Dinamiet: Verskil tussen weergawes

'''Dinamiet''' is 'n [[plofstof]] wat saamgestel word deur die hoogs plofbare [[nitrogliserien]] te meng met [[diatoomaarde]] (Kieselguhr) as absorbant. Dit is in 1866 deur die [[Swede|Sweedse]] chemikus en ingenieur [[Alfred Nobel]] uitgevind en in 1867 gepantenteer. Dit word gewoonlik in die vorm van kerse verskaf wat ongeveer 20 cm lank en 2.5 cm in deursnee is (ander groottes is egter ook beskikbaar).

 

Die woord ''dinamiet'' is gegrond op ’n samestelling van die Griekse woord ''δυναμις'' (''dunamis''), wat ''krag'' beteken en die Griekse agtervoegsel ''-ιτης'' (''-itēs'').

 

Die hoofgebruik van dinamiet is in die boubedryf, mynwese en vir sloping. Nuwer plofstowwe en tegnieke het dinamiet grootliks vervang in baie toepassings. Dinamiet word steeds gebruik as 'n onderwaterplofstof. Dinamiet is by tye in militêre offensiewe aangewend, hoofsaaklik om brûe en ander vervoernetwerke te vernietig, om die opmars van vyandelike magte te vertraag of om vervoer van voorrade te beperk.

 

Dinamietkerse kan mettertyd sy nitrogliserien "sweet", wat dan in die bodem van die houer kan uitlek. Kristalle vorm ook aan die buitekant van die kers. 'n Baie gevaarlike situasie ontstaan onder hierdie omstandighede. Om hierdie rede moet ou dinamiet liefs nie hanteer word nie en moet kundige hulp ontbied word waar nodig.

 

Dinamiet was die eerste plofstof sterker as [[buskruit]] wat met veiligheid hanteer kon word. Nobel het sy uitvinding in Oktober 1867 gepatenteer. Ná die bekendstelling daarvan het dinamiet vinnig gewild geword as 'n veilige alternatief vir [[buskruit]] en nitrogliserien. Nobel het sy patent streng beheer en ongelisensieerde nabootsers is vinnig in die kiem gesmoor. 'n Paar sakemanne uit die Verenigde State het egter die patent omseil deur 'n effens ander resep te gebruik. Ten spyte hiervan het Nobel steeds 'n fortuin uit sy uitvindsel verdien, wat hy onder andere gebruik het om die [[Nobelprys]] te vestig.

 

Dinamiet is tot laat in die 1990's deur [[DuPont]] in die VSA vervaardig. Dinamiet is uiteindelik vervang deur [[Waterjel]]-plofstowwe, wat baie veiliger is om te hanteer.[http://heritage.dupont.com/floater/fl_explosives/floater.shtml]

 

* [[Trinitrotolueen|TNT]]

 

* VSA [[patent]] no 0078317, getiteld ''Improved explosive compound''

* VSA patent no 3931763, getiteld ''Explosive priming device''