Basotho: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Skakel
Lyn 29:
Met die ondertekening van die Bloemfontein-konvensie op 23 Februarie 1854, het Brittanje die volkome onafhanklikheid van die Republiek van die Oranje-Vrystaat erken. Die voortbestaan van die nuwe republiek was egter van tyd tot tyd in die weegskaal. Buiten die talle ekonomiese en politieke probleme, was daar ook nog die  Basotho- vraagstuk aan die oosgrens. Tydens die bestaan van die Oranjerivier- Soewereiniteit (1848-1854) is die grens tussen die Vrystaat en Basotholand deur die Britse owerheid met Mosjesj se toestemming vasgestel. Nadat die Britte hulle aan die Vrystaat onttrek het, het Mosjesj gemeen dat hul grensreëling ook verval het. Hy het toe aanspraak gemaak op 'n gebied tussen die Oranje- en die Caledonrivier, wat in 1843 deur sir [[George Thomas Napier|George Napier]] aan hom toegesê is.
 
Die  Basotho's het hulle op Vrystaatse grondgebied gevestig en die inwoners probeer verdryf met stroop- en plundertogte. Die Basotho's was berede en met vuurwapens gewapen. Weens 'n chroniese gebrek aan geld kon die Vrystaat nie die grens gereeld patrolleer nie. In 1855 het die toestand op die  Basotholandse grens sodanig versleg dat die Kaapse goewerneur, sir [[George Grey]], hom gehaas het om as bemiddelaar op te tree. By die daaropvolgende Verdrag van Smithfield is die grensbepalings van 1848, gehandhaaf. Dit was dié grenslyn wat die Vrystaat nog deurentyd erken het. Mosjesj het hom by die arbitrasie neergelê, maar nie vir lank nie. Strooptogte, soms gepaard met moord, het voortgeduur. ln Maart 1858 het president [[Jacobus Nicolaas Boshoff|Boshof]] 'n kommando op die  Basotholandse grens saamgetrek en 'n ultimatum aan Mosjesj gerig. Daarin is geëis dat gesteelde vee terugbesorg word of dat skadevergoeding betaal word, dat Mosjesj sy onderkapteins van grensskendings weerhou en dat die 1848-grens geëerbiedig word totdat nuwe Britse arbitrasie kon plaasvind. Mosjesj het slegs tot laasgenoemde ingestem nadat die ultimatum al verstryk het.
 
Die Vrystaters het onder aanvoering van kmdt.-genl. Senekal oorwinnings oor die  Basotho's by Vegkop, Korannaberg en Morija behaal. Hulle kon egter nie daarin slaag om Mosjesj se bergvesting, Thaba Bosigo, in te neem nie en moes die aftog blaas. Op die wesgrens het die Korannas en Batlepins ook begin roof en plunder en die Vrytaat was genoodsaak om 'n wapenstilstand met Mosjesj aan te vra. Weer is op Grey 'n beroep gedoen om as bemiddelaar op te tree. Die Traktaat van Aliwal -Noord (Sept. 1858) was weereens 'n bevestiging van die 1848-lyn, met dié verskil dat die  Basotho's 'n groot stuk grond tussen die Caledon en die Oranje bygekry het.