Wysiging soos op 12:00, 8 Desember 2017 wysig Aliwal2012 (besprekings \| bydraes) Administrateurs 125 012 edits k trs Etiket: Visuele teksverwerker ← Ouer wysiging		Wysiging soos op 11:29, 7 Junie 2018 wysig maak ongedaan Elana Barker (besprekings \| bydraes) 2 127 edits →‎Vroeë lewe: uitgebrei Etiket: Visuele teksverwerker Nuwer wysiging →
Lyn 27: '''Albrecht Dürer die Jongere''' (soms ook ''Duerer'' gespel, * [[21 Mei]] [[1471]], † [[6 April]] [[1528]] in [[Neurenberg]]) was 'n Duitse skilder, grafikus, wiskundige en kunsteoretikus wat as een van die vooraanstaande kunstenaars van die [[Renaissance]]-tydperk beskou word. Die Duitse graveur en skilder Albrecht Dürer (1471 – 1528) word algemeen as ŉ kunstenaar van wêreldformaat beskou. Sy grafiese werk - houtsnee en gravure - het Noord-Europese kunstenaars gestimuleer om Laat-Gotiese vormgewing te laat vaar ten gunste van die Italiaanse Renaissance. Albrecht Dürer is op 21 Mei 1471 in Neurenberg gebore. Sy vader was ŉ goudsmid. Op 15-jarige leeftyd het hy hom by die ateljee van die skilder en houtsnyer Michael Wolgemut (1434- 1519) aangesluit. In daardie jare is houtsneewerk onder andere gebruik om boeke mee te illustreer. Dürer, wie se peetvader die bekende uitgewer Anton Koburger (1440- 1513) was, het daartoe bygedra dat die houtsneekuns 'n hoë peil bereik. In [[Italië]] het hy kennisgemaak het die skilder en grafikus Jacopo de' Barbari uit [[Venesië]]. Line 33 ⟶ 41: == Vroeë lewe == In 1490 het Dürer op 'n reis na Colmar, Basel en Strassburg vertrek, In Colmar het hy die werk van die pas gestorwe Martin Schongauer (1450-1491) bestudeer. Hy word gereken as die grootste [[kunstenaar]] wat [[Duitsland]] ooit opgelewer het. Sy vader was nie Duits nie, maar 'n [[Hongare\|Hongaarse]] goudsmid wat hom in 1455 in Neurenberg gevestig het en daar met die dogter van sy meester getroud is. Hierdie Suid-Duitse stad was die tuiste van die beroemdste Duitse vakmanne en kunstenaars van die [[Middeleeue]]. Hy is ook beïnvloed deur 'n kunstenaar wie se naam onbekend is, maar hoe Dürer al in groot mate in die gees van [[Lutheranisme\|Luther]] gedink het. Die Italianers het by Dürer belangstelling gewek in die teorie van perspektief. Die boukonstruksie in sy gravure ''Die geboorte van'' ''Christus'' (1504) is suiwer perspektiwies. Sy gravure ''Die sondeval'' toon 'n woud vol Noord-Europese dieresimboliek, met Adam en Eva as naakstudies van 'n klassieke Apollo en Venusbeeld. Dürer het 'n tweede reis na Italië ander neem (1505-1507) en in Venesië lof ontvang vir sy tekeninge, terwyl die kleur van sy skilderye gekritiseer is. Om die rede het Drüer besluit om hom meer as voorheen op skilderwerk toe te spits. ''Die rosekransfees'' (1506), geskilder vir 'n Duitse kerk in Venesië (tans in Praag), het 'n meesterwerk geword. Hoewel Dürer baie by die Italianers geleer het, het sy werk tog tipies Noord-Europees gebly vanweë die liniêre en gedetailleerde karakter daarvan. Sy gravures van 1513 en 1514 het groot beroemdheid verwerf, soos ''Ridder, dood en'' ''duiwel'' (1513), ''Sint Jeronimus in sy studeerkamer'' (1514) en ''Melancholie'' 1 (1514). Die Humanistiese denke wat uit hierdie werke spreek, het Dürer in groot mate aan sy vriend Willibald Pirckheimer (1470-1530) te danke gehad, van wie hy ook 'n portret gemaak het. Tussen 1512 en 1520 het Dürer in opdrag van die Renaissance-vors, Maximiliaan van Oostenryk gewerk en onder andere 'n bydrae gelewer tot die Triomfboog van Maximiliaan, 'n reusagtige afbeelding wat uit afdrukke van 'n aantal houtsneewerke opgebou is. Hy het ook vir die keiser 'n gebedeboek met 45 pentekeninge geïillustreer. In 1520, na die dood van Maximiliaan, het Dürer na die Nederlande gereis am die nuwe keiser, Karel V, te versoek om sy jaargeld te betaal. Die reis het ŉ volle jaar geduur en die kasboek wat Dürer by hom gehad het, vertel van sy belewenisse. 