Martelaar: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Uitleg van bronteks
Lyn 12:
Die Catholic Encyclopaedia <ref name=cath>Hassett, M. (1910). Martyr. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek 19 September, 2014 by New Advent [http://www.newadvent.org/cathen/09736b.htm]</ref> wys daarop dat die woord oorspronklik uit Grieks kom en "getuie" beteken. Die eerste Christelike martelare was dus "''getuies vir Christus" wat weens hulle getuienis gedood is.''" [[Eusebius]] skrywe dat die belyders van [[Lyon]] wat deur die gelowiges as martelare aangespreek is, self die benaming geweier het en verklaar het dat: "''Hulle (die wat dood is) is martelare, maar ons is gewone belyders''".
 
== Martelare in die Jodedom<ref name=brit /> ==
[[Lêer:Attavante, martirio dei sette fratelli ebrei, bibl ap vaticana bibbia ms. urb lat 2 f 174v.jpg|duimnael|regs|Martelaarskap van die sewe seuns]]
 
Die universele vervolging van die Jode deur die eeue het hulle 'n innige begrip van martelaarskap gegee. Dit begin met die verhaal van Abraham se redding uit die klei-oond en Isaak se offer. Tydens die opstand van die Makkabeërs is die verhaal van die moeder en sewe seuns wat nie wou varkvleis eet nie in die apokriewe boek II Makkabeërs hoofstuk 7 opgeteken. Die aantal Jode wat in Nazi-Duitsland vermoor is, word op 5,700,000 geskat.
 
== Martelare in die Christendom<ref name=brit /> ==
In die begin is die woord martelaar in die Christendom gebruik in die betekenis van "getuie vir Christus". Die mees uitdruklike getuienis was die getuienis tot die dood. Reeds in Handelinge 22:20 en Openbaring 2:13 word die dood geïmpliseer. Die eerste Christelike martelare was Stefanus en Jacobus en die belangrikste onder die apostels [[Petrus]] en [[Paulus]]. [[Pous Clemens I]] beskryf hulle as die atlete van God. Verskeie van die [[Rome]]inse keisers is bekend weens hulle vervolgings van die Christene.
 
=== Christen-vervolgings deur die Romeine<ref name=cath /> ===
Voor die bewind van keiser [[Konstantyn die Grote]] was die aanvaarding van die nasionale geloof en gode 'n verpligting is vir alle burgers. Om dit nie te doen nie was verraad. Die [[Jode]] het aan die situasie ontkom omdat aanvaar is dat [[Judaïsme]] die nasionale geloof van [[Palestina]] was. [[Tertullianus]] neem aan dat keiser [[Nero]] die vervolging van Christene begin het. Van keiser [[Domitianus]] is bekend dat hy sy eie familie laat ombring het omdat hulle Christene was.
 
Lyn 35:
Die vervolging onder keiser [[Valerianus]] wat in 257 begin het, was nog erger. [[Biskop]]pe, priester en diaken moes aan die gode offer. Adellikes is verban en hulle besittings gekonfiskeer as hulle Christene was. [[Pous Sixtus II]] en Sint Ciprianus was onder die slagoffers. Die vervolgings het aangehou totdat keiser Konstantyn aan die bewind gekom het in die jaar 313.
 
== Martelare in Islam<ref name=brit /> ==
[[Lêer:Brooklyn Museum - Battle of Karbala - Abbas Al-Musavi - overall.jpg|duimnael|regs|Martelaarskap van Hussein Ibn Ali]]
 
Die begrip "shahid" (Arabies vir getuie) is die [[Islam]]itiese begrip vir martelaar. Die begrip kom nie eksplisiet voor in die [[Koran]] nie, maar word eksplisiet beskrywe in Hadit-literatuur waar genoem word dat martelare in die hemel die naaste aan die troon van God staan. Veral hulle wat sneuwel in die Jihad of heilige oorlog word hoog vereer. Onder die Sjiïete is Hussein Ibn Ali die groot martelaar. Sy dood deur die Soenniete word elke jaar op die eerste tien dae van die maand Moeharram gevier.
 
== Martelare in [[Boeddhisme]]<ref name=brit /> ==
Hoewel die Boeddhiste nie 'n geskiedenis van bloedige vervolgings of gewelddadige konflikte met ander gelowe het nie, word martelare as 'n eerbiedwaardige groep gesien. Die Jataka wat die vorige lewens van Boeddha beskrywe, beskryf die voortdurende selfverloëning en dood. Die besluit van iemand wat 'n Boeddha gaan word in hierdie of 'n volgende lewe, om sy eie verligting uit te stel om iemand anders se lyding te verlig, word as martelaarskap gesien.
 
== Taalkundige anomalie ==
Die agtervoegsel "–aar" dui gewoonlik op iets of iemand wat 'n handeling verrig, soos leuenaar – iemand wat lieg of meulenaar – iemand wat maal. 'n Martelaar is natuurlik nie iemand wat martel nie hoewel die WAT<ref name=wat /> die skrywer H. du P. Steyn aanhaal uit "Rotse-toe" p119 (1940) met die sin "Die martelaar het 'n kans gesien met Hans." (Die martelaar was 'n tandarts!) As die oorspronklike Griekse betekenis van "getuie" egter in ag geneem word, dan is 'n "martelaar" iemand wat "getuienis gee".
 
== Verwysings ==
{{Commons-kategorie|Martyrs}}
{{En-Wikisource info|Catholic Encyclopedia (1913)/Martyr}}