Opera: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k ontstaansgeskiedenis bygevoeg
17de-eeuse Italiaanse opera afdeling geskep, om nog verder uit te brei
Lyn 7:
Opera vind sy oorsprong in [[Florence]] aan die einde van die 16de eeu. 'n Informele akademies-georiënteerde groep digters, musikante en ander intellektuele belanghebbendes (soos [[klassikus|klassikuste]]), wat as die [[Camerata (opera)|Camerata]] bekend gestaan het, het gereeld daar onder die leierskap van Giovanni de' Bardi ontmoet om maniere van teks-toonsetting te ontdek wat kwansuis vergelykbaar met die emotiewe krag van dramatiese [[antieke Griekse musiek]] sou wees.<ref>Randel, bl. 562.</ref> <ref>Brown et. al., bl 418.</ref> Die heel eerste operas was gevolglik die digter [[Ottavio Rinuccini]] se ''Dafne'' (1598), deur [[Jacopo Peri]] en [[Jacopo Corsi]] getoonset; Rinuccini se ''Euridice'' (1600), deur Peri en [[Giulio Caccini]] getoonset; en die digter [[Gabriello Chiabrera]] se ''Il rapimento di Cefalo'' (1600), deur Caccini getoonset.<ref>Brown et. al., bl 418.</ref> Ten spyte van die Camerata se belangstelling in die musikale uitvoerpraktyk en digkuns van antieke Griekse drama, is die musikale en digterlike opvattings wat in hierdie eerste operas ontwikkel is ook afkomstig vanuit eietydse ontwikkelings in pastorale poëtiese dramas, die [[intermedio]] en die [[madrigaal]].<ref>Randel, bl. 562</ref> <ref>Brown et. al., bl 418.</ref> Verder skep die tersaaklike komponiste graagste van alles toonsettings wat toepaslik tot die digterlike tekste se emosionele inhoud is, en wat ook duidelik verstaanbaar is. Hiervoor was 'n nuwe styl van musiek komponeer geloods, naamlik 'n soort [[monodie]] wat ''stile rappresentativo'' of [[resitatief]] genoem word.<ref>Randel, bl.562</ref>
 
Ander musieksoorte wat ook bygedra het tot die ontstaan van opera sluit die volgende in: musiek soos gebruik in die komedie-produksies van belese kringe (veral, soos reeds genoem, die intermedio), musiek soos gebruik in 16de-eeuse tragedies (veral daardie produksies se kore), musiek soos gebruik in gemonteerde of gedeeltelik-gemonteerde uitvoerings by hofsalekoninklike howe, die talle Italiaanse akademies en publieke feeste, asook musiek soos gebruik deur die ''[[commedia dell'arte]]''.<ref>Brown et. al., bl. 418</ref>
 
==17de-eeuse Italiaanse opera==
Daar is drie ontwikkelingsfases vir opera in 17de-eeuse Italië: Humanistiese hof-opera (1600-1635), wat ontstaan het aan die aristokratiese howe van Florence, [[Mantua]] en [[Rome]]; 'n verdere [[Venesië|Venesiese]] ontwikkeling (1635-1680) waarin die gebruiklike terminologie vir opera ''dramma per musica'' was; en 'n uitbreiding van ''dramma per musica'' na ander plekke in Europa (vanaf 1650).<ref>.Brown et. al., bl. 420.</ref>
 
Die 1598 toonsetting van Rinuccini se libretto ''Dafne'' deur Peri en Corsi is nooit gepubliseer nie, en slegs enkele dele daarvan bestaan vandag nog. Gevolglik is die 1600 toonsetting van Rinuccini se libretto ''Euridice'' deur Peri en Caccini die eerste opera-werk wat vir die nalatenskap bewaar is.<ref>Brown et. al., bl. 420.</ref> Beide hierdie eerste operas is ''favola'' (meervoud ''favole'') genoem, en hanteer [[Ovid|Ovidiaanse]] pastorale temas waarvan die gedigte toepaslik was om die toe nog nuwe styl van musiek komponeer te demonstreer.<ref>Brown et. al., bl. 421.</ref>
 
As gevolg van feeste by die hof van Mantua in 1607 en 1608 is drie verdere vroeë operas gekomponeer. Die eerste is ''La favola d'Orfeo'' (of vandag bekend as net ''Orfeo'') in 1607 deur [[Claudio Monteverdi]] getoonset op 'n libretto van [[Alessandro Striggio]]. Die ander twee, beide uit 1608, is Rinuccini se libretto ''Arianna'', ook deur Monteverdi getoonset, en Rinuccini se libretto ''Dafne'', met musiek deur ''Marco da Gagliano''.<ref>Randel, bl.562.</ref> <ref>Brown, et. al., bl.421.</ref> Dit is duidelik dat hierdie drie operas in Mantua deur die vroeëre operas van die Florentynse Camerata geinspireer is, weens die feit dat hulle of dieselfde mites, librettos of librettiste gebruik.<ref>Randel, bl.562.</ref> Monteverdi se ''Orfeo'' staan vandag bo die ander operas van hierdie vroeë tydperk uit as merkwaardig, omdat sy musiek die libretto op meer komplekse strukturele en orkestrale maniere toonset.<ref>Brown et. al., bl. 421.</ref>
 
== Beroemde operas ==