Hottentots-Holland (kiesafdeling): Verskil tussen weergawes

'''Hottentots-Holland''' was van 1929 af 'n kiesafdeling in die omgewing van [[Helderberg]] vir die Suid-Afrikaanse Volksraad. Dit is vir 1966 se verkiesing afgeskaf, maar maak in 1974 weer sy verskyning onder die naam [[Helderberg (kiesafdeling)|Helderberg]].

 

Afbakeningskommissies het van 1910 af telkens verander aan die grense en name van die kiesafdelings in die [[Helderberg]] en [[Overberg]]. In 1910, 1915, 1920, 1921 en 1924 was daar net [[Caledon (kiesafdeling)|Caledon]]. In 1929 kom [[Bredasdorp (kiesafdeling)|Bredasdorp]] en Hottentots-Holland (kiesafdeling)|Hottentots-Holland by. Die drie bestaan sy aan sy tot 1953 toe Caledon en Bredasdorp gekombineer word en [[Valsbaai (kiesafdeling)|Valsbaai]] sy opwagting maak. Caledon-Bredasdorp verdwyn voor 1958 se verkiesing en sy LV, Dirk Uys, word LV vir Valsbaai. In 1966 word Caledon opnuut afgebaken, maar Hottentots-Holland afgeskaf. Eers weer in 1974 regverdig die kieserstal in dié streek die instel van 'n derde kiesafdeling, wat tot 1994 as [[Helderberg (kiesafdeling)|Helderberg]] sou bekend staan.

 

In die eerste verkiesing in Hottentots-Holland wen die [[Suid-Afrikaanse Party]] se Philippus Albertus Brand Faure met 'n meerderheid van 327 teen [[Henry Fagan]] van die [[Nasionale Party]] verkies. Fagan was van 1933 tot 1938 LV vir [[Swellendam (kiesafdeling)|Swellendam]] en van 1938 tot 1943 vir [[Stellenbosch (kiesafdeling)|Stellenbosch]], wat hy met 'n meerderheid van slegs 30 teen die N.P. se [[Bruckner de Villiers]] gewen het. Na die koalisie tussen die Sappe en die Natte voor die 1933-verkiesing, word Faure daardie jaar onbestrede verkies. Hy klop die N.P. se F.W. Boonzaaier oortuigend in 1938 met 'n meerderheid van 1 193. Faure is waarskynlik op [[30 Maart]] [[1942]] oorlede, want in die tussenverkiesing op [[14 Oktober]] daardie jaar klop die V.P. se John Georg Carinus die Herenigde Nasionale Party se D.J. Kritzinger met 1 122.

 

Carinus bly net tot [[25 Julie]] [[1946]] LV, waarna die N.P. in die tussenverkiesing op [[15 Januarie]] [[1947]] die eerste keer in Hottentots-Holland wen. Ná 'n toespraak deur [[Jannie Hofmeyr]], bekend om sy liberale opvattings, wat baie VP-ondersteuners afgeskrik het, verloor sir [[De Villiers Graaff]], latere VP-leier, met 637 stemme teen die NP se Hendrik van Aardt. Hy bly egter net 15 maande lank LV vir Hottentots-Holland, want die verkiesing op [[26 Mei]] [[1948]] behaal Graaff die VP se enigste wins op die N.P. toe hy Hottentots-Holland by Van Aardt afneem met 'n meerderheid van 571 stemme. Sir De Villiers behou die setel in 1953 se verkiesing met 'n meerderheid van 2 286 stemme teen die NP se Jacob de Villiers, maar die NP verhang die bordjies in 1958 toe Graaff verloor met 898 stemme.

 

Dadelik bedank kol. Rupert Pilkington Jordan, wat onbestrede verkies is in [[Rondebosch (kiesafdeling)|Rondebosch]] sodat sir De Villiers terugkeer kan word Volksraad toe en so word die V.P.-leier in die tussenverkiesing op [[3 Junie]] [[1958]] onbestrede in Rondebosch verkies. De Villiers bly egter net tot [[29 Maart]] [[1966]] LV, want nou word Hottentots-Holland afgeskaf. Eers in 1974 verskyn 'n soortgelyke setel, by name [[Helderberg (kiesafdeling)|Helderberg]].

 

* [[Bredasdorp (kiesafdeling)|Bredasdorp]]

* [[Caledon (kiesafdeling)|Caledon]]

* [[Worcester (kiesafdeling)|Worcester]]

 

* Potgieter, D.J. (ed.) 1972. ''[[Standard Encyclopaedia of Southern Africa]]''. Cape Town: Nasionale Opvoedkundige Uitgewery (Nasou).

* Schoeman, B.M. 1977. ''Parlementêre verkiesings in Suid-Afrika 1910-1976''. Pretoria: Aktuele Publikasies.