Insek: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
+ Beeld & Eksterne skakels
No edit summary
Lyn 27:
Sommige insekte is van groot nut vir die [[mens]] en word op groot skaal gekweek, soos [[heuningby|bye]] (vir hul [[heuning]]) en [[sywurm]]s (vir sy). Ander bestuif [[plant]]e, beheer pesinsekte en dien as voedsel vir ander diere. Daar is ook insekte wat 'n [[Plaag (organisme)|plaag]] beskou word, soos dié wat gewasse beskadig of [[siekte]]s oordra. Insekte speel ook 'n kosbare rol in [[biologie]]: navorsing oor die vrugtevlieg het 'n onskatbare bydrae tot [[genetika]] gelewer. Daar is ook insekte wat [[parasiet]]e is, soos [[weeluis]]e, luise of vlooie.
 
[[Kommunikasie]] tussen insekte vind plaas deur middel van geurstowwe of liggaamsgedrag. Dit is veral belangrik vir insekte soos bye, [[termiet]]e en [[mier]]e, wat ''sosiaal'' is. Hulle bou state waar net 'n koningin eiers lê en die dogters die werkers van die nes vorm.
 
Die volwasse moderne insekte wissel in grootte van 0,139 mm ('n dwergperdeby, ''Dicopomorpha echmepterygis'') tot 56,7 cm (lang stokkieduiwel, ''Phobaeticus chani''). Die uitgestorwe ''Meganeura'', wat 300 miljoen jaar gelede gelewe het, was die grootste insek ooit, met 'n vlerkspan van 75 cm.
Lyn 38:
* '''Insekte'''
** '''Apterigota''' (sonder vlerke)
*** Thysanura
**** Microcoryphia
**** Zygentoma
*** Diplura
*** Protura - oerinsekte
*** {{Stamboom2/einde tak}}
*** Collembola - springsterte
 
<!--Baie taksonome beskou nie die groepe primitiewer sespotiges hierbo as binne die klas van die insekte nie, en beskou net die volgende ordes as 'regte' insekte. -->
** {{Stamboom2/einde tak}} '''Pterigota''' (insekte met vlerke)
*** '''Eksopterigota''' (Hemimetabola) (= met onvolledige [[gedaantewisseling]])
**** Ephemeroptera - eendagsvlieë
**** Plecoptera - steenvlieë
**** [[Odonata]] - [[naaldekoker]]s en [[waterjuffer]]s
**** Embioptera - webspinners
**** Grylloblattodea - 'n baie klein orde berginsekte
**** Orthoptera - [[sprinkaan|sprinkane]]
**** Phasmatodea - stokinsekte
**** [[Mantophasmatodea]] - (nuwe orde wat in 2002 ontdek is)
**** [[Dermaptera]] - [[oorkruipers]]
**** Dictyoptera
***** [[Mantodea]] - [[hottentotsgot]]te
***** {{Stamboom2/einde tak}} Blattaria - kakkerlakke
**** [[Isoptera]] - [[termiet]]e
**** Zoraptera
**** Psocoptera - stofluise
**** Mallophaga
**** Anoplura - stekende luise
**** Thysanoptera
**** Heteroptera
**** Homoptera - verouderde groep met plantluise en sikades
**** Sternorrhyncha - [[plantluis]]e
**** Auchenorrhyncha - sikades
*** {{Stamboom2/einde tak}} '''Endopterigota''' (Holometabola) (= met volledige [[gedaantewisseling]])
**** Neuroptera - netvlerkiges
**** Raphidioptera - kameelnekvlieg
**** Megaloptera - elsvlieg
**** Mecoptera - skerpioenvlieg
**** Trichoptera - skietmot, kokerjuffer
**** [[Lepidoptera]] - [[vlinder]]s, skubvlerkiges
**** [[Diptera]] - tweevlerkiges: [[Vlieg|vlieë]], [[muskiet]]e
**** Siphonaptera - vlooie
**** Coleoptera - kewers
**** Strepsiptera - waaiervlerkiges
**** {{Stamboom2/einde tak}} [[Hymenoptera]] - vliesvlerkiges: bye, hommels, wespe, [[mier]]e
 
== Bronnelys ==
Lyn 90:
{{CommonsKategorie-inlyn|Insecta}}
{{Wikispecies-inlyn|Insecta}}
{{Wikt-inlyn|insek}}
 
[[Kategorie:Insekte| ]]