Atoomkern: Verskil tussen weergawes

Die grootte van 'n atoomkern wissel van 1,6 [[Meter#SI-veelvoude|fm]] ([[waterstof]]) tot 15 fm ([[uraan]]), terwyl die radius van die hele atoom onderskeidelik 53 en 175 [[Meter#SI-veelvoude|pm]] is. Let wel dat laasgenoemde in ''piko''meter uitgedruk word; dit is onderskeidelik 53 000 en 175 000 femtometer.

 

[[Lêer:Isotopentabelle Segre.svg|duimnael|300px|Die stabiele atoomkerne is in swart. Ander kleure dui radioaktiewe kerne aan.]]

’n Atoomkern bestaan uit positiewe [[proton]]e en neutrale [[neutron]]e. Dit besit 'n lading (Z), wat gelyk is aan die getal protone in die kern en bepaal tot watter element hierdie kern behoort. In stabiele atoomkerne is die getal neutrone (N) gewoonlik groter as die getal protone (Z). Dit help om die kern deur [[sterk kernkrag]]te bymekaar te hou, ondanks die elektrostatiese afstoting wat deur die saamgepakte positiewe [[Elektriese lading|ladings]] veroorsaak word.

*Emissie van 'n neutron of proton

 

{{Hoofartikel|Molêre massa}}

Protone en neutrone – wat saam ''nukleone'' heet – het amper dieselfde massa. Die definisie van die [[getal van Avogadro]] is so gekies dat 1 mol protone of neutrone amper 'n massa van 1 gram het. Materie van 1 gram sal dus altyd amper 1 mol nukleone bevat, ongeag of dit modder, lug of goud is. Die getal nukleone, die som van die getal protone en neutrone, word die massagetal (M) genoem en bepaal die atoommassa van die atoom.

Omdat die kern {{sub sup|37|17}}Cl 37 nukleone bevat, sal 1 mol daarvan amper 'n massa van 37 gram hê. Chloor soos dit in die natuur voorkom is egter altyd 'n 3:1-mengsel van die twee isotope. Daardeur is die gemiddelde atoommassa van die element 35,5 en sal 1 mol chlooratome 'n massa van 35,5 g hê. In die [[periodieke tabel]] word hierdie natuurlike gemiddelde altyd as atoommassa aangedui.

 

Indien die atoom neutraal is, wentel daar ook Z [[elektron]]e rondom die kern. Hulle het 'n negatiewe lading, maar nouliks massa. Die atoom se radius word deur die elektrone en nie deur die kern bepaal nie. Indien die getal protone en elektrone nie dieselfde is nie, word dit 'n [[ioon]] genoem en het dit 'n elektriese lading.

 

In die atoom/ioon/isotoop-notasie word die vier hoeke van die elementsimbool gebruik, maar vir verskillende begrippe.

 

In die notasie <big>{{sub sup|35|17}}Cl{{sub sup|1-|2}}</big> dui die sentrale "Cl" byvoorbeeld op die element chloor. Die "2" regs onder dui aan dat dit 'n molekuul met twee gelyke kerne is. Die "17" links onder dui aan dat al twee atome 17 protone in die kern het, maar dit is by chloor altyd die geval. Die "35" links bo dui aan dat al twee kerne 35 nukleone (protone plus neutrone) het. Die getal neutrone is dus 35&nbsp;-&nbsp;17&nbsp;=&nbsp;18. En die "1-" regs bo dui aan dat die lading van hierdie diatomiese anioon negatief is en dat daar een elektron meer as die getal protone (2*17) moet wees.

 

*[[Kernspin]]

*[[Kernsplyting]]