Johanna Cornelius: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
Lyn 2:
 
== Lewe en werk ==
Johanna Catharina Jacoba Cornelius is op [[27 Februarie]] [[1912]] in [[Lichtenburg]] gebore. Sy is een van nege kinders van Pieter Johannes Cornelius en Anna Debora Conradie wat op die familieplaas in die Wes-Transvaal grootword. Die kinders se opvoeding is Afrikaner-nasionalisties van aard en hulle vader neem deel aan die Rebellie van 1914. In die laat twintigerjare gaan sy saam met haar ouer suster Hester na Johannesburg om die armoede van die platteland te probeer ontvlug en in die stad werk te kry. In November 1930 kry sy werk as masjinis by ’n klerefabriek. Saam met haar suster bly sy in ’n kamer in Vrededorp, wat hulle met twee ander vroue deel. By die fabriek raak sy gou betrokke by die werksaamhede van die Klerewerkersunie, ’n hoofsaaklik Afrikaner [[vakbond]] onder leiding van Solly Sachs, die vader van die latere regter Albie Sachs. In September 1932 word sy in Germiston gearresteer vir haar deelname aan ’n algemene staking van die unie, wat uitloop op ’n kapitulasie deur die unie en ’n verlaging van lone. Hierdie ervaring vuur haar aan om haar lewe toe te wy aan die verkryging van ’n leefbare loon en om die vakbond uit te bou tot ’n effektiewe bedingingsorganisasie om so ’n beter lewensstandaard vir alle werkers te verkry. In 1933 besoek sy die [[Sowjetunie|Sowjet-Unie]] as lid van ’n delegasie van werkers en by haar terugkeer word sy in 1934 aangestel as voltydse organiseerder by die Klerewerkersunie se nuut gestigte kantore in [[Germiston (kiesafdeling)|Germiston]], waar sy ook op die uitvoerende bestuur dien.
 
Sy is president van die unie vanaf 1935 tot 1937 en slaag in hierdie tyd daarin om werkure te verminder en lone te verhoog. In Februarie 1936 gaan sy saam met haar suster na Kaapstad om die takkantoor van die vakbond daar te help, waar hulle vergaderings reël en al die werkers toespreek. Hulle organiseer ook ’n staking, wat hoewel dit misluk tog momentum verskaf aan die vakbond se bedrywighede. Die Nasionale Raad van Trustees, Afrikaner-nasionaliste onder leiding van [[Albert Hertzog]] en P.J. Meyer, poog in 1938 om haar magsposisie in die unie te ondermyn en beheer oor die unie oor te neem deur haar [[Kommunisme|kommunistiese]] konneksies en haar organisering onder swart werkers aan te val. Sy kan egter demonstreer dat vakbondlede materiële voordeel uit haar aksies kry en tree as oorwinnaar uit hierdie stryd. Sy ondersteun in hierdie tyd ook ander vakbonde en beklemtoon dat die fundamentele stryd gaan om die klasverskille tussen ryk en arm op te hef en dat dit nie ’n stryd tussen rasse is nie. In 1938 stig sy die Nasionale Unie van Sigaret- en Tabakwerkers en lei in 1940 ’n twee weke staking van tabakwerkers in Rustenburg. Haar gepoogde toetrede tot die politiek in 1943 deur vir verkiesing te staan as kandidaat van die Onafhanklike Arbeidersparty onder leiding van Sachs is onsuksesvol. Wanneer Solly Sachs in 1952 uit die land verban word, neem sy die amp as algemene sekretaris van die Klerewerkersunie oor, ’n pos wat sy tot haar dood beklee. Dit is egter moeilike tye vir die vakbondbeweging, want die toetrede van groot getalle swart werkers lei daartoe dat werkgewers oor die algemeen laer lone betaal en vakbondlede word benadeel. Gemengde [[Rassisme in Afrika|ras]] vakbonde word in 1953 per wetgewing verbied, waarna sy genoodsaak word om aparte loononderhandelings vir wit en swart werkers te onderneem, iets waarvoor sy later deur die ANC gekritiseer is. In 1955 word sy lid van die uitvoerende raad van die Vakbondraad van Suid-Afrika. Johanna was vir ’n ruk getroud met Fritz Heinz Fellner. Geen kinders word uit die huwelik gebore nie en die egpaar is later geskei. Sy is op 21 Junie 1974 oorlede.