225088 Gonggong: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Uitleg van bronteks
k Wysigings deur KabouterBot teruggerol na laaste weergawe deur Burgert Behr
Etiket: Terugrol
Lyn 44:
'''{{mp|(225088) 2007 OR|10}}''' is ’n groot voorwerp in die [[verstrooide skyf]]. Dit is die derde grootste bekende voorwerp in die [[Sonnestelsel]] wat verder van die [[Son]] is as [[Neptunus (planeet)|Neptunus]]<ref name="scida2015" /><ref name="Pál2016">{{cite journal|last1=Pál|first1=A.|last2=Kiss|first2=C.|last3=Müller|first3=T. G.|last4=Molnár|first4=L.|last5=Szabó|first5=R.|last6=Szabó|first6=G. M.|last7=Sárneczky|first7=K.|last8=Kiss|first8=L. L.|title=Large size and slow rotation of the trans-Neptunian object (225088) 2007 OR10 discovered from Herschel and K2 observations|journal=The Astronomical Journal|volume=151|issue=5|date=2016-04-19|page=117|doi=10.3847/0004-6256/151/5/117}}</ref><ref name="JPL2016-05-11">{{cite web | url = http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?feature=6509&utm_source=iContact&utm_medium=email&utm_campaign=NASAJPL&utm_content=daily20160511-2 | title = 2007 OR10: Largest Unnamed World in the Solar System | last = Dyches | first = P. | date = 2016-05-11 | publisher = Jet Propulsion Lab | access-date = 2016-05-12}}</ref> en die grootste een sonder ’n naam.<ref name="Brownblog" /> Volgens die jongste ramings in Mei&nbsp;2016 is dit effens groter as [[Makemake]] en [[Haumea]], en is dit dus waarskynlik ’n [[dwergplaneet]].
 
== Geskiedenis ==
== = Ontdekking = ==
{{mp|(225088) 2007 OR|10}} is ontdek deur sterrekundiges van die Kaliforniese Instituut vir Tegnologie as deel van die Ph.D.-tesis van Meg Schwamb, wat toe ’n student van Michael E. Brown was.<ref name="scida2011">{{cite web| url= http://www.sciencedaily.com/releases/2011/08/110822124955.htm | title= Astronomers Find Ice and Possibly Methane On Snow White, a Distant Dwarf Planet | publisher= Science Daily| date=22 Augustus 2011 | accessdate=22 Augustus 2011}}</ref>
 
== = Naam = ==
Brown het die voorwerp "Snow White" genoem met die veronderstelling dat dit wit was<ref name="scida2011" /> omdat dit baie groot of baie helder moes gewees het om deur hulle waargeneem te kon word.<ref name="Brownblog">{{cite web
|date=10 Maart 2009
Lyn 60:
{{mp|2007 OR|10}} is tans die grootste bekende voorwerp in die Sonnestelsel sonder ’n amptelike naam. In 2011 het Brown besluit hy het eindelik genoeg inligting om dit een te gee, want die ontdekking van [[Ys|waterys]] en die moontlikheid van [[metaan]] het dit beduidenswaardig genoeg gemaak om verdere waarnemings te regverdig.<ref name="scida2011" /> Brown het egter in 2015 nog nie ’n naam voorgestel nie, maar hy het opgemerk dat enigiemand in 2017 ’n voorstel kan maak.<ref>{{cite web|url=http://www.mikebrownsplanets.com/2015/01/ten-years-of-eris.html?showComment=1423266081122#c5069655186376307635|title=Mike Brown's Planets|work=mikebrownsplanets.com}}</ref>
 
== Afstand ==
{{mp|(225088) 2007 OR|10}} was omstreeks 1857 by sy [[perihelium]].<ref name="jpldata" /> In Februarie&nbsp;2016 was dit 87,5&nbsp;[[AE]] van die Son af<ref name="AstDyS-distances" /> en het dit teen 2,7&nbsp;km/s beweeg met betrekking tot die Son.<ref name="horizons">{{cite web
|url=http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=sb&sstr=2007OR10
Lyn 75:
{{TNV-afstande}}
 
