Goideliese tale: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Bygewerk |
Bygewerk |
||
Lyn 1:
{{Inligtingskas Taalfamilie
|naam=Goideliese tale
|altnaam=Gaeliese tale
|familiekleur=Indo-Europees
|gebied={{vlagland|Ierland}}<br />{{vlagland|Skotland}}<br />{{vlagland|Man}}
Lyn 12:
|kaart=[[Lêer:Map Gaels Brythons Picts.png|300px]]
|kaart_byskrif=Groot-Brittanje en Ierland in die vroeë-middel 1ste Millenium voor die stigting van die Angel-Saksiese koninkryke:
{{
{{
{{
}}
[[Lêer:Scots lang-en.svg|duimnael|links|Verspreiding van tale in die 12de-eeuse Skotland:
Die '''Goideliese tale''' ([[Engels]]: ''Goidelic languages'') of '''Gaeliese tale''' is 'n groep [[Eiland-Keltiese tale]] wat histories 'n [[dialek]]kontinuum gevorm het wat van die suide van [[Ierland]] gestrek het, oor die [[Man (eiland)|eiland Man]] tot in die noorde van [[Skotland]]. Daar bestaan drie moderne Goideliese tale: [[Iers-Gaelies]] (''Gaeilge''), [[Skots-Gaelies]] (''Gàidhlig''), en [[Manx-Gaelies]] (''Gaelg''). Tot ongeveer 1700 het Iers-Gaelies en Skots-Gaelies egter dieselfde literêre taal gemeen gehad. Die divergensie tussen die tale het eers 'n aanvang geneem toe Engels ernstig in die tradisionele Gaeliese gebiede begin praat is. Manx-Gaelies was waarskynlik ook deel van dieselfde taal hoewel daar nie direkte getuienis van geskrewe gebruik van Manx-Gaelies bestaan nie.▼
{{sleutel|#0fe3e3|Goideliestalig}}
{{sleutel|#eb82df|Noors–Gaelies, gekenmerk deur die gebruik van albei tale}}
{{sleutel|#eed4e0|[[Engels]]talig}}
{{sleutel|#0ff183|[[Kumbries]] mag in hierdie sone oorleef het; meer realisties 'n mengsel van Kumbries, Gaelies (Wes) en Engels (ooste)}}]]
▲Die '''Goideliese tale''' ([[Engels]]: ''Goidelic languages'') of '''Gaeliese tale''' (''Gaelic languages'') is 'n groep [[Eiland-Keltiese tale]] wat histories 'n [[dialek]]kontinuum gevorm het wat van die suide van [[Ierland]] gestrek het, oor die [[Man (eiland)|eiland Man]] tot in die noorde van [[Skotland]]. Daar bestaan drie moderne Goideliese tale: [[Iers-Gaelies]] (''Gaeilge''), [[Skots-Gaelies]] (''Gàidhlig'')
Die Goideliese tak bestaan ook as '''Q-Kelties''' bekend aangesien die Proto-Keltiese *''kʷ'' oorspronklik in die tak behou is (dit het later sy labialisering verloor en 'n gewone [k] geword), teenoor [[Britoniese tale|Britonies]], waar die *''kʷ'' [p] geword het. Die klankverskuiwing word ook in [[Gallies]] aangetref wat daartoe lei dat Britonies en Gallies gesamentlik as "P-Kelties" bekend staan. In [[Keltiberies]] is *''kʷ'' ook behou en die term "Q-Kelties" kan dus ook daarop toegepas word, hoewel dit nie 'n Goideliese taal is nie, net soos Gallies nie Britonies is nie.
Vroeë Moderne Iers-Gaelies was 'n literêre taal in Ierland tot die 17de eeu en Klassieke Gaelies was 'n literêre taal in Skotland tot die
Goidelies is een van die twee hoof onderafdelings van die moderne [[Eiland-Keltiese tale]]. Die ander is die [[Britoniese tale]] wat [[Wallies]], [[Kornies]] en [[Bretons]] insluit.
== Eksterne skakels ==
* {{en}} {{cite web |url=http://www.ethnologue.com/subgroups/goidelic | title=Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Goidelic | publisher=[[Ethnologue]] | accessdate=
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/Goidelic-languages|title=Goidelic languages|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=30 Maart 2018}}
[[Kategorie:Keltiese tale]]
| |||