Tempelridders: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Gesagkontrole -> Normdata |
+ Inligtingskas, Commons & Kategorie |
||
Lyn 1:
{{Inligtingskas militêre eenheid
[[Lêer:Siegel Tempelritter.jpg|thumb|right|200px|Die seël van die Orde van die Tempeliers. Die twee ridders versinnebeeld waarskynlik die geestelike en militêre aspek van die orde]] Die '''Orde van die Arme Ridders van Christus en die Tempel van Salomo''', beter bekend as die '''Tempeliers''' of '''Tempelridders''', is 'n [[Middeleeue|middeleeuse]] geestelike [[Ridder|ridderorde]] wat tydens die [[kruistog]]te gestig is om pelgrims in die [[Heilige Land]] te beskerm. Die naam ''Tempeliers'' is afgelei van die Tempel van Salomo ([[Arabies]]: Haram asj-Sjarif, tans die [[Al-Aqsa-moskee]] op die [[Tempelberg]]), waarvan 'n vleuel deur die [[Christendom|Christelike]] koning Boudewyn van Jerusalem aan die orde gegee is om as sy hoofkwartier te dien. Die orde bestaan ook na die einde van die [[Westerse wêreld|Westerse]] heerskappy oor die gebied van [[Jerusalem]] voort.▼
| beeld = Cross templars.svg
Kenmerkend van die orde is die versmelting van die ridderlike en kloosterlike sfeer. Die lede van die orde is tegelyk [[ridder]]s én monnike, en hulle word dikwels ook [[Jesus van Nasaret|Christus]] se strydmag ([[Latyn]]: ''milites Christi'') genoem. Hulle geestelike reëls is aan [[Bernardus van Clairvaux]] se [[Cisterciënsers]] ontleen en met militêre reëls aangevul.▼
| beeld_byskrif = Die kruis van die Tempeliers
| gestig = ca. 1119
| ontbind = ca. 1312
| land = [[Pous]]
| weermagdeel =
| organisasie =
| onderdeel van =
| logo =
| vaandel =
| vlag =
| rondeel =
| tipe = Katolieke militêre orde
| spesialisasie = Beskerming van pelgrims
| hoofkwartier = [[Tempelberg]], [[Jerusalem]], Koninkryk Jerusalem
| opperbevelhebber =
| hooftitel =
| hoofnaam =
| aantal =
| diensplig =
| reserwe =
| kommandostruktuur =
| paramilitêr =
| minouderdom =
| motto = ''Non nobis, Domine, non nobis, sed Nomini tuo da gloriam'' <small>''([[Latyn]] vir: "Nie aan ons, o Here, nie aan ons nie, maar aan u Naam gee eer")''</small>
| mars =
| kleur = {{kleurkas|white}} [[wit]], {{kleurkas|black}} [[swart]], {{kleurkas|red}} [[rooi]]
| uitrusting =
| veldslae = Die [[Kruistogte]], insluitende:
* Slag van Asjkelon (1153)
* Slag van Montgisard (1177)
* Slag van Marj Ayyun (1179)
* Slag van Hattin (1187)
* Beleg van Akko (1190–1191)
* Slag van Arsuf (1191)
* Beleg van Al-Dāmūs (1210)
* Slag van Legnica (1241)
* Beleg van Akko (1291)
* [[Reconquista]]
| aantal veldslae =
| onderskeiding =
| begroting =
| persentbbp =
}}
▲
[[Lêer:Siegel Tempelritter.jpg|duimnael|links|Die seël van die Orde van die Tempeliers. Die twee ridders versinnebeeld waarskynlik die geestelike en militêre aspek van die orde]]
▲Kenmerkend van die orde is die versmelting van die ridderlike en
Die skilde van die Tempeliers het 'n swart-wit patroon met 'n rooi kruis op 'n wit agtergrond, 'n simbool wat versinnebeeld dat hulle die eed van armoede afgelê het. Die militêre ridderordes is egter ryke en magtige organisasies, wat gewoonlik onafhanklik is ten opsigte van wêreldse en kerklike owerhede. Die Tempeliers wek uiteindelik die afguns en hebsug van 'n aantal [[Europa|Europese]] heersers wat die orde laat ontbind en baie ridders op die brandstapel teregstel. Die orde bestaan daarna net in [[Portugal]] as die ''Orde van Jesus Christus'' voort. Een van die Portugese Grootmeesters, Hendrik die Seevaarder, gebruik sowat eenhonderd jaar later die bates van die Portugese orde ter finansiering van sy ontdekkingsreise.
== Stigting en magsuitbreiding ==
[[Lêer:Templerburg Ponferrada 2005 low.jpg|
Die Orde van die Tempeliers is in die jaar
Die orde is in die jaar
▲Die Orde van die Tempeliers is in die jaar [[1118]] of [[1119]] deur agt [[Frankryk|Franse]] ridders onder die leiding van Hugo de Payens (omtrent [[1170]]-[[1136]]) en Geoffroy de Saint-Omer gestig om die Christelike pelgrims in die Heilige Land teen ongelowiges of rowers te beskerm. Die orde is deur die Patriarg van Jerusalem en koning Boudewyn I ondersteun en het 'n paleis, wat op die oorblyfsels van [[Salomo]] se tempel opgerig is, as sy hoofkwartier geneem. Van hierdie paleis is ook die naam van die orde afgelei.