== Absolute magnitude ==
Die grootte van ’n voorwerp kan bereken word uit sy [[absolute magnitude]] (H) en [[albedo]] (die hoeveelheid lig wat dit weerkaats). {{mp|2007 OR|10}} het ’n absolute magnitude van 1,92,<ref name="jpldata" /> wat dit die vyfde helderste bekende [[Trans-Neptunus-voorwerp]] maak,<ref name=BrownRedemption2>{{cite web |title=The Redemption of Snow White (Part 2 of 3) |last=Brown |first=Mike Brown| publisher=Mike Brown's Planets |url=http://www.mikebrownsplanets.com/2011/08/redemption-of-snow-white-part-2.html |date=11 August 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140725020928/http://www.mikebrownsplanets.com/2011/08/redemption-of-snow-white-part-2.html |archivedate=25 Julie 2014}}</ref> ’n bietjie dowwer as Sedna (H=1,6; D≈1&nbsp;000&nbsp;km)<ref name="Sednajpl">{{cite web
|type=2008-10-23 last obs
Lyn 106:
}}</ref> Dit is waarskynlik vanweë metaanryp, wat rooi word van sonlig en kosmiese strale.<ref name="Brown2011" />
 
== Wentelbaan ==
 
{{Multibeeld
Lyn 132:
{{mp|2007 OR|10}} is al 46 keer waargeneem terwyl dit sewe keer in [[opposisie (astronomie)|opposisie]] was en is ontdek op ’n fotoplaat van 1985.<ref name="jpldata" /> Dit is op 7&nbsp;Januarie 2009 amptelik aangekondig.<ref name="MPEC2009-A42">{{cite web |date=7 Januarie 2009 |title=MPEC 2009-A42 : 2007 OR10 |publisher=Minor Planet Center |url=http://minorplanetcenter.org/mpec/K09/K09A42.html |archivedate=11 Maart 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120311193236/http://minorplanetcenter.org/mpec/K09/K09A42.html}}</ref>
 
== Status as dwergplaneet ==
Volgens die jongste ramings in Mei&nbsp;2016<ref name="scida2015" /> sou {{mp|2007 OR|10}} die derde grootste dwergplaneet wees: kleiner as Pluto en Eris, maar groter as Makemake (vermoedelik), Haumea en Ceres. Die [[Internasionale Astronomiese Unie]] (IAU) het nog nie sedert sy ontdekking die erkenning van nog dwergplanete oorweeg nie. Volgens Brown "moet dit ’n dwergplaneet wees al is dit oorwegend rotsagtig",<ref name="Brown-dplist">{{cite web
|title=How many dwarf planets are there in the outer solar system?
Lyn 150:
}}</ref> na aanleiding van sy minimum moontlike deursnee van 552&nbsp;km<ref>1329×10<sup>(−H/5)</sup></ref> en wat verstaan word van die toestande vir die [[hidrostatiese ewewig]] van koue ys-rots-voorwerpe. {{mp|2007 OR|10}} is te ver om sy deursnee regstreeks te bepaal; Brown se raming van 1&nbsp;000–1&nbsp;500&nbsp;km is gebaseer op die berekening van die liggaam se mees waarskynlike albedo,<ref name="Brown2011" /> wat ooreenstem met die {{val|1280|210|u=km}} wat die [[Herschel-ruimtesterrewag]] geraam het.<ref name="TNOsCool4" /> {{mp|2007 OR|10}} het geen bekende [[Natuurlike satelliet|satelliete]] nie, en sonder ’n satelliet met ’n goed vasgestelde wentelbaan kan die massa nie regstreeks bereken word nie; massa is ook ’n faktor in hidrostatiese ewewig.
 
== Verwysings ==
{{verwys
| column-count = |2|
Lyn 207:
{{Verwysings}}
 
== Eksterne skakels ==
* [http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=2007OR10;orb=1;view=Far Wentelbaansimulasie] van die JPL (Java) / [http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=sb&sstr=2007OR10 Horizons Ephemeris]
* [http://members.shaw.ca/andrewlowe/2007or10.htm 2007-beelde van die ontdekking]