Hysertoestel: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Skakel en dinge! |
Skakel |
||
Lyn 1:
'n '''Hystoestel''' is 'n werktuig waarmee 'n las met behulp van 'n tou of ketting vertikaal verplaas kan word. Ontwikkeling het meegebring dat horisontale verplasing ook moontlik is; die onderskeid word gemaak dat die ligter toestelle slegs vertikaal werk, soos byvoorbeeld katrolstelsels en takelwerk, terwyl swaarder toestelle soos loopkrane 'n las ook horisontaal kan laat beweeg. Hoewel die primêre doel van 'n hystoestel is om swaar of moeilik hanteerbare voorwerpe op te lig of rond te skuif, speel dit ʼn groot rol in die kontinue hantering van vragte by hawens en fabrieke en het dit 'n onmisbare skakel in vervoerdienste geword.
'n Eenvoudige hystoestel bestaan uit 'n katrol waaroor 'n tou loop. As 'n enkele katrol aan 'n vaste punt hang met 'n las van 1 [[Newton (eenheid)|N]] aan die punt van 'n tou oor die katrol, moet ʼn krag van 1 N op die ander punt van die tou uitgeoefen word om die las op te lig. Die meganiese voordeel van so 'n vaste katrol is 1, aangesien die las en die krag ewe groot is. 'n Vrye katrol waaroor 'n tou loop met die een punt aan 'n vaste punt, sodat die katrol aan die tou hang met 'n las aan die haak van die katrol, het 'n meganiese voordeel van 2.
Dit beteken dat slegs die helfte van die krag nou nodig sal wees om die las op te lig. 'n Katrolstelsel met drie vaste katrolle en drie vrye katrolle waaroor 'n enkele tou loop, het ʼn meganiese voordeel van 6, want in die stelsel is daar nou 3 vrye katrolle wat elk 'n meganiese voordeel van 2 het. Op die manier kan een persoon 'n krag van 100 N uitoefen en in staat wees om 'n las van 600 N op te lig. Die tou moet egter regstreeks gehanteer word, wat die opstelling lomp maak. Die punt van 'n tou wat oor ʼn katrol loop, kan om 'n wenas gedraai en opgerol word. 'n Wenas bestaan uit 'n trom wat op twee punte rus en met 'n slinger in die rondte gedraai kan word. Wenaste en katrolstelsels vorm die grondslag van die meeste hystoestelle.
| |||