Filomate: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Addbot (besprekings | bydraes) k Verplasing van 8 interwikiskakels wat op Wikidata beskikbaar is op d:q2088144 |
kNo edit summary |
||
Lyn 11:
Volgens sy struktuur was die gemeenskap 'n mengsel van Vrymesselaars-vereniging en wetenskaplike genootskap. Dit was in twee afdelings verdeel - 'n wetenskaplik-wiskundige en 'n literêre. Die laasgenoemde se lede het literêre werke bespreek. Die genootskap se doelwitte was van onderwyskundige en didaktiese aard, alhoewel sy lede omstreeks 1819 en 1820 verdeeld geraak het oor die vraag of die vereniging homself op selfonderwys sou toespits (met Jeżowski as belangrikste voorstander van hierdie idee) of 'n meer aktiewe rol by die herwinning van Pole se onafhanklikheid sou speel (iets waarvoor Mickiewicz gepleit het). Uiteindelik het die laasgenoemde groep die opperhand gekry, en nuwe sosiale en politieke doelwitte is geformuleer.
Die diskussies het toenemend oor Romantiese Poolse literatuur gegaan - 'n genre wat deur die Russiese owerheid vanweë sy nasionalistiese stromings en strewe na onafhanklikheid verban was. Die Filomate het die geskiedenis van die [[Pools-Litause Gemenebes]] bestudeer en werke geskryf en versprei waarin hulle onafhanklikheid voorgestaan het. Die genootskap het sodoende die stigting van talle soortgelyke jeugorganisasies dwarsoor die vroeëre Grootvorstedom Litaue aangemoedig en betrekkinge met Pro-Poolse organisasies in Kongres-Pole en die res van die gedeelde land gehandhaaf, soos byvoorbeeld met die Patriotiese Genootskap (''Towarzystwo Patriotyczne'') van Walerian Łukasiński, en selfs met Russiese organisasies soos die
Twee geassosieerde groepe is in 1820 gestig:
| |||