Statebondspele: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Hersien
Bygewerk
Lyn 3:
Die '''Statebondspele''' of '''Gemenebesspele''' ([[Engels]]: ''Commonwealth Games'') is 'n [[sport]]toernooi wat elke vier jaar, twee jaar na elke [[Olimpiese Somerspele]], vir lidlande van die [[Britse Statebond]] aangebied word. Ongeveer 4 500 tot 5 000 atlete neem hieraan deel, wat dit na die Olimpiese Somerspele die grootste sportbyeenkoms ter wêreld maak.
 
Alhoewel die Britse Statebond 52 lidlande het, is daar 70 deelnemende spanne by die Statebondspele, omdat 'n aantal [[Britse oorsese gebiede]] onder hul eie vlae meeding. Die vier [[lande van die Verenigde Koninkryk]] – [[Engeland]], [[Skotland]], [[Wallis]] en [[Noord-Ierland]] – stuur ook aparte spanne.
[[Suid-Afrika]] neem tans, na hulle hertoetrede in 1994, aan hierdie Statebondspele deel. Die volgende Statebondspele sal in 2018 in die [[Australië|Australiese]] hawestad [[Goudkus, Queensland|Goudkus]] aangebied word.
 
Net ses lande het aan elke Statebondspele deelgeneem: [[Australië]], [[Kanada]], Engeland, [[Nieu-Seeland]], Skotland en Wallis. [[Suid-Afrika]] neem tans, na hulle hertoetrede in 1994, aan hierdie Statebondspele deel. Die volgende Statebondspele sal in 2018 in die Australiese hawestad [[Goudkus, Queensland|Goudkus]] aangebied word.
 
== Geskiedenis ==
[[Lêer:1986 Commonwealth Games (Edinburgh) boycotting countries (red).png|duimnael|400px|Kaart van die boikot tydens die Statebondspele 1986]]
Die idee vir 'n kompetisie tussen lede van die [[Britse Ryk]] is vir die eerste keer in 1891 deur ds. Astley Cooper voorgestel. Die eerste '''Britse Rykspele''' is daarna is 1930 aangebied. Die geleentheid se naam in 1954 na die '''Britse Ryk en Statebondspele''' verander. Daarna verander die naam na die '''Britse Statebondspele''' in 1970 en na die huidige naam van '''Statebondspele''' in 1978.
Die idee vir 'n kompetisie tussen die lande van die [[Britse Ryk]] is vir die eerste keer in 1891 deur ds. Astley Cooper voorgestel. Die eerste '''Britse Rykspele''' is daarna is 1930 aangebied. Die geleentheid se naam in 1954 na die '''Britse Ryk en Statebondspele''' verander. Daarna verander die naam na die '''Britse Statebondspele''' in 1970 en na die huidige naam van '''Statebondspele''' in 1978.
 
Nege nasies het die Statebondspele tot dusver aangebied. 18 stede in sewe lande het die geleentheid aangebied. Australië het vier Statebondspele (1938, 1962, 1982 en 2006) aangebied en sal in 2018 die vyfde keer as gasheer optree. Kanada het vier Statebondspele (1930, 1954, 1978 en 1994) aangebied. Twee stede het die Statebondspele meer as een keer aangebied: [[Auckland]] (1950, 1990) en [[Edinburg]] (1970, 1986).
 
Die Statebondspele is twee keer aan Suid-Afrikaanse stede toegeken (1934 aan [[Johannesburg]] en 2022 aan [[Durban]]), maar albei geleenthede is gekanselleer, in 1934 weens die diskriminasie van Swart en Asiatiese Atlete deur die Suid-Afrikaanse regering en in 2022 weens die gebreek aan finansiële middels deur die gasheer. Hierdie Statebondspele is aan [[Londen]] (1934) en [[Birmingham]] (2022) toegewys.
 
Twee uitgawes van die Statebondspele is deur verskeie lande geboikot. Nigerië het die Statebondspele van 1978 in [[Edmonton]] in protes teen Nieu-Seeland se sportkontakte met [[apartheid]]-Suid-Afrika geboikot. [[Uganda]] het ook nie aan hierdie spele deelgeneem nie in protes teen beweerde Kanadese vyandigheid teen die regering onder [[Idi Amin]]. In 1986 het 32 van die 50 kwalifiserende lande die Statebondspele in Edinburg geboikot in protes teen die sportkontakte van die [[Verenigde Koninkryk]] onder [[Margaret Thatcher]] met apartheid-Suid-Afrika.
 
