Hudsonbaai: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Bygewerk |
|||
Lyn 2:
| Naam = Hudsonbaai
| Beeld = Hudson Bay-2008-07-21.jpg
| Beeld_byskrif = [[Nasa]]-Satellietbeeld van die Hudsonbaai
| Kaart = Hudson bay large.svg
| Kaart_byskrif =
| Koördinate = {{Koördinate|60|N|85|W|type:waterbody_scale:5000000|aansig=inlyn,titel}}
| Ligging = [[Manitoba]], [[Nunavut]], [[Ontario]], [[Quebec]] ([[Kanada]])
Lyn 10:
| Oppervlakte = 1 230 000 km² (470 000 myl²)
| Gem_diepte = 100 m (330 vt)
| Maks_diepte = 270 m (890 vt)
| Volume =
| Oppervlakhoogte =
Lyn 17:
| Opvangsgebied =
| Omtrek =
| Invloei = Albany, Churchill, Nelson, Nottaway, Severn
| Uitvloei =
| Eiland = Belcher-eilande, Coats-eiland, Mansel-eiland, [[Southampton-eiland]]
| Nedersettings = Churchill, Sanikiluaq
| Gevries = mid-Desember tot mid-Junie
| Rangorde_volume =
Lyn 27:
[[Lêer:Wpdms ruperts land.jpg|duimnael|links|'n Kaart van Rupert's Land wat deur die Britse ''Hudson's Bay Company'' beheer is]]
[[Lêer:Churchill Seaport 1996-08-12.jpg|duimnael|links|Die seehawe van Churchill (Manitoba)]]
Die '''Hudsonbaai''' ([[Engels]]: ''Hudson Bay'', [[Frans]]: ''Baie d'Hudson'') is 'n [[Landhoofde en baaie|baai]] in die noordooste van [[Kanada]]. Sy uitgestrekte wateroppervlakte beslaan 1,23 miljoen vierkante kilometer, en die baai dreineer 'n baie groot gebied wat onder meer dele van [[Ontario]], [[Quebec]], [[Saskatchewan]], [[Alberta]], die grootste deel van [[Manitoba]], dele van [[Noord-Dakota]] en [[Minnesota]], en die suidooste van [[Nunavut]] insluit. 'n Kleiner tak van Hudsonbaai, Jamesbaai, lê in die suide.
Die Internasionale Hidrografiese Organisasie (IHO) lys Hudsonbaai in sy ''Special Publication 23 (Limits of Oceans and Seas, vierde uitgawe)'' as 'n deel van die [[Arktiese Oseaan]]. In die ooste word die baai deur die Hudson-seestraat met die [[Atlantiese Oseaan]] se [[Labradorsee]] verbind
In die Oostelike Cree-taal word die baai ''Wînipekw'' (suidelike dialek) of ''Wînipâkw'' (noordelike dialek) genoem, wat letterlik "brakwater" beteken. Die plaaslike Cree het 'n eenderse naam vir die [[Winnipegmeer]].
Lyn 39:
Sestig jaar later het die skip ''Nonsuch'' die baai bereik en handel met die plaaslike Cree gedryf wat bewervelle aan die Europeërs verkoop het. Hierdie handelsbande het die aanleiding tot die stigting van die Hudsonbaai-kompanjie (''[[Hudson's Bay Company]]'') gegee wat hierdie naam nog steeds dra. Die Britse Kroon het aan die kompanjie 'n handelsmonopolie vir die Hudsonbaai-bekken (wat Rupert's Land genoem is) toegeken. [[Frankryk]] het hierdie monopolie aanvanklik betwis en 'n aantal militêre ekspedisies na die gebied gestuur, maar sy aanspraak in die Verdrag van Utrecht in [[April]] [[1713]] laat vaar.
Die Hudsonbaai-kompanjie het in hierdie tydperk verskeie forte en handelsposte langs die kus opgerig wat meestal by die mondings van groot [[rivier]]e geleë was soos byvoorbeeld Fort Severn (Ontario), York Factory en Churchill (beide Manitoba). Die strategiese ligging van hierdie forte en poste het die verkenning van die binneland en veral ook die handel met inheemse volke vergemaklik. Die Eerste Nasies-stamme van die gebied het hul pelse na die handelsposte gebring van waar die kompanjie dit regstreeks na Europa vervoer het
In [[1870]], toe die handelsmonopolie afgeskaf is, is die gebied met 'n oppervlakte van sowat 3,9 miljoen vierkante kilometer as deel van die Noordwes-gebiede aan Kanada afgestaan. Weens 'n verandering in die naamkonvensie staan ''Hudson's Bay'' in Engels nou amptelik as ''Hudson Bay'' bekend. Daar word egter nog steeds dikwels met die ou benaming na die baai en die kompanjie verwys.
Lyn 45:
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn|Hudson Bay}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Hudson-Bay|title=Hudson Bay|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=24 Maart 2018}}
{{Waterliggame van die wêreld}}
| |||