Andrea Palladio: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Etiket: 2017-bronwysiging
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Etiket: 2017-bronwysiging
Lyn 19:
| toekennings =
}}
'''Andrea Palladio''' ([anˈdrɛːa palˈlaːdjo]; * [[30 November]] [[1508]] as '''Andrea di Pietro della Gondola''' in Padova, Republiek Venesië; † [[19 Augustus]] [[1580]] in [[Vicenza]], Republiek Venesië) was 'n [[Italianers|Italiaanse]] [[Renaissance]]-argitek wat in die Republiek Venesië werksaam was. Palladio word naas Leon Battista Alberti as die invloedrykste argitektuurteoretikus van die vroeë moderne tydperk beskou.
 
Palladio, wat op die ouderdom van dertien 'n opleiding as steenmesselaar gevolg het, het in 1536 kennis gemaak met die digter en filosoof Gian Giorgio Trissino. Trissino het onmiddellik sy talent raakgesien en hom aangemoedig om wiskunde, musiek en klassieke Latynse literatuur te studeer - met besondere aandag op die werk van die Romeinse ingenieur en argitek Vitruvius. In 1541 het Trissino die finansiële middele beskikbaar gestel vir Palladio se eerste reis na Rome waar hy antieke boukuns aan die hand van Romeinse geboue bestudeer en sketse daarvan geteken het.
[[Lêer:Villa Rotonda front.jpg|duimnael|links|Villa Rotonda naby Vicenza. Die gebou (opgerig as ''Villa Almerico Capra'' in opdrag van biskop Paolo Almerico, 'n hoë amptenaar van [[pous Pius IV]]) is geïnspireer deur die Romeinse Romulus- en Vesta-tempels en die Panteon (wat Palladio as die ''Rotonda'' leer ken het)]]
Palladio, wat op die ouderdom van dertien 'n opleiding as steenmesselaar gevolg het, het later in [[Rome]] antieke boukuns en die werke van die Romeinse argitek en ingenieur [[Vitruvius]] bestudeer. Gedurende sy loopbaan as argitek het Palladio meer as tagtig projekte in die Republiek Venesië verwesenlik, waaronder paleise, [[Kerk (gebou)|kerk]]e, openbare geboue en villas. Sy leerstellings, wat in sy hoofwerk ''Vier boeke oor argitektuur'' (''I quattro libri dell'architettura'') saamgevat is (met talle sketse van sy eie ontwerpe asook voorbeelde van antieke boukuns), het hom internasionale erkenning besorg, terwyl sy stedelike geboue en villas in landelike omgewings beslissende invloed op die ontwikkeling van argitektuur sou uitoefen. So het sy werke as inspirasie gedien vir die sogenaamde Palladiaanse styl wat na [[Engeland]] en ander [[Europa|Europese]] lande en [[Noord-Amerika]] (met openbare geboue in die Palladiaanse styl soos die'' Capitol'' in [[Washington, D.C.|Washington, DC]]) versprei het. In Engeland is dit verder ontwikkel tot 'n klassisistiese Britse boustyl.<ref>[http://www.vam.ac.uk/content/articles/s/style-guide-palladianism/ ''Victoria and Albert Museum - Style Guide: Palladianism. Besoek op 12 Augustus 2018'']</ref>
 
Die hoofperiode van Palladio se loopbaan as argitek, wat oor vier dekades strek, het in 'n tydperk van buitengewone ekonomiese groei en kulturele en skeppende vordering in die Noord-Italiaanse streek Veneto geval. Teen die middel van die 16de eeu het die Venesiaanse bewind oor die vastelandse gebiede, die ''terra firma'' en die uitdaging van Venesië as seemoondheid deur die Liga van Cambrai 'n fase van politieke stabiliteit ingelui waartydens die gebied se ekonomiese basis van handel na landbou begin verskuif het.<ref>Caroline Constant: ''The Palladio Guide''. Tweede uitgawe. New York, NY: Princeton Architectural Press 1993, bl. iii</ref>