Die ridders van die orde was meestal adellikes, terwyl die adjudante en ander personeel uit die burgery afkomstig was. Ook lede van die Europese klerus het as geestelikes van die orde gedien.
▲[[Lêer:Harhab mini.JPG|thumb|right|250px|Die [[Tempelberg]] in [[Jerusalem]].]]
▲Die orde is in die jaar [[1128]] op die Sinode van Troyes erken en het sy reëls en die wit kleredrag van die Sistersiënsers uit die hande van [[Bernardus van Clairvaux|Bernard van Clairvaux]] ontvang, wat ook 'n soort lofrede (''De laude novae militae'', "Die lof van die nuwe ridderskap") geskryf het waarin die Tempeliers as volmaakte ridders aangeprys is wat hulle aan die heilige oorlog en die lewe van die monnik sou toewy. [[Pous Eugenius III]] het in [[1146]] die rooi kruis bygevoeg.
Die Tempeliers het stabiele wapens sonder enige versiering gedra. Die koppe van die Tempeliers was gewoonlik kaal en hulle het hul [[
▲[[Lêer:Templerburg Ponferrada 2005 low.jpg|thumb|left|350px|'n [[Kasteel]] van die Tempeliers, wat in die [[12de eeu|12de]] en [[13de eeu]] naby die [[Spanje|Spaanse]] stad Ponferrada opgerig is ter beskerming van pelgrims op hulle weg na [[Santiago de Compostela]].]]
▲Die ridders van die orde was meestal adellikes, terwyl die adjudante en ander personeel uit die burgery afkomstig was. Ook lede van die Europese klerus het as geestelikes van die orde gedien.
▲Die Tempeliers het stabiele wapens sonder enige versiering gedra. Die koppe van die Tempeliers was gewoonlik kaal en hulle het hul [[Baard|baarde]] baie kort geskeer om sodoende hulle gesigveld te vergroot.
Die grootmeester en die offisiere van die orde het 'n soort regering van die Tempeliers gevorm. Belangrike besluite is egter uitsluitlik deur die Raad van Ridders geneem.
Line 21 ⟶ 68:
Danksy die edelmoedige skenkings van baie Christelike konings en vorste het die orde reeds na 'n halfeeu oor uitgestrekte besittings in Europa en [[Asië]] beskik. Die inkomste uit die landgoedere is aan die vestings en die strydmag in die kruisvaarderstate bestee. Die Europese heersers en die adel het die werksaamhede van die orde verwelkom, veral danksy die feit dat die ridderorde die groot finansiële laste van die oorlogsvoering in die Heilige Land nou grotendeels self gedra het.
Teen die tweede helfte van die
Danksy die hiërargiese organisasie en hulle militêre slaankrag was die Tempeliers ook eerder geskik om teen die [[Islam|Moslems]] te veg. Deur die groot aantal soldate en die hoë kwaliteit van hulle militêre opleiding het die Europese heersers die Tempelridders nogtans geleidelik as 'n groot bedreiging begin ervaar, aangesien die orde sterk genoeg was om sy politieke onafhanklikheid te handhaaf en magtig genoeg was om teen die Europese koninkryke op te tree.
== Die einde van die orde ==
[[Lêer:Templars Burning.jpg|
Met die verlies van alle Europese besittings in die Heilige Land teen die einde van die
Die Franse koning Filips IV het uiteindelik as hul belangrikste en magtigste teenstander teen die ridders opgetree. Op
Dit is nie duidelik of die Franse hof net tipiese Middeleeuse vrese en vooroordele geïnstrumentaliseer het om die Tempeliers uit te skakel nie. Baie mense en selfs outoriteite soos die [[pous]] in [[Avignon]] en die konings van [[Engeland]] en [[Aragón]] het die beskuldigings bevraagteken. Deur middel van [[Marteling|foltering]] het 'n aantal Franse Tempeliers skuldig gepleit, terwyl beskuldigde ridders in [[Italië]], Engeland en [[Duitsland]], waar foltering nie deel van die verhore was nie, òf vrygespreek is òf onskuldig gepleit het.
Ná 'n pouslike intervensie is die foltering van Tempeliers in Frankryk vir 'n tyd lank uitgestel, en baie ridders het hul skuldbelydenis herroep. Op bevel van koning Filips is 54 van hulle op
Die laaste Grootmeester van die Orde van die Tempeliers, Jacques de Molay, is op
== Bronne ==
* Dr. Otto Henne am Rhyn: ''Geschichte des Rittertums''. Herdrukte uitgawe. Essen: Magnus Verlag s.j.
* Georges Tate: ''L'Orient des Croisades''. Parys: Éditions Gallimard 1991
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn|Knights Templar}}
{{Normdata}}
Line 46 ⟶ 96:
[[Kategorie:Geskiedenis van Frankryk]]
[[Kategorie:Kruistogte]]
[[Kategorie:
| |||