Die '''Nguni-beesras''' is uniek aan Suider-Afrika. Die ras is 'n baster van verskillende Indiese en later Europese beesrasse. Die Nguni-beesras het sy ontstaan te danke aan die oorspronklike inwoners van Suider-Afrika tydens hul migrasie uit die noorde van die kontinent. Die beesras is medium-groottevan mediumgrootte en is aangepas vir die [[hoëveld|hoëveldse]]se weiding.
== Eienskappe ==
Nguni [[Bees|beeste]]Ngunibeeste is bekend vir hul vrugbaarheid en weerstand teen siektes.<ref>[http://www.idc.co.za/NGUNI%20project.asp The Nguni Cattle Project]</ref> Hierdie eienskappe van die beesras maak dit een van die gunstelinggunstelingrasse rasse onder die plaaslike mense vanin Suider-Afrika ([[Suid-Afrika]], [[Swaziland]], [[Namibië]], [[Zimbabwe]], [[Botswana]] en [[Angola]]). Die Nguni word gekenmerk deur hul veelkleurige vel met verskillende patrone. Hul neuse het altyd 'n swart punt. Hulle is 'n afstammelinge van die Sanga beeste, wat ontstaan het as basters van [[Seboe|Zebu]]beeste in Oos-Afrika. DNA DNS-ontledings het getoon dat hulle 'n kombinasie van ZebuSeboe (''[[Seboe|Bos indicus]]'') en ''[[Bees|Bos taurus]]'' is, met die Europese en sommige ander rasse van die plaaslike beeste geteel uit ZebuSeboes.<ref>[http://www.embryoplus.com/cattle_nguni.html Nguni Cattle at Embryoplus] {{Webarchive|date=2006-02-23|url=https://web.archive.org/web/20060223035015/http://www.embryoplus.com/cattle_nguni.html}}</ref>
Behalwe vir die verskillende kleur velpatrone het die ras ook 'n verskeidenheid van horingvorms. Al die verskillende kombinasies is in die begin van die eeu deur 'n Suid-Afrikaanse beeswagter opgeteken. Hierdie werk het 'n ''Nguni Beeste RegistrerNgunibeesregister'' geïnspireer. Dit is 'n versameling van terme wat Nguni koeie en bulle volledig beskryf. Die Nguni-beeste is medium-grootte. Bulle weeg tipies tussen 500 en 600 nbsp;kg,<ref>[https://web.archive.org/web/20070311044302/http://www.nguni.info/nguni_facts.htm Nguni Facts at www.nguni.info]</ref> terwyl koeie tussen 300 en 400 nbsp;kg weeg.
== Oorsprong ==
Die voorgeslagte van die Nguni-beesteNgunibeeste wasis tussen 600 en 1400 NCn.C. deur die Nguni menseNgunimense ([[Zoeloes|Zulu]], [[Xhosas|Xhosa]], Ndebele en [[Swazi's|Swazi]]) na Suider-Afrika gebring tydens hul migrasie. Hierdie beesras het 'n belangrike sosiale en ekonomiese rol in die ontwikkeling van hierdie samelewings gespeel. Die beeste word onder andere gebruik as 'n bruid se bruidskat (lebolalobola). Die aantal diere wat deur 'n dorpgemeenskap of individu besit word speel 'n belangrike rol in hulle status. Koning [[Shaka]] van die Zoeloes het die kulturele en ekonomiese belangrikheid van die bees verstaan [[Shaka|het]], en beslag gelê op Nguni-beeste onder sy heerskappy. Shaka het Ngunis geteel volgens kleur patronekleurpatrone. Sy persoonlike lyfwagte wasis herkenuitgeken aan die suiwer wit Nguni-velle wat hulle gedra het, die sogenaamde ''inyonikayiphumuli''.
== KleurHuidkleur ==
Die beeste het baie verskillende kleure en [[Patroon (vorm)|patrone]], soos [[wit]], [[bruin]], [[Goud (kleur)|goue geelgoudgeel]], [[swart]], of gespikkeld.
