Opera: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k →17de-eeuse Italiaanse opera: Barberini, nie Barbarini nie |
Venesiese geskiedenis bygevoeg |
||
Lyn 16:
As gevolg van feeste by die hof van Mantua in 1607 en 1608 is drie verdere vroeë operas gekomponeer. Die eerste is ''La favola d'Orfeo'' (of vandag bekend as net ''Orfeo'') in 1607 deur [[Claudio Monteverdi]] getoonset op 'n libretto van [[Alessandro Striggio]]. Die ander twee, beide uit 1608, is Rinuccini se libretto ''Arianna'', ook deur Monteverdi getoonset, en Rinuccini se libretto ''Dafne'', met musiek deur [[Marco da Gagliano]].<ref>Randel, bl.562.</ref> <ref>Brown, et. al., bl.421.</ref> Dit is duidelik dat hierdie drie operas in Mantua deur die vroeëre operas van die Florentynse Camerata geinspireer is, weens die feit dat hulle of dieselfde mites, librettos of librettiste gebruik.<ref>Randel, bl.562.</ref> Monteverdi se ''Orfeo'' staan vandag bo die ander operas van hierdie vroeë tydperk uit as merkwaardig, omdat sy musiek die libretto op meer komplekse strukturele en orkestrale maniere toonset.<ref>Brown et. al., bl. 421.</ref>
Rome het vanaf 1623 'n belangrike sentrum vir die komposisie en uitvoering van opera geword, na die verkiesing van Maffeo Barberini as [[Pous Urbanus VIII]], wie se familie intensief werksaam was om opera in Rome te promoveer.<ref>Brown et. al., bl. 421.</ref> <ref>Randel, bl. 562.</ref> Van die operas wat uit hierdie era dateer is ''Il Sant' Alessio'' (ongeveer 1632) met 'n libretto deur [[Pous Clemens IX|Giulio Rospigliosi]] en musiek deur [[Stefano Landi]]; ''Erminia sul Giordano'' (1633), met musiek deur [[Michelangelo Rossi]] op 'n libretto van Rospigliosi wat op [[Torquato Tasso]] se poësie gebasseer is; [[Virgilio Mazzocchi]] en [[Marco Marazzoli]] se ''Chi soffre speri'' (1637), op 'n libretto van Rospigliosi wat op [[Giovanni Boccaccio]] se poësie gebasseer is; en [[Luigi Rossi]] se ''Il palazzo incantato'' (1642) op 'n libretto van Rospigliosi wat op [[Ludovico Ariosto]] se poësie gebasseer is.<ref>Brown et. al., bl. 421.</ref> <ref>Randel, bl. 562.</ref> Met die dood van Pous Urbanus VIII in 1644 het die era van humanistiese hof-opera effektief tot 'n einde gekom.<ref>Brown et. al., bl. 421.</ref>
In 1637 is die eerste kommersiële operahuis ter wêreld in Venesië geopen. Opera het gevolglik 'n belangrike industrie geword waarin teater-eienaars met produksie-maatskappye en impresarios in komplekse onderhandelings moes deelneem om komponiste, librettiste, musikante en ander verhooghande aan te stel.<ref>Brown et. al., bl. 422.</ref> Bepaalde veranderinge het plaasgevind omdat opera verander het van hoflike vermaak na besigheidsonderneming; naamlik, dat die enscenering van vlieënde masjiene, skepe op die verhoog en dies meer minder skouspelagtig geword het, dat geykte (veral komiese) toneelmiddele gebruik is, dat kore en resitatiewe minder belangrik en geword het, en dat die 30 of meer arias wat in 'n opera sou voorkom [[harmonie|harmonies]] en [[melodie|melodies]] meer kompleks geword het, terwyl dieselfde arias begin standardiseer het na vormsoorte soos die [[da capo aria]].<ref>Randel, bl. 563.</ref> Die vernaamste voorbeelde van ''dramma per musica'' wat in Venesië opgevoer is, is Monteverdi se laaste drie operas, ''Il ritorno d'Ulisse'' (1640), ''Le nozze d'Enea e Lavinia'' (1641, sedertdien verlore) en L'incoronazione di Poppea'' (1643). Ander belangrike komponiste was [[Pier Francesco Cavalli]], [[Pietro Antonio Cesti]] en [[Giovanni Legrenzi]].<ref>Randel, bl. 563.</ref>
== Beroemde operas ==
| |||