Romantiek: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
Sobaka (besprekings | bydraes)
Lyn 30:
Die [[Skotland|Skotse]] digter [[James Macpherson]] het die vroeë ontwikkeling van die Romantiek beïnvloed met die internasionale sukses van sy [[Ossian]] digsiklus wat in [[1762]] voltooi is en het beide [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]] en die jong [[Walter Scott]] geïnspireer.
 
'n Vroeë [[Duitsland|Duitse]] invloed het van Johann Wolfgang von Goethe gekom wie se roman in [[1774]] ''Die Leiden des jungen Werthers'' daartoe gelei het dat mans in die hele [[Europa]] die [[protagonis]], 'n jong kunstenaar met 'n sensitiewe en vurige temperament, geëmuleer het. Op daardie stadium was Duitsland 'n menigte van klein aparte state en Goethe se werk sou 'n enorme invloed hê in die ontwikkeling van 'n verenigde sin van [[nasionalisme]]. Belangrike skrywers van vroeë Duitse romantisisme was [[Ludwig Tieck]], [[Novalis]] (''[[Heinrich von Ofterdingen]]'', 1799) en [[Friedrich Hoelderlin]]. [[Heidelberg]] het later 'n sentrum van Duitse Romantiek geword, waar skrywers en digters soos [[Clemens Brentano]], [[Achim von Arnim]] en [[Joseph von Eichendorff]] gereeld in literêre kringe ontmoet het. Aangesien die Romantisiste die Verligting teëgestaan het, het hulle baie keer gefokus op emosies en drome (teenoor [[rasionalisme]]) in hulle werk. Ander belangrike motiewe in Duitse Romantiek is reis, die natuur en antieke mites. Die laat Duitse Romantiek was effens donkerder in die motiewe wat dit gehad het en het sommige gotiese elemente.
 
''Romantisisme'' in [[Verenigde Koninkryk|Britse]] letterkunde het effens later in 'n ander vorm ontwikkel. Dit word meestal geassosieer met die digters [[William Wordsworth]] en [[Samuel Taylor Coleridge]], wie se medegeskryfde boek "Lyrical Ballads" ([[1798]]) gepoog het om Augustiaanse digkuns te verwerp ten gunste van meer direkte spraak afgelei van volkstradisies. Beide digters was ook betrokke in [[Utopia]]utopiese anti-sosiale denke wat op die [[Franse Revolusie]] gevolg het. Die digter en skilder [[William Blake]] is die mees ekstreme voorbeeld van die Romantieke denkwyse in Brittanje, verpersoonlik in sy beeer hetstelling dat “I must create a system or be enslaved by another man's”. Blake se kunstige werk is ook sterk beïnvloed deur die Middeleeuse [[versierde manuskrip]]te. Die skilders [[Joseph Mallord William Turner|J.M.W. Turner]] en [[John Constable]] word ook in die algemeen met die Romantiek geassosieer. [[Lord Byron]], [[Percy Bysshe Shelley]], [[Mary Shelley]] en [[John Keats]] verteenwoordig nog 'n fase van die Romantiek in Brittanje. Die historikus [[Thomas Carlyle]] en die Pre-Rafaelietiese Broederskap verteenwoordig die laaste fase van transformasie na die [[Victoriaanse era|Victoriaanse]] kultuur. [[William Butler Yeats]], wat in [[1865]] gebore is, het na sy generasie verwys as "die laaste romantiekes."
 
In hoofsaaklik [[Rooms-Katolieke Kerk|Rooms-Katolieke]] lande was Romantisisme minder opmerklik as in Duitsland en Brittanje, en het dit geneig om later te ontwikkel, na die opkoms van [[Napoleon I van Frankryk|Napoleon]]. [[François-René de Chateaubriand]] word baie keer die "Vader van die Franse Romantiek" genoem. In Frankryk word die beweging geassosieer met die 19de eeu, veral in die skilderye van [[Théodore Géricault]] en [[Eugène Delacroix]], die dramas en gedigte, en romans van [[Victor Hugo]] (soos ''[[Les Misérables]]''), en die romans van [[Stendhal]]. Die komponis [[Hector Berlioz]] word ook as belangrik geag.