== Uitslae ==
=== Uitslae volgens jaarjare ===
<center>
{| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%;"
|-
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Uitgawe
! Uitgawe
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Jaar
! Jaar
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Gasheer
! Gasheerstad
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Geopen deur
! Gasheerland
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Begin
! Begin
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Einde
! Einde
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Sporte
! Sport
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Gebeure
! Gebeure
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Nasies
! Nasies
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Deelnemers
! Deelnemers
! rowspan=1 style="background:#2471A3; color:white;" | Beste nasie
! Beste span
|-
! colspan="1211" style="text-align:center;" |'''Inter-Ryk Kampioenskappe'''
|-
| Inter-Ryk Kampioenskappe
|1911
|align=left| {{vlagikoon|Verenigde KoninkrykEngeland}} [[Londen]], [[Engeland]]
|[[George V van die Verenigde Koninkryk|George V]]
|[[Groot-Brittanje]]
|align=left| 12 Mei
|align=left| 1 Junie
|4|| 9||4 || Onbekend
|align=left| {{vlagland|Kanada|1921}}
|-
! colspan="1211" style="text-align:center;" |'''Britse Rykspele'''
|-
|I SpeleI
|1930
|align=left| {{vlagikoon|Kanada|1921}} [[Hamilton, Ontario|Hamilton]], [[Kanada]]
|[[Freeman Freeman-Thomas, 1ste Marquess van Willingdon|Lord Willingdon]]
|[[Kanada]]
|align=left| 16 Augustus
|align=left| 23 Augustus
|6||59||11||400
|align=left| {{vlagland|Engeland}}
|-
|II SpeleII
|1934
|align=left|{{vlagikoon|Engeland}} [[Londen]], [[Engeland]]<ref>Oorspronklik aan [[Johannesburg]], [[Suid-Afrika]], toegeken</ref>
|
|[[Engeland]]
|align=left| 4 Augustus
|align=left| 11 Augustus
|6|| 68||16 ||500
|align=left| {{vlagland|Engeland}}
|-
| III
|III Spele
|1938
|align=left|{{vlagikoon|Australië}} [[Sydney]], [[Australië]]
|
|[[Australië]]
|align=left| 5 Februarie
|align=left| 12 Februarie
|7 || 71||15 ||464
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
| Gekanselleer<ref>As gevolg van die [[Tweede Wêreldoorlog]]</ref>
|IV Spele
|1942
|align=left|{{vlagikoon|Kanada|1921}} [[Montreal]], [[Kanada]]<ref>{{en}} The Complete Book of The Commonwealth Games (Gold Coast Edition) by Graham Groom (2017)</ref>
|
|align=left| N.v.t.
|align=left| N.v.t.
|N.v.t.|| N.v.t.||N.v.t.||N.v.t.
|align=left| N.v.t.
|-
| Gekanselleer<ref>As gevolg van die [[Tweede Wêreldoorlog]]</ref>
|1946
|align=left|{{vlagikoon|Wallis|1807}} [[Cardiff]], [[Wallis]]<ref>{{en}} The Complete Book of The Commonwealth Games (Gold Coast Edition) by Graham Groom (2017)</ref>
|
|align=left| N.v.t.
|align=left| N.v.t.
|N.v.t.|| N.v.t.||N.v.t.||N.v.t.
|align=left| N.v.t.
|-
| IV
|1950
|align=left|{{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Auckland]], [[Nieu-Seeland]]
|[[Nieu-SeelandBernard Freyberg]]
|align=left| 4 Februarie
|align=left| 11 Februarie
|9 ||88 ||12 ||590
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
! colspan="1211" style="text-align:center;" |'''Britse Ryk en Statebondspele'''
|-
|V SpeleV
|1954
|align=left|{{vlagikoon|Kanada|1921}} [[Vancouver]], [[Kanada]]
|[[Harold Alexander, 1ste Graaf Alexander van Tunis|Harold Alexander]]
|[[Kanada]]
|align=left| 30 Julie
|align=left| 7 Augustus
|9 ||91 ||24 ||662
|align=left| {{vlagland|Engeland}}
|-
|VI SpeleVI
|1958
|align=left|{{vlagikoon|Wallis|1953}} [[Cardiff]], [[Wallis]]
|
|[[Wallis]]
|align=left| 18 Julie
|align=left| 26 Julie
|9 ||94 ||36 ||1122
|align=left| {{vlagland|Engeland}}
|-
| VII
|VII Spele
|1962
|align=left|{{vlagikoon|Australië}} [[Perth]], [[Australië]]
|[[Prins Philip, Hertog van Edinburg|Philip, Hertog van Edinburg]]
|[[Australië]]
|align=left| 22 November
|align=left| 1 Desember
|9 ||104 ||35 ||863
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
| VIII
|VIII Spele
|1966
|align=left|{{vlagikoon|Jamaika}} [[Kingston, Jamaika|Kingston]], [[Jamaika]]
|[[Prins Philip, Hertog van Edinburg|Philip, Hertog van Edinburg]]
|[[Jamaika]]
|align=left| 4 Augustus
|align=left| 13 Augustus
|9 || 110||34 ||1050
|align=left| {{vlagland|Engeland}}
|-
! colspan="1211" style="text-align:center;" |'''Britse Statebondspele'''
|-
|IX SpeleIX
|1970
|align=left|{{vlagikoon|Skotland}} [[Edinburg]], [[Skotland]]
