend wees en het 'n hoogs suksesvolle versekeringsagent geword. In dié veld het hy alle rekords oortref. Voor twee jaar verloop het, was Schlesinger, wat in volslae armoede verkeer het, ’n ryk man wat maand-liksmaandeliks meer as £1 000 aan kommissie verdien het deur met onvermoeide ywer kruis en dwars oor die land en [[Duits-Suidwes-Afrika]] te reis om polisse te verkoop. So het hy 'n uitstekende kennis van die land en sy mense opgedoen. Hy het selfs polisse aan stamhoofde in [[Swaziland]] verkoop.

AanVolgens een bron is Schlesinger aan die vooraand van die [[Tweede Vryheidsoorlog]] (1899-1902) is hy deur die Equitable aangestel as hul streekbestuurder in [[Ierland]]. Volgens 'n ander bron het hy, aangesien hy steeds 'n Amerikaanse burger was, aansienlike vryheid tydens die oorlog geniet, maar weens die ontwrigting daarvan het hy na Amerika teruggekeer. Van daar het hy na [[Ierland]] gegaan om versekering te verkoop. Ná die oorlog het hy in Johannesburg teruggekeer om 'n onderneming vir eiendomsontwikkeling, die African Realty Trust, van stapel te stuur. Hierdeur is tot 1904 nuwe voorstedelike gebiede ontwikkel in [[Port Elizabeth]] (Mount Pleasant) en Johannesburg ([[Orange Grove, Gauteng|Orange Grove]], [[Houghton Estate|Houghton]] en [[Killarney, Gauteng|Killarney]]) deur salaristrekkers die geleentheid te bied om hul eie huis op afbetaling te koop. Dit was die eerste keer in Suid-Afrika dat so 'n skema bekendgestel is.

Einde 1904 het hy sy eie versekeringsmaatskappy, die African Life Assurance Society gestig met die £20 000 wat hy verdien het uit die ontwikkeling van die voorstad [[Parkhurst]]. Gedurende die eerste jaar het die maatskappy 2 274 polisse ter waarde van oor die £1 miljoen verkoop het. Dit was 'n rekord vir 'n nuwe genootskap tydens sy eerste jaar. As besturende direkteur het hy self die hele maatskappy van die direksiekamer tot by die skryfbehoeftekas georganiseer en het hy self alle werwers en agente afgerig.

In 1905 het hy die Robinson South African Bank (wat [[J.B. Robinson]] gestig het) gekoop toe dit in geldelike moeilikheid verkeer het en omskep dit in die Colonial Banking enand Trust Company, wat hom op klein lenings aan sakelui toegelê het. In 1911 het hy die African Guarantee and Indemnity CompanyCorporation vir die finansiering van alle soorte versekering gestig.

Schlesinger het in 1913 vir die eerste keer tot die vermaakbedryf toegetree met die aankoop van die Empire Theatre in Johannesburg vir £60 000 in 'n tyd toe baie vermaakondernmings swaar verliese gely het. Spoedig het hy 'n onderneming wat so te sê insolvent was, in 'n florerende saak omskep, naamlik African Consolidated Theatres, waarmee hy 'n gesentraliseerde organisasie verskaf het vir die verspreiding van rolprente en variêtê-voorstellings op landwye grondslag. 'n Bykomende onderneming later was African Film Productions, met sy weeklikse African Mirror wat beskou word as die oudste nuusrolprent ter wêreld. Dit was die eerste permanente onderneming in Suid-Afrika wat Suid-Afrikaanse rolprente vervaardig het. Hy het moderne teaters in die stede opgerig en sy ketting bioskope het van die Kaap tot aan die Zambezi gestrek.

Gedurende die 1920's het Schlesinger die stigting van die land se eerste reeks radiostasies moontlik gemaak toe hy die sukkelende Suid-Afrikaanse uitsaaidiens oorgeneem het wat toe skaars 20 000 lisensiehouers gehad het. Hieruit is die African Broadcasting Company (ABC) in 1930 gestig, waaruitwat hy so goed georganiseer het dat dit in 1936 deur die [[Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie]] (SAUK) inas 1936staatsonderneming asmet 'n125 staatsonderneming000 ontwikkellisensiehouers hetoorgeneem kon word.

Schlesinger het hom vir kommersiële boerdery-ondernemings beywer en by Langholm naby [[Grahamstad]] het hy etlike groot pynappelplantasies gevestig, waarvoor hy in Port Elizabeth 'n inmaakfabriek opgerig het, die African Canning and Packing Corporation. So het hy die pynappelbedryf in die Oostelike Provinsie begin. Op Kendrew, naby [[Graaff-Reinet]], het hy op uitgebreide skaal met die kweek van sitrusvrugte onder intensiewe besproeiing begin, maar dié projek het misluk weens die tegniese ontoereikendheid van die opvanggebied. Later, op [[Zebediela]] in Noord-Transvaal ([[Limpopo]]), het hy die grootste enkele sitruslandgoed ter wêreld ontwikkel, een van sy grootste prestasies. Hier is 650 000 bome aangeplant. In 'n stadium het Schlesinger ook 80 000 [[merino]] besit.

Teen die vroeë 1930's het Schlesinger, as uitvloeisel van die fenomenale sukses van die versekeringsmaatskappye wat hy gestig het, in besit gekom van 'n indrukwekkende netwerk bioskope en teaters. Daarby het hy beherende belange gehou in kleinhandelsake, banke, reklamefirmas, hotelle, spysenieringsfirmas, pretparke, die landbou, inmaakfabrieke, diamantslypery en koerante en was hy voorsitter van meer as 80 maatskappye. Sy poging om 'n groot trustmaatskappy op te rig, het egter misluk; so ook sy sy toetrede tot Johannesburg se koerantmark met die ''[[Sunday Express]]'' en sy nuusdiens, Africopa. Die gevestigde koerante, ''[[The Star]]'' en ''[[Rand Daily Mail]]'', en die nuusdiens [[Sapa]] was te sterk vir hom, maar sy reklameonderneming was van die grootste op dié gebied.

Gedurende sy laaste lewensjare het gewrigsontsteking Schlesinger erg geteister sodat hy aan die einde so te sê 'n invalide was. Nogtans het hy aktief betrokke gebly by sy sakeryk as voorsitter van tientalle maatskappye en steeds soggens vyfuur opgestaan en gesorg dat hy om sesuur op kantoor was. Ondanks sy liefde vir sy tweede vaderland, het hy sy Amerikaanse burgerskap nooit prysgegee nie. Hy is op Zebediela in Noord-Transvaal begrawe.