Morfeem: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Kategorieë gealfabetiseer |
Uitleg van bronteks |
||
Lyn 13:
Wat woordstruktuur betref, het elke woord 'n vrye- of stammorfeem, en kan dit een of meer fleksiemorfeme hê.
== Fleksiemorfeme ==
'n Fleksiemorfeem wat voor 'n vrye morfeem geplaas word, word 'n ''voorvoegsel'' genoem. 'n Fleksiemorfeem wat agter 'n vrye morfeem geplaas word, word 'n agtervoegsel genoem.
Lyn 28:
Tale met fleksiemorfeme kan dus belangrik van mekaar verskil wat betref die vorm van hierdie morfeme. Daar is ook andere verskille moontlik as slegs die bogenoemde, byvoorbeeld verskille tussen die tipes agtervoegsels.
== Paramorfeem ==
Behalwe vir die morfeme en hul vorme, kan 'n woord ook 'n vormelement sonder betekenis hê, maar met 'n bepaalde 'sintaktiese' funksie. Die funksie bestaan daarin dat dit die woord geskik maak om in bepaalde kombinasies met ander woorde gebruik te kan word, en ongeskik in ander kombinasies. Mens kan hiervoor die term paramorfeem gebruik.
Lyn 37:
'n Voorbeeld van 'n paramorfeem in Afrikaans is die [[skimstam]].
== Kombinasiemorfeme ==
Naas vrye en gebonde morfeme bestaan daar ook morfeme wat uitsluitend in kombinasie voorkom en afsonderlik geen betekenis het nie. In [[Engels]] heet so iets 'n {{en}}''cranberry morpheme'', omdat die ''cran-'' op sigself geen betekenis het nie en uitsluitlik in die woord {{en}}''cranberry'' voorkom. In [[Afrikaans]] is voorbeelde hiervan die woorde ''biltong'' en ''sprinkaan'', omdat ''bil-'' en ''-kaan'' onderskeidelik nie alleenstaande kan wees nie en slegs voorkom as deel van die woorde biltong en sprinkaan.
== Bindmorfeme ==
'n Tweede "besondere" morfeemsoort is die ''bindmorfeem'', wat hoofsaaklik in die vorm ''-s-'' en ''-en-'' voorkom. Verwys na die voorbeeldkassie bo vir 'n voorbeeld.
== Bronne ==
* {{nl}}A.W. De Groot, 1964. ''Inleiding tot de algemene taalwetenschap''
|