|[[Prins Philip, Hertog van Edinburg|Philip, Hertog van Edinburg]]
|[[Skotland]]
|align=left| 16 Julie
|align=left| 25 Julie
|9 || 121|| 42||1383
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
|X Spele
|1974
|align=left|{{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Christchurch]], [[Nieu-Seeland]]
|[[Prins Philip, Hertog van Edinburg|Philip, Hertog van Edinburg]]
|[[Nieu-Seeland]]
|align=left| 24 Januarie
|align=left| 2 Februarie
|9 ||121 || 38||1276
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
! colspan="1211" style="text-align:center;" |'''Statebondspele'''
|-
|XI SpeleXI
|1978
|align=left|{{vlagikoon|Kanada}} [[Edmonton]], [[Kanada]]
|[[Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk|Elizabeth II]]
|[[Kanada]]
|align=left| 3 Augustus
|align=left| 12 Augustus
|10 ||128 || 46||1474
|align=left| {{vlagland|Kanada}}
|-
| XII
|XII Spele
|1982
|align=left|{{vlagikoon|Australië}} [[Brisbane]], [[Australië]]
|[[Prins Philip, Hertog van Edinburg|Philip, Hertog van Edinburg]]
|[[Australië]]
|align=left| 30 September
|align=left| 9 Oktober
|10 ||142 || 46||1583
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
| XIII
|XIII Spele
|1986
|align=left|{{vlagikoon|Skotland}} [[Edinburg]], [[Skotland]]
|[[Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk|Elizabeth II]]
|[[Skotland]]
|align=left| 24 Julie
|align=left| 2 Augustus
|10 ||163 ||26 ||1662
|align=left| {{vlagland|Engeland}}
|-
| XIV
|XIV Spele
|1990
|align=left|{{vlagikoon|Nieu-Seeland}} [[Auckland]], [[Nieu-Seeland]]
|[[Prins Edward, Graaf van Wessex|Edward, Graaf van Wessex]]
|[[Nieu-Seeland]]
|align=left| 24 Januarie
|align=left| 3 Februarie
|10 ||204 || 55||2073
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
|XV SpeleXV
|1994
|align=left|{{vlagikoon|Kanada}} [[Victoria, Brits-Columbië|Victoria]], [[Kanada]]
|[[Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk|Elizabeth II]]
|[[Kanada]]
|align=left|18 Augustus
|align=left|28 Augustus
|10 ||217 ||63 ||2557
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
| XVI
|XVI Spele
|1998
|align=left|{{vlagikoon|Maleisië}} [[Kuala Lumpur]], [[Maleisië]]
|[[MaleisiëMahathir Mohamad]]
|align=left|11 September
|align=left|21 September
|15 ||213 ||70 ||3633
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
| XVII
|XVII Spele
|2002
|align=left|{{vlagikoon|Engeland}} [[Manchester]], [[Engeland]]
|[[Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk|Elizabeth II]]
|[[Engeland]]
|align=left| 25 Julie
|align=left| 4 Augustus
|17 ||281 ||72 ||3679
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
|XVIII Spele
|2006
|align=left|{{vlagikoon|Australië}} [[Melbourne]], [[Australië]]
| [[Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk|Elizabeth II]]
|[[Australië]]
|align=left| 15 Maart
|align=left| 26 Maart
|16 ||245 ||71||4049
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
|XIX Spele
|2010
|align=left|{{vlagikoon|Indië}} [[Delhi]], [[Indië]]
|[[IndiëPratibha Patil]]
|align=left| 3 Oktober
|align=left| 14 Oktober
|17 ||272 ||71||6081
|align=left| {{vlagland|Australië}}
|-
|XX Spele
|2014
|align=left|{{vlagikoon|Skotland}} [[Glasgow]], [[Skotland]]
|[[Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk|Elizabeth II]]
|[[Skotland]]
|align=left| 23 Julie
|align=left| 3 Augustus
|17 ||261|| 71 ||4947
|align=left| {{vlagland|Engeland}}
|-
|''XXI Spele''
|''2018''
|align=left|{{vlagikoon|Australië}} ''[[Goudkus, Queensland|Goudkus]]'', ''[[Australië]]''
|n.n.b.
|[[Australië]]
|align=left| 4 April
|align=left| 15 April
|18 ||275 || ||70 ||
|
|-
|''XXII Spele''
|''2022''
|align=left|{{vlagikoon|Suid-AfrikaEngeland}} ''[[Birmingham]]'', ''[[Engeland]]''<ref>Oorspronklik aan [[Durban]], [[Suid-Afrika]], toegeken</ref>
|n.n.b.
|[[Suid-Afrika]]
|align=left|18 27 Julie
|align=left|31 Julie7 Augustus
|| || || || |
|
|-
|''XXIII Spele''
|''2026''
|align=left|''Verkiesing in 2019''
|n.n.b.
|
|
|
|
| || || || ||
|-
|''XXIV Spele''
|''2030''
|
|
|
|
| || || || ||
|}
</center>''Nota: Die Inter-Ryk Kampioenskappe van 1911 in [[Londen]] word as 'n voorloper vir die moderne Statebondspele beskou, maar word gewoonlik nie as 'n amptelike uitgawe van die Spele self beskou nie.''<ref name=":0">{{en}} {{cite web|url=https://www.thecgf.com/games/story.asp|title=The Story of the Commonwealth Games|publisher=Commonwealth Games Federation|accessdate=1 Januarie 2018}}</ref>
</center>
 
=== Statebondspele aangebied volgens gasheerlandgashere ===
[[Lêer:Commonwealth Games years participants.PNG|duimnael|300px400px|Ligging van die spele en die deelnemende lande:
{{legendsleutel|#9966cc|Gasheerlande of beplande gasheerlande}}
{{legendsleutel|#d45c4c|Ander lande, wat by die spele aangesluit het}}
{{legendsleutel|#54e464|Lande, wat by die spele aangesluit en dit weer verlaat het}}
{{0}}'''•'''<span style="margin:0; font-size:90%;">{{0}} Gasheerstede met jaar van die spele</span>]]
{| class="wikitable sortable"
|-
! PlekNo.
! Land
! Vasteland
! Kontinent
! AantalGetal
! Jaar(e) aangebied
|-
Line 263 ⟶ 309:
| 1930, 1954, 1978, 1994
|-
| style="text-align:center;" rowspan=2| 3
| {{vlagland|Engeland}}
| [[Europa]]
| style="font-size:95%" | 4
| (1911), 1934, 2002, ''2022''
|-
| style="text-align:center;" rowspan=2| 4
| {{vlagland|Nieu-Seeland}}
| [[Oseanië]]
Line 274 ⟶ 326:
| 1970, 1986, 2014
|-
| style="text-align:center;" rowspan=4| 56
| {{vlagland|Engeland}}
| [[Europa]]
| style="font-size:95%" | 3
| (1911), 1934, 2002
|-
| style="text-align:center;" rowspan=5| 7
| {{vlagland|Indië}}
| [[Asië]]
Line 300 ⟶ 346:
| style="font-size:95%" | 1
| 1958
|-
| {{vlagland|Suid-Afrika}}
| [[Afrika]]
| style="font-size:95%" | 1
| ''2022''
|}
 
== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|Commonwealth Games|Statebondspele}}
* {{en}} [httphttps://www.commonwealthgamesthecgf.com/ Amptelike webwerf van die Statebondspele]
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/sports/Commonwealth-Games|title=Commonwealth Games|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=1 Januarie 2018}}
* {{en}} [http://www.commonwealthgames.org.au/Templates/Games_Results_StatisticsTable.htm Statistiek (1911 tot 2006)]
* {{en}} [http://www.commonwealthgamesflags.com/ Vlae en embleme van die Statebondspele]
 
[[Kategorie:Britse Statebond]]