NG gemeente Komga: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Geboue: Skakel
Uitleg van bronteks
 
Lyn 19:
Die '''NG gemeente Komga''' was die oudste gemeente van die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk]] in die Grensstreek van die provinsie [[Oos-Kaap]] en die 77ste gemeente wat in die hele Kerk gestig is. Dit is in 1993 by die dogtergemeente [[NG gemeente Stutterheim|Stutterheim]] ingelyf nadat die lidmaattal so gedaal het dat Komga nie meer op sy eie kon voortbestaan nie.
 
== Agtergrond ==
Die gemeente wat later as Komgha en uiteindelik as Komga sou bekendstaan, het vroeër McClean (of McCleantown) geheet en was die eerste gemeente in die Grensstreek. Dit is gestig aan die grens van die destydse "naturellegebied". Dié gemeente het omstreeks 1859 tot stand gekom en die man wat hom so getrou as konsulent bedien het, was ds. [[Georg Stegmann|Georg Wilhelm Stegmann]] van [[Glen Lynden]]. Hoewel dit dus nie uitdruklik so gestel word nie, kan daarom afgelei word dat McClean 'n dogtergemeente was van [[Glen Lynden]], wat reeds in 1827 gestig is as sesde oudste gemeente in die teenswoordige [[NG Kerk in Oos-Kaapland|Sinode van Oos-Kaapland]].
 
== Leraars ==
McClean se eerste leraar was ds. A.H. Hofmeyr wat in 1868 bevestig is. Hy was stil en bedaard en het geweet hoe om die gemeente op te bou, maar vertrek na [[NG gemeente Hanover|Hanover]] in die [[Karoo]]. Sy opvolger was ds. P.R. Pietersen, van [[NG gemeente Stockenström|Stockenström]], wat die werk aanvaar en voortsit, hoewel hy nie 'n besondere sterk gestel gehad het nie. Hy gaan studeer medies in [[Europa]] en keer later terug om as dokter én herder van die gemeente te dien.
 
Later kom ds. J.P. Jooste, wat sedert 1868 leraar van die [[NG gemeente Potchefstroom]] was, maar daar afgetree het weens die politieke ontwrigting van 1881-'82. Ná hy enige jare lank hier werksaam was, bedank hy as predikant en keer terug na sy eerste liefde, [[Transvaal]].
 
== Geboue ==
[[Beeld:Ds DJ Erasmus.jpg|duimnael|regs|170px|Ds. Daniel Jacobus Erasmus, leraar van die gemeente van 1931 tot 1946. Sy eerste en laaste standplaas was [[NG gemeente Deben]], van 1920 tot '31 en weer van 1946 tot '56, toe hy emeriteer.]]
Die eerste kerkgebou is opgerig op McClean, maar nieteenstaande waarskuwings van die koster, J. Krog, en mense soos dr. [[George McCall Theal]] (die beroemde geskiedskrywer, wat later [[Wynberg]] toe verhuis het) en andere word die kerk so onversigtig sleg gebou dat dit tydens 'n storm inmekaarsak. Hierdeur word McClean diep in die skuld gedompel en sonder 'n godshuis gelaat en moes die kerkraad noodwendig die middelpunt van die gemeente na Komgha verplaas, sowat 45 km van die oorspronklike standplaas af. Dié verhuising het in die tyd van ds. Jooste gebeur.
 
== McClean word Komgha ==
Sy opvolger, ds. H.J. Lückhoff van [[NG gemeente Fauresmith|Fauresmith]], kom tot die gemeente se redding, laat 'n kerkgebou op Komgha bou en bedien die buitewyke getrou. Mettertyd kon sowel [[NG gemeente King William's Town|Kingwilliamstown]] as [[NG gemeente Oos-Londen|Oos-Londen]] tot selfstandige gemeentes afgestig. Ná sy moeilike arbeid aanvaar hy sy emeritaat in 1909 en gaan woon in [[Oos-Londen]] waar hy sy oorspronklike en nuwe gemeente steeds bygestaan het.
 
Die volgende leraar van Komgha was ds. P.T. Stroebel, wat in die goeie spore van sy voorgangers met die werk in dié geweste voortgaan. Hy het dit volhardend behartig al het daar toe reeds naby sy gemeente twee baie groter nedersettings gelê, naamlik [[King William's Town]] en [[Oos-Londen]]. Ná hy van sy legitimasie in 1902 tot 1904 as hulpleraar diens doen in die [[NG gemeente George]], aanvaar hy in 1904 die beroep na die [[NG gemeente Griekwastad]], waar hy bly tot in 1911. Op Griekwastad was hy die konsulent van die in 1909 gestigte dogtergemeente [[NG gemeente Deben|Deben]] en het gereeld die sowat 170 km daarheen met kar en perde afgelê om die kerklike voorregte na lidmate in dié deel van die [[Kalahari]] te bring. Hy is in 1900 gelegitimeer en sterf in die amp in die gemeente [[NG gemeente Herbertsdale|Herbertsdale]] op [[5 Januarie]] [[1938]].
 
== Stutterheim stig af ==
Tydens die dienstyd van ds. G.P. le Roux bereik die ou moedergemeente van die Grensstreek nog 'n mylpaal toe die [[NG gemeente Stutterheim]] op [[15 Oktober]] [[1948]] plegtig afstig. Komgha het die kerk en [[pastorie]] op [[Stutterheim]] aan die dogtergemeente geskenk asook die medeleraarsdeel van die Predikante-pensioenfonds. Ds. Le Roux het die afstigtingsgeleentheid met gebed afgesluit.
 
== Moeder by dogter ingelyf ==
Teen 1951 het Komgha se belydende lidmate 530 getel, maar Stutterheim nog net 362. In 1959, tydens die 100-jarige fees, het Komga 452 lidmate gehad. In 1973 was dit onderskeidelik 470 en 268, in 1979 Komga 480 en Stutterheim 266, maar in 1990 Komga 245 en Stutterheim 264. 'n Jaar of wat later is die moedergemeente by die dogtergemeente ingelyf sodat daar in 1995 in die gekombineerde gemeente 271 lidmate was, 621 minder as in 1951. Omstreeks 2012 het die Komga-wyk van die Stutterheim-gemeente 41 lidmate bevat.
 
== Enkele leraars ==
* [[Arend Hofmeyr|Arend Hermanus Hofmeyr]], 1869 - 1877
* Pieter Rosa Pieterson, 1879 - [[18 Oktober]] [[1881]] (oorlede in die amp)
Lyn 62:
* Jan Grobbelaar, 1983 - 1991 (waarskynlik laaste leraar)
 
== Bronne ==
* [[Phil Olivier|Olivier, ds. P.L.]] (samesteller), 1952. ''[[Ons gemeentelike feesalbum]]''. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.
* Potgieter, D.J. (ed.) 1972. ''[[Standard Encyclopaedia of Southern Africa]]''. Cape Town: Nasionale Opvoedkundige Uitgewery (Nasou).
 
== Eksterne skakels ==
* [http://deonstr.wordpress.com/2010/09/13/komga/ Die verhaal van die NG gemeente Komga.] URL besoek op 23 September 2013.