Duitse Orde: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Skakels
+ Inligtingskas, Eksterne skakels & Kategorieë
Lyn 1:
{{Inligtingskas militêre eenheid
[[Lêer:Crux Ordis Teutonicorum.svg|duimnael|Huidige vorm van die ordekruis]]
| naam = Duitse Orde
[[Lêer:Deutscher Orden in Europa 1300.png|duimnael|Gebiede van die Duitse Orde omstreeks 1300]]
| beeld = Crux Ordis Teutonicorum.svg
| beeld_byskrif = Huidige vorm van die ordekruis
| gestig = ca. 1190
| ontbind =
| land = [[Lêer:Banner of the Holy Roman Emperor with haloes (1400-1806).svg|23px]] [[Heilige Romeinse Ryk]] (1190–1806)<br />[[Pous]] (1190–''hede'')
| weermagdeel =
| organisasie =
| onderdeel van =
| logo =
| vaandel =
| vlag =
| rondeel =
| tipe = Katolieke godsdienstige orde (1192–1929 as militêre orde)
| spesialisasie =
| hoofkwartier = [[Akko]] (1192–1291)<br />[[Venesië]] (1291–1309)<br />[[Kasteel van Malbork|Marienburg]] (1309–1466)<br />[[Koningsberg]] (1466–1525)<br />[[Bad Mergentheim]] (1525–1809)<br />[[Wene]] (1809–''hede'')
| opperbevelhebber = Grootmeester Bruno Platter<ref>{{en}} {{cite web | url = http://www.deutscher-orden.de/GB/all_geschichte_hochmeister.php# | title = The Grand Masters | accessdate = 30 Januarie 2011 | work = Teutonic Order, Order of the Teutonic Knights of St. Mary's Hospital in Jerusalem | quote = Abbot Dr. Bruno Platter 2000– | deadurl = yes | archiveurl = https://web.archive.org/web/20110718225805/http://www.deutscher-orden.de/GB/all_geschichte_hochmeister.php | archivedate = 18 Julie 2011 | df = }}</ref>
| hooftitel =
| hoofnaam =
| aantal =
| diensplig =
| reserwe =
| kommandostruktuur =
| paramilitêr =
| minouderdom =
| motto =
| mars =
| kleur = {{kleurkas|white}} [[wit]], {{kleurkas|black}} [[swart]]
| uitrusting =
| veldslae =
| aantal veldslae =
| onderskeiding =
| begroting =
| persentbbp =
}}
 
Die '''Duitse Orde,''' ook '''Duitse Ridderorde''' genoem, is 'n geestelike orde. Dit is naas die Johannieter of Malteser Orde een van die ridderordes uit die tydperk van die [[Kruistog]]te wat steeds bestaan. Die [[Latyn]]se naam is '''Ordo Teutonicus''', kort '''OT''', die oorspronklike lang vorm van die naam was "Orde van die Broeders van die Duitse Huis van Sint Maria in [[Jerusalem]]", LatynsLatyn ''Ordo fratrum domus Sanctae Mariae Theutonicorum Ierosolimitanorum'', [[Duits]] ''Orden der Brüder vom Deutschen Haus Sankt Mariens in Jerusalem''.
 
[[Lêer:Deutscher Orden in Europa 1300.png|duimnael|links|Gebiede van die Duitse Orde omstreeks 1300]]
Die orde gaan terug op 'n hospitaal wat in 1190 in die [[Heilige Land]] gestig is. Nadat hulle tot 'n geestelike orde verhef is, het die gemeenskap - wat oorspronklik liefdadigheidswerk gedoen het - in die loop van die 13de eeu 'n beduidende rol by die Duitse kolonisasie van die oostelike [[Sentraal-Europa|Sentraal-]] en [[Oos-Europa]] gespeel. In die [[Baltiese lande]] het die orde sy eie staat gestig, die Duitse Ordenstaat wat in die laat 14de eeu 'n oppervlakte van sowat 200&nbsp;000 vierkante kilometer beslaan het.<ref>{{de}} Wolfgang Sonthofen: ''Der Deutsche Orden''. Augsburg: Weltbild 1995, bl. 134</ref>
 
As gevolg van die verpletterende nederlaag, wat die orde in die somer van [[1410]] in die [[Slag van Tannenberg]] teen [[Pools-Litause Gemenebes|Pools-Litause]] magte gely het, asook die langdurige oorlog wat in die middel van die 15de eeu teen die [[Pruise (volk)|Pruisiese state]] gevoer is, het die orde se agteruitgang, wat reeds omstreeks 1400 begin het, versnel. Die Duitse Orde het ná sy sekularisering tydens die [[Protestantse Hervorming|Reformasietydperk]] in [[1525]] en sy omskepping in 'n wêreldlike hertogdom in [[Pruise]] - en ná [[1561]] ook in [[Lyfland]] - geen noemenswaardige invloed meer uitgeoefen nie. Die Duitse Orde het nogtans in die [[Heilige Romeinse Ryk]] voortbestaan en hier veral in [[Duitsland|Suid-Duitsland]], [[Oostenryk]] en [[Switserland]] groot landerye besit.
 
In die [[Napoleontiese Oorloë]] van die laat 18de eeu het die orde sy landerye in gebiede oos van die [[Ryn]] kwytgeraak, en in [[1809]] is die orde ook in die Rynbondstate gesekulariseer. Die Duitse Orde se grondbesit was nou beperk tot die [[Keiserryk Oostenryk]]. Met die ondergang van die Habsburgse[[Habsburg]]se Donaumonargie ná die [[Eerste Wêreldoorlog]] het die orde ook die ridderlike komponent van sy ordestruktuur verloor. Die Duitse Orde word sedert 1929 deur 'n ordepriester bestuur en vorm sodoende volgens die kanoniese reg 'n klerikale orde.<ref>{{de}} Franz Kurowski: ''Der Deutsche Orden - 800 Jahre ritterliche Gemeinschaft''. Hamburg: Nikol Verlagsgesellschaft 1997, bl. 340</ref> Die orde spits hom vandag op die aanbieding van karitatiewe dienste toe.
 
== Verwysings ==
{{verwysingsVerwysings}}
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn|Teutonic Knights}}
* {{de}} [http://www.deutscher-orden.de/ Amptelike webwerf van die Duitse Orde in Duitsland]
* {{de}} [http://www.deutscher-orden.at/ Amptelike webwerf van die Duitse Orde in Oostenryk]
 
[[Kategorie:Heilige Romeinse Ryk]]
 
[[Kategorie:Kruistogte]]
 
[[Kategorie:Militêre wetenskap]]
 
 
 
[[Kategorie:Geskiedenis van Duitsland]]