Ockham se skeermes: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
Nuwe bladsy geskep met ''''Ockham se skeermes''' (Latyn: ''lex parsimoniae'', die wet van spaarsaamigheid)is die stelling dat wanneer daar verskeie hipoteses is wat 'n verskynsel in 'n g...'
 
Sobaka (besprekings | bydraes)
Lyn 11:
 
As daar later nuwe inligting beskikbaar is, dan kan 'n ander verduideliking in die lig van wat bekend is, beter wees. 'n Voorbeeld hiervan is die [[swaartekragwet]] volgens [[Isaac Newton]]. Voor die ontwikkeling van die [[spesiale relatiwiteitsteorie]] deur [[Albert Einstein]] was daar geen rede om na 'n ander model te soek nie - alle metings was tot dan toe in ooreenstemming met Newton se swaartekragwet. [[Gravitasie]] brei egter volgens Newton se wet uit met oneindige spoed, terwyl die spesiale relatiwiteitsteorie aanvaar dat niks vinniger kan beweeg as die [[spoed van lig]] nie (in 'n [[vakuum]]). Dit was die rede vir Einstein om 'n nuwe swaartekragteorie te soek. Hy het dit gevind, en dit is deel van sy [[algemene relatiwiteitsteorie]]. As gevolg van steeds meer gesofistikeerde meetmetodes is daar sedertdien maatstawwe gemeet wat nie uit Newton se swaartekragwet verklaar kan word nie, maar wel uit die algemene relatiwiteitsteorie. Gevolglik is [[Ptolemaeus]] se [[wêreldbeskouing]] met die [[aarde]] in die middel; solank waarnemings niks anders voorgestel het nie, was daar geen rede om die [[son]] in die middel te plaas nie. Eers nadat die aandag gevestig was op afwykings in die [[Wentelbaan | wentelbane]] van [[planeet |planete]], het daar twyfel ontstaan.
 
Ockham se skeermes is nie dieselfde as die idee dat "die volmaakte is die eenvoudige" nie. Dit was waarskynlik wat Albert Einstein in gedagte gehad het toe hy in [[1933]] geskryf het: "Die uiteindelike doelwit van elke teorie is om die nie-reduseerbare basiese elemente so eenvoudig en so min moontlik te maak, sonder dat hiervoor die voldoende beskrywing van een van die ervaringsfeite, opgeoffer moet word. Hierdie aanhaling word dikwels geparafraseer as:"Teorieë moet so eenvoudig as moontlik te wees, maar nie eenvoudiger nie." Dikwels is die beste verklaring baie meer ingewikkeld as die mees eenvoudige verklaring. Dit kom deurdat - in die beste verklaring - daar minder aannames gedoen is wat die kans loop om nie geregverdig te wees in 'n gegewe situasie nie. Daarom is die gewilde bewoording van die skeermes: "Die eenvoudigste verduideliking is die beste", dikwels te simplisties. Die kern van die onderliggende redes vir die toepassing van Ockhams skeermes word gemis, deur 'n diepgaande begrip van die eenvoud te verwar (in 'n wetenskaplike sin) met gemaklikheid om te verstaan. Hierdie twee begrippe is natuurlik aan mekaar gekoppel, maar is nie of nouliks ekwivalent aan mekaar.
 
Die beginsel van Ockham se skeermes is een van die temas van die film ''Contact'' ([[1997]]), gebaseer op die boek van [[Carl Sagan]]. Dit word ook genoem in die boek ''The Name of the Rose'' deur [[Umberto Eco]].
 
==Bron==