'n Paar blaaie van ŉ sketsboek vol tekeninge van mense, diere en voorwerpe het ook behoue gebly. Onder die talryke portrette van skilders, kooplui en humaniste wat hy gemaak het, is daar ook een van die geleerde Erasmus. Dürer het 'n groot deel van sy lewe gewy aan teoretiese verhandelings oor die beeldende kuns. Hy wou die skllderberoep noord van die [[Alpe]] uit die ambagsfeer verhef tot die sfeer van vrye kuns. Daarvoor het 'n kunstenaar naas vaardigheld ook 'n ruim algemene ontwikkeling nodig. Hierdie opvatting van Dürer spreek uit ‘n selfportret van 1498 wat tans in die Prado in [[Madrid]] hang. Die portret toon ŉ elegant geklede, beskaafde man, bewus van sy posisie in die wêreld. In navolging van Leonardo da Vinci se ''Trattato'' het Dürer begin skryf aan 'n boek wat ''Underricht der'' ''Malerei'' (Onderrig in die skilderkuns) sou heet. Uiteindelik het net een hoofstuk daarvan, "Underweysung der Messung" (Onderwys in die meetkunde) in 1525 in druk verskyn. Dit bevat meetkundige uiteensettings en konstruksiemetodes vir perspektief. Die "Vier Bücher von menschlicher Proportion" het kort na sy dood verskyn. In teenstelling met die Italianers was Dürer van mening dat absolute skoonheid nie bestaan nie. Volgens hom was daar uiteenlopende soorte skoonheid in die natuur en was dit die taak van die kunstenaar om die natuur harmonies weer te gee''.'' Sy publikasie van ''1527, "Etliche Underricht zu Befestigung der Stett",'' was van ŉ heel ander aard. Daarin behandel hy vestingbou. In 1526 het Dürer sy laaste groot werk geskilder, bestaande uit twee panele: links verskyn Sint Johannes en Sint Petrus en regs Sint Markus en Sint Paulus. Onderaan verskyn aanhalings uit hul geskrifte, waarmee hy pleit vir die eenheid in die geloof wat Luther gebring het. Dürer is op 6 April 1528 in Die jong '''Dürer''' het op vroeë leeftyd 'n leerling in sy pa se goudsmidwerkwinkel geword. Dit was reeds gou duidelik dat hy meer sin in die [[skilderkuns]] as in die goudsmidambag gehad het. Verskeie van die tekeninge wat hy as kind gemaak het, het behoue gebly en toon duidelik sy tekentalent. Op veertienjarige leeftyd het hy 'n [[Selfportret (Opgedra aan Paul Gauguin)\|selfportret]] geteken na 'n spieëlbeeld en ook 'n [[Madonna]] met twee engele. Neurenberg oorlede. Tallose kunswerke van die 16e eeu, veral in Duitsland en Nederland maar ook in ander Europese lande, is deur Dürer se werk beïnvloed. Sy werke is vandag in museums oral in Europa te sien. Sy pa was nie te vinde vir sy keuse om 'n skilder te word nie. Uiteindelik het Albrecht daarin geslaag om sy pa te oorreed en is hy as leerling van die gesiene skilder Michael Wolgemut ingeskryf. Wolgemut het ook 'n werkswinkel vir altaar- en houtsnee-illustrasies gehad. Hy word onthou vir die Schedelse Kroniek van die wêreldgeskiedenis, sowat 2 000 houtsneë wat hdie hele geskiedenis illustreer. Die jong '''Dürer''' het hieraan meegewerk. == Museums met skilderye van Albrecht Dürer == Line 46 ⟶ 90: == Bronnelys == * KENNIS, vol 9, 1980, bl. 1678-1679, ISBN 0 7981 0828 2 * Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409451 band == Eksterne skakels ==

Albrecht Dürer: Verskil tussen weergawes