Geelsug: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Uitleg van bronteks
No edit summary
Lyn 29:
Dinamiese geelsug word gekenmerk deur te veel gewone bilirubien in die bloed, terwyl daar by meganiese geelsug te veel saamgestelde bilirubien in die bloed is. Die galkleurstof word saam met die gal in die derm uitgestort as 'n reaksie op die teenwoordigheid van voedsel. Deur bakterieë, wat altyd in groot getaIIe in die derm voorkom, word die saamgestelde bilirubien gereduseer tot urobiliogeen. Daaruit ontstaan weer mesobilirubinogeen en sterkobilinogeen. 'n Deel van die sterkobilinogeen word weer deur die dermwand in die poortaarstelsel opgeneem, waar dit of direk met die gal uitgeskei word of tot bilirubien geoksideer word. 'n Derde moontlikheid is dat sterkobilinogeen afgeskei word in die bloedvate wat uitmond in die onderste holaar en dan deur die niere uitgeskei word. Hierdie prosesse geskied gelyktydig in die liggaam. Die voedselreste en dooie bakterieë word laer af in die derm volledig met sterkobilinogeen gemeng, waaraan die kleur van die ontlasting toe te skryf is. Die kleurlose uro- en sterkobilinogeen word gereduseer tot 'n oranjebruin gekleurde urobilien en sterkobilien. Die siklus van die galkleurstof (derm-poortaar-Iewer-derm) word die interohepatiese kringloop ''(enteron="derm" , hepar="lewer")'' genoem. In hierdie siklus kan 'n aantal afwykings voorkom wat verantwoordelik is vir verskillende soorte geelsug.
 
=== Oorsake in die bloed ===
[[Lêer:Jaundice phototherapy.jpg|duimnael|Pasgebore baba wat fototerapie ondergaan om neonatale geelsug te behandel]]
Die normale lewensduur van 'n rooi bloedliggaampie (eritrosiet) is ongeveer 100 dae. Wanneer hierdie lewensduur verkort word deurdat 'n groot aantal rooibloedliggaampies afgebreek word, word die bilirubien verhoog, sodat dit soms nie deur die lewer verwerk kan word nie, Hierdie verhoogde konsentrasie in die bloed bring mee dat die weefsels deurdrenk word met bilirubien, 'n toestand wat tot gevolg het dat die vel en slymvliese van die geelsuglyer geel vertoon. Bloedarmoede of anemie, veroorsaak deur die afbraak van bloed, word hemolitiese anemie (bloedgeelsug) genoem en 'n aangebore en verwerfde vorm word onderskei. Die belangrikste siekte wat uit die aangebore vorm voortspruit, is die erflike sferositose, waar die rooibloedliggaampies klein en bolvormig (sferies) vertoon en swak bestand is teen veranderinge in die osmotiese druk en teen meganiese invloede.
Lyn 47:
* Dr. [[Jan van Elfen]] (1993), ''Dokter in die Huis'', Tafelberg Uitgewers, ISBN 0624032345, bl. 200
* Wêreldspektrum, Volume 7, bl.179-181, ISBN 090840941 9
 
 
[[Kategorie:Siektes]]