Atheense demokrasie: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
korr. ref met veelvuldige outeurs |
No edit summary |
||
Lyn 1:
[[Beeld:AGMA Stèle de la démocratie.jpg|duimnael|regs|250px|Die [[Stele]] van Demokrasie in die Museum van die Antieke Agora van Athene: Die Atheense wet teen [[tiran]]nie van 336/7 v.C. het die Atheense twyfel oor die vooruitsigte vir hul [[demokrasie]] gereflekteer. Die reliëf aan die bokant van die stele is die personifikasie van [[Dêmos]] wat deur Demokrasie bekroon word.]]
'''Atheense demokrasie''' het om en by 508 v.C. in die [[Antieke Griekeland|Griekse]]
[[Solon]] (594 v.C.), [[Kleisthenes]] (508/7 v.C.) en [[Ephialtes]] (462 v.C.) het almal bygedra tot die ontwikkeling van Atheense demokrasie. Historici verskil oor wie van hulle vir watter institusie verantwoordelik was, en wie van hulle die mees verteenwoordigende van 'n werklik demokratiese beweging was. Dit is gebruiklik om Atheense demokrasie na Kleisthenes terug te dateer, aangesien Solon se grondwet ten gronde gegaan het, en deur die [[tiran]]nie van [[Peisistratos]] vervang is, terwyl Ephialtes die grondwet van Kleisthenes betreklik vreedsaam hersien het. [[Hipparchos (seun van Peisistratos)|Hipparchos]], broer van die tiran [[Hippias (seun van Peisistratus)|Hippias]], is deur
Die vernaamste en langsdienende demokratiese leier was [[Perikles]]; na sy dood is Atheense demokrasie tweekeer kortliks onderbreek deur oligargiese rewolusies voor die [[Peloponnesiese oorlog]] voltrek is. Hierdie demokrasie is effens aangepas nadat dit onder [[Eukleides]] se bewind herstel is; die mees uitgebreide verslae is wel van hierdie vierde-eeuse newevorm eerder as die Perikleaanse stelsel. In 322 v.C. is dit deur die [[Masedonië]]rs onderdruk. Toe die Atheense institusies later weer in orde gebring is, het dit slegs 'n betwisbare ooreenkoms met ware demokrasie getoon.
Lyn 9:
Die woord "demokrasie" (Grieks: δημοκρατια) kombineer die elemente ''dêmos'' (''δῆμος'', wat "mense" beteken) en ''krátos'' (''κράτος'', wat "mag" of "krag" beteken). In die woorde "monargie" en "oligargie", beteken die tweede element ''arche'' (''ἀρχή'') "regerende", "leidende" of "primêre". Dit is onwaarskynlik dat die term "demokrasie" bedink kon wees deur die teenstaanders daarvan, wat die moontlikheid van 'n geldige "demargie" verwerp het. Die woord "demargie" was naamlik reeds in omloop, en het na 'n [[burgemeester]] of [[Munisipaliteit|munisipale bestuur]] verwys. Dit kan aanvaar word dat die nuwe term deur die Atheense demokrate ingevoer en aanvaar is.
Die woord word in [[Herodotos]] se geskrifte betuig, wat van die vroegste behoue Griekse prosa gelewer het. Hierdie heenwysing kon egter van so laat as 440 of 430 v.C. dateer. Dit is onseker of die woord "demokrasie" reeds in gebruik was toe die stelsels wat mettertyd demokraties genoem is aanvanklik tot stand gebring is. Om en by 460 v.C.<ref>Raaflaub, Kurt A. (2007): ''The Breakthrough of Demokratia in Mid-Fifth-Century Athens'', p. 112, in: {{cite book |editor=Raaflaub, Kurt A.; Ober, Josiah; Wallace, Robert |title=Origins of Democracy in Ancient Greece |year=2007 |publisher=University of California Press |location=Berkeley}}</ref> is 'n enkeling wel bekend wie se ouers besluit het om hom 'Demokrates' te noem, 'n naam wat moontlik oorweeg is as 'n gebaar van demokratiese lojaliteit; dit word ook as eienaam aangetref in
==Verwysings==
| |||