A.A.S. le Fleur: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Lyn 95:
Die naam “Griekwa” het sy ontstaan gehad op die 6de Augustus 1813 toe eerwaarde John Campbell die sendingstasie “Klaarwater” besoek het. Die mense daar het hulleself “Basters” genoem en eerwaarde Campbell het die naam aanstootlik gevind. By nadere ondersoek het hy verneem dat hulle oorspronklik die naam Gri-Guriqa gedra het. (Besten. 2006: 28) Hy het toe die woord vereenvoudig tot “Griekwa” en ook terselfdertyd die naam van die sendingstasie verander na “Griekwastad”. Dus is dit te verstane dat die Christelike godsdiens ‘n integrale deel van hulle kultuur en menswees sal wees. (Cloete. 1986: 36) Eerwaarde Dower het reeds in 1978 (bl. 54) daarop gewys dat daar vele ooreenkomstes tussen die Afrikaners en die Griekwas is waarvan hulle “kerklikheid” maar een van is. So bevind Cloete(1986: 36) ook dat die kerk en Christenskap onlosmaaklik deel is van hul kultuur is en haal aan uit die Mentzkommitee wat in 1983 ‘n verslag aan die Presidentsraad voorgelê het.
Die kerklike invloed van die Griekwas het beroemde sendelinge gehad waaronder eerwaardes [[David Livingstone]] (1813 – 1873) en Gotlob Schreiner (1814 – 1876) die vader van die bekende [[Olive Schreiner]]. (1855 – 1920) Interessant dat Schreiner die sendeling in Herschel was waar Andries die eerste lewenslig gesien het. (Cloete. 1986: 65) Dit is dan ook geen verrassing dat op die 19de Mei 1870 vestig eerw William Dower hom in Kokstad om die Griekwas te bedien. Destyds was daar behalwe hy en sy gesin net 4 ander blankes op Kokstad. (Dower. 1978: 31) Dit was maar ‘n skamele 7 jaar nadat die Griekwas hulle daar gevestig het. Teen 1878 was daar ‘n pragtige kerk gebou in die middel van Kokstad met ongeveer 200 eenvoudige modderhuise rondom die kerk. (Cloete. 1986: 67) Eerw Dower gee die gemeente die naam van “Griekwa Nasionale Independante Kerk” onder die beheer van die Londense Sending Organisasie. In die algemene omgang staan hulle bekend as die biddende Griekwas. (Cloete. 1986: 92)
Die eerste groot skeuring tussen die Griekwas en die kerk het in 1874 begin toe eerw Dower sy tevredenheid oor die anneksasie (16de Oktober 1874) van Griekwaland-oos uitgespreek het. (Besten 2006: 43). Hierdie situasie is vererger met die koms van Abraham le Fleur as sekretaris van Margarete Kok – die weduwee van Adam Kok die Derde in 1885. (Dower. 1978: 119) Die voordurende gekla oor grondeise en menigte onsuksesvolle hofsake het aanleiding daartoe gegee dat die Kaapse regering eerw Dower opdrag gegee het om die situasie grondig te ondersoek en ‘n verslag ter tafel te lê. (Halford 1949: 185) Toe hy bevind dat die Griekwas geen regmatige eise het op gronde wat hulle wettig verskwansel of verkoop het, was die vet in die vuur en moes eerw Dower die diens van die Griekwa gemeente verlaat en die blankes in Kokstad bedien. (Dower. 1978: 121)
| |||