Hoërskool D.F. Malan, Crosby: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes) No edit summary |
Morne (besprekings | bydraes) No edit summary |
||
Lyn 5:
Die Langlaagte-goudmynmaatskappy het die voorstad Crosby op die plase [[Langlaagte]] en [[Middelfontein (plaas)|Middelfontein]] aangelê en op [[27 April]] [[1938]] laat proklameer. Sewe dae vantevore het die [[NG gemeente Brixton]] van die [[NG gemeente Fordsburg]] afgestig en benewens [[Brixton]] ook [[Mayfair-Wes]] en Crosby ingesluit. So vinnig het die Afrikaanse inwoners van die omgewing destyds toegeneem dat die [[NG gemeente Johannesburg-Wes]] (Mayfair-Wes en Crosby) op [[1 Mei]] [[1944]] van Brixton kon afstig. Twee jaar later, op [[6 Augustus]] [[1946]], het [[NG gemeente Crosby|Crosby]] van Johannesburg-Wes afgestig en op [[19 Oktober]] [[1949]] [[NG gemeente Crosby-Wes|Hurst Hill]] (Crosby-Wes) van Crosby; dus vier gemeentes binne 11 jaar in ’n gebied wat net 6 km² beslaan. Van dié vier gemeentes bestaan nog net Crosby en Brixton met saam sowat 250 lidmate, maar van die vier in die gebied onmiddellik suid en oos daarvan ([[NG gemeente Cottesloe|Cottesloe]], [[NG gemeente Fordsburg|Fordsburg]], [[NG gemeente Langlaagte|Langlaagte]] en [[NG gemeente Mayfair|Mayfair]]) nie een nie.
Tot 1938 was daar net een Afrikaanse hoërskool in Johannesburg, die [[Helpmekaar-kollege|Hoërskool Helpmekaar]], wat in 1940 in 'n seuns- en meisieskool sou verdeel. Weens die onderwysowerheid se bedenkinge oor die wenslikheid van nog volwaardige Afrikaanse hoërskole, het die eerste junior hoërskool, [[Hoërskool Vorentoe|Rossmore]], in 1938 tot stand gekom. Die skole het onderrig tot st. 8 gegee en was in 'n belangrike mate beroepsgerig sodat leerders nie daarvandaan vir st. 9 en st 10 na 'n gewone hoërskool kon gaan nie. Universiteitstoelating was vanselfsprekend dus ook buite die kwessie. Dié skole het net gedeeltelik in die behoefte voorsien en heel gou het die aandrang ontstaan dat nog vakke ingevoer word en die skole tot by matriek gaan.
Die skool is in 1944 gestig as die Junior Hoërskool Crosby.<ref>{{af}} [http://dfm50.blogspot.co.za/ 'n Blog vir oudleerlinge]. URL besoek op 8 Februarie 2018.</ref> Nadat dit ’n volwaardige Hoërskool geword het, het die eerste 12 leerlinge in 1950 matriek geskryf. Nog voor die einde van apartheid het die omgewing om die skool ’n sogenaamde grys gebied geword waarin veral Indiërs hulle kom vestig het. In 1992 het net sowat 200 leerlinge oorgebly en aan die einde van daardie jaar het die skool dan ook gesluit.<ref> {{af}} [http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/1992/08/18/1/1.html Bok-onderwysers is skool se trots], ''[[Beeld]]'', 18 Augustus 1992. URL besoek op 8 Februarie 2018.</ref> Van Januarie 1947 was R.R.H. Franz die skoolhoof tot sy afsterwe in Oktober 1952. J.C. van Tonder het die hoofpos van 6 Oktober 1953 tot begin 1960 beklee, toe hy tot inspekteur van onderwys bevorder is. ▼
In 1939 het die [[Hoërskool Kensington|Junior Hoërskool Kensington]] en [[Hoërskool Die Fakkel|Die Fakkel]] ([[Turffontein]]) gevolg, en in 1944 die Junior Hoërskool Crosby.<ref>{{af}} [http://dfm50.blogspot.co.za/ 'n Blog vir oudleerlinge]. URL besoek op 8 Februarie 2018.</ref> Die laaste van die junior hoërskole was [[Hoërskool Linden|Linden]] in 1947. Die 12 Afrikaanse hoërskole wat dus mettertyd in Johannesburg gestig is, en waarvan net twee oorgebly het (Linden en die privaat Helpmekaar-kollege), was dus:
# Helpmekaar Seuns
# Helpmekaar Meisies
# Vorentoe
# Kensington
# Die Fakkel
# D.F. Malan
# Afrikaanse Hoër Handelskool (later [[Hoërskool Die Kruin|Die Kruin]] genoem, [[Parktown]])
# [[Hoërskool J.G. Strijdom|J.G. Strijdom]]
# [[Hoërskool Die Goudveld|Die Goudveld]] ([[Langlaagte]])
# [[Hoërskool President, Johannesburg|President]] ([[Ridgeway]]).
▲
Nadat A.J. van Niekerk ’n jaar lank waargeneem het as hoof, het hy die pos permanent van 1 Januarie 1961 af beklee. Rudi Basson was die laaste hoof.